Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın oluşturduğu BRICS, yeni üyeleri İran, Mısır, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin katıldığı ilk zirvesini Rusya’ya bağlı Tataristan’ın başkenti Kazan’da gerçekleştirdi. Zirvede Türkiye dahil 13 ülke de BRICS’in “ortak” ülkeleri arasında girdi.

Zirveye BRICS’in üyeliğe davet ettiği ancak henüz üyeliğini resmen onaylamamış olan Suudi Arabistan’ı temsilen Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan da katıldı. Zirveye davet edilen Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise BRICS Zirvesi yapılırken ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Riyad’da Ortadoğu’daki son durumu görüşüyordu.

ERDOĞAN RUSYA’DA, MEHMET ŞİMŞEK ABD’DE
BRICS Zirvesi’ne katılan tek NATO üyesi ülke lideri AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dı. Erdoğan dün zirve kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de ikili bir görüşme gerçekleştirdi.

Öte yandan Erdoğan’ın Kazan ziyareti sırasında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise ABD’de IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantılarına katılıyordu.

Zirve kapsamında bugün yaklaşık 40 ülkeden temsilcinin katılımıyla gerçekleştirilen “Genişletilmiş BRICS+” toplantısında konuşan AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan dün Ankara’da TUSAŞ’a yapılan saldırı nedeniyle taziyelerini ileten dünya liderlerine teşekkür etti.

“BRICS AİLESİYLE DİYALOĞUMUZU GENİŞLETMEYE KARARLIYIZ”
Türkiye’nin BRICS ile diyaloğunu geliştirmeye kararlı olduğunu belirten Erdoğan, BRICS Zirvesi için belirlenen “adil küresel kalkınma ve güvenlik için çok taraflılığın güçlendirilmesi” temasını çok isabetli bulduklarını söyledi.

Erdoğan “Günümüz şartlarında 2. Dünya Savaşı sonrasının ürünü olan siyasi ve mali mekanizmalar kendilerinden bekleneni veremiyor. Türkiye olarak böylesi bir ortamda ‘daha adil bir dünya mümkündür’ şiarıyla hareket ediyoruz. Çok taraflı platformlarda dostlarımızla bir araya gelmeye ve hepimizi ilgilendiren ortak sorunlara müşterek akılla çözüm bulmaya ehemmiyet veriyoruz” diye konuştu.

Türkiye’nin Avrupa Konseyi, Türk Devletleri Teşkilatı, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, G20 üyeliklerine ve bölgesel ortaklık ve işbirliklerine değinen Erdoğan “Türkiye olarak karşılıklı saygı ve kazan kazan temelinde yakın münasebetler geliştirdiğimiz BRICS ailesiyle de diyaloğumuzu ilerletmekte kararlıyız” dedi.

Erdoğan konuşmasında “Küresel bir adil düzen ve kalkınma ancak sınırlarımız ötesinde huzur ve güvenliğin tesisiyle mümkün olabilir” ifadesini kullandı.

Erdoğan, Rusya’ya bağlı Tataristan Cumhuriyeti’nde düzenlenen BRICS Zirvesi’nde çekilen aile fotoğrafında yer aldı.
Putin: Her şeye egemen olma mantığıyla düşünmeye alışmış güçler engelliyor

Toplantının açılış konuşmasını yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de daha adil bir dünya düzenine geçiş sürecinin kolay olmadığını ve bu sürecin oluşumunun “her şeye egemen olma mantığıyla düşünmeye ve hareket etmeye alışmış güçler tarafından” engellendiğini söyledi.

Alternatif, güvenilir ve dayatmalardan uzak, çok taraflı finansal mekanizmalar, yeni üretim zincirleri kurmak gerektiğini ve uluslararası ulaşım koridorlarının kapasitesini geliştirmek ve artırmanın önemli olduğunu söyleyen Putin konuşmasında Ortadoğu’daki duruma da değindi.

Putin “Filistin halkına karşı tarihi adaletsizliğin düzeltilmesi, Orta Doğu’da barışı garanti edebilir. Bu sorun çözülene kadar, şiddetin kısır döngüsü kırılmayacaktır. İnsanlar kalıcı bir kriz atmosferinde yaşamaya devam edecektir” dedi.

Ülkeler arası çatışmaların başlamasına yönelik bazı cesaretlendirici adımların atıldığını anlatan Putin, “Ukrayna bunun bir örneğidir. Endişelerimizi umursamadan, Rusya’nın güvenliğine tehdit yaratması ve Rusça konuşan insanların haklarını ihlal etmek için kullanılıyorlar” dedi.

Rusya’nın “stratejik yenilgiye uğratma arzusunun” bir “hayal” olduğunu belirten Putin bunu isteyenlerin Rus tarihini bilmediklerini söyledi.

AVRASYA’DA GÜVENLİK SİSTEMİ
“Avrasya’da eşitlik temelli bir güvenlik sistemi” oluşturulmasına yönelik fikirler sunduklarını anlatan Putin, “Bu fikirler, gerçek istikrarı güvenilir bir şekilde garanti altına almak ve kıtadaki tüm devletlerin ve halkların barışçıl gelişimi için koşullar yaratmaya yönelik ortak çabalar sarf etmek üzerinedir” diye konuştu.

Putin, Birleşmiş Milletler (BM) yapısının 21’inci yüzyıl gerçeklerine uyarlanması, Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkelerinin BM Güvenlik Konseyi’nde daha fazla temsil edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

ÇİN İLE HİNDİSTAN ARASINDA DİKKAT ÇEKEN GÖRÜŞME
ABD dolarına bağımlılığını aşma çabalarıyla genişleyen BRICS’in yeni üyelerinin de katıldığı zirvede dün dikkat çeken bir başka gelişme daha yaşandı.

Çin ile Hindistan arasındaki sınır anlaşmazlığının yol açtığı gerilimli dönemin ardından iki ülkenin liderleri 5 yıl aranın ardından ilk kez dünkü zirvede bir araya geldi.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin görüşmesine ilişkin Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Şi, iki ülkenin iletişim ve işbirliğini güçlendirmesi, aralarındaki farklılıkları ve anlaşmazlıkları uygun şekilde yönetmesi gerektiğinin altını çizdi. Şi, “Aynı zamanda tarafların uluslararası sorumluluklarını yerine getirerek gelişmekte olan ülkelerin gücü ve birliğini artırma konusunda örnek olması, çok kutupluluğa ve uluslararası ilişkilerde demokratikleşmeye katkı sağlaması önem taşıyor” dedi.

Hindistan Başbakanı Modi ise X sosyal medya hesabından görüşmeye ilişkin yaptığı paylaşımda, “Hindistan-Çin ilişkileri, iki ülke halkları için olduğu kadar bölgesel ve küresel barış ile istikrar açısından da önemli. Karşılıklı güven, karşılıklı saygı ve karşılıklı duyarlılık ikili ilişkilerimize rehberlik edecek” ifadelerini kullandı.

Hindistan Dışişleri Bakanlığının görüşmeye ilişkin açıklamasında ise Başbakan Modi’nin, Yeni Delhi ve Pekin arasında Himalayalar’daki ihtilaflı sınır bölgesinde askeri devriye faaliyetlerinin düzenlenmesi konusunda varılan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığı belirtildi.

Taraflar, 22 Ekim’de iki ülke arasındaki geçici hududu oluşturan Fiili Kontrol Hattı’nın (LAC) Ladakh bölgesinde karşılıklı devriye faaliyetlerinin düzenlenmesi konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurmuştu.