Kocaeli’deki Kandıra Cezaevi’nde tutuklu bulunan HDP eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, yeni sürece dair değerlendirmelerde bulundu. bianet’ten Evrim Kepenek’in sorularını cevaplayan tutuklu Figen Yüksekdağ, sürece ilişkin çalışmaların CHP’ye yönelik operasyonlarla eşzamanlı ilerlemesine değindi. Yüksekdağ, iktidarın bir yandan barış dili kurarken diğer yandan CHP’ye yönelik hamlelerle demokratik zemini kilitlediğini söyledi.

“Baskı-dönüşüm diyalektiğinde Türkiye siyaseti; CHP’ye dönük operasyonlar ve “çözüm süreci” tartışmaları ışığında bugünün resmi nedir?” sorusuna Yüksekdağ şöyle cevap veriyor:

Bugün Türkiye ve bölgeye baktığımızda sayısız kaos ve zorluk içerisinde egemen sistemler kadar halk dinamiklerine dönüştüğünü yeni dönüşüm fırsatlarının doğduğunu görüyoruz. Baskı ve savaş silsilesi bitmişse, yeniden direnmeyi, yayılmayı ve hizmeti mümkün kılacak ilerleme çizgisine süreç geçmiştir. Bu, Suriye’den Irak’a kadar uzanan bir halklar demokratik dönüşümünün varlığı ve potansiyelidir aynı zamanda.

İç siyaset açısından çelişkili; bir yandan Kürt sorununda çözüm süreci başlatılırken diğer yandan CHP’ye yönelik operasyonlarla demokratik zemini kilitleyen bir tutum hâkim.

Siyasal iktidar ikbal hesaplarını her şeyin önüne koymuş durumda ve kilitlemeyi, süreci kendi anahtarına sahip değil, gözüküyor.

Halkın sokak ve toplumsal mücadele dinamiklerinin bastırılmaya devam ederken bir yandan da dağıtmayı hedefleyen bu yönelim, muhalefet açısından bir hattan ilerlese 23 yıllık statükoyu değiştirecek bir zeminde yanıtlanabilir. Bunun için mevcut Kürt sorununa çözüm süreciyle genel demokratik dönüşüm taleplerini karşı karşıya koymadan, birbirinden ayırmadan, bütün toplumsal sol muhalefetçe sahiplenilmesi gerekiyor.

Figen Yüksekdağ, “Çözüm sürecinin (2013–2015) deneyiminden bugüne; eksikler, imkânlar neler sizce?” sorusuna ise şu cevabı verdi:

Sayın Öcalan’ın barış ve demokratik toplum görüşüyle bu sürece giriş yapıldı. Sorunun ve sürecin onurlu muhataplardan tarafına iradesi devreye girdiği için daha umutlu ve iyimser bakılabilir. Kürt hareketi ve önderliği büyük risk ve sorumluluk üstlenerek kolaylaştırıcı pek çok aracı adımlar attı. Silah bırakma ve ateşkes gibi radikal kararlar uygulamada gösterildi.

Kendine güvenen ve kararlı davranan bir çizgi, o vakit itibarıyla Kürt tarafıdır.

Her şeyden önemlisi Kürt politik hareketi bütün Türkiye, bölge ve dünya halklarına savaş isteyen, çatışmadan ısrarlı olan tarafın kendisi olmadığını net ve güçlü şekilde beyan etmiştir. Neredeyse yarım yüzyıldır Türkiye halklarının barış, adalet, refah ve özgürlük umutlarını esir alan sömürgeci, şovenist belasının, savaş, bölünme ve güçten düşürme halkına açılması bakımından çok önemli bir zaman dilimiydi.

Siyasal iktidarın yavaş ve yetersiz adımlarına, çözüm iradesindeki düşüklüğe rağmen toplumdaki mücadele güçlenmiş, sol sosyalist ve kadın hareketlerinin sorumluluk çıtalarını yükseltmeleri gereken bir zamandı bu. Süreci yavaş ya da hızlı olduracak inisiyatif, bu güç ve hareketlerin dinamizmiyle geliştirilebilir.

2013–2015 arası sürecin en önemli eksikliği toplumsal katılım kanallarının yeterli kurulamamış olmasıydı. Siyasal iktidar zaten sürece araçsal yaklaşıyordu ve bir dizi provokasyon ve yön veremediği aktif bir zeminde iş başındaydı.

Bizler Türkiye makro siyasetinden Rojava’ya kadar elde edilen politik başarılara rağmen, sürecin demokratik muhtevayla doğallaşmasını, tabana yayılmasını, yerel demokrasiye dayalı hareketi ve örgütlenme biçimlerini geliştirmede yetersiz kaldık.

Bugün her şeyden önce bu açığın kapatılması, zayıf yanımızın telafi edilmesi gerekiyor.

Mecliste bir komisyon kuruldu; ancak düne göre ileri bir adım olmakla birlikte yeterli değildi. Toplumsal katılımı yine temsiliyet alanlarında sınırlayan bir tekrara düşülüyordu.

Hâlihazırda siyasal iktidarın aşılması gereken yanılgılara gelip dayanan sürece, ilerleme için bu eşiğin aşılması gerekiyor.

Ama demokratik siyaset beklemeden bir pozisyona olamaz elbette… Sürecin demokratik ihtiyaçlarını kitlesel talebe ve harekete dönüştürecek pozitif baskı oluşturmak önemlidir. Aynı zamanda barış ve demokratik toplum paradigmasına bir halklar örgütlülüğü gücüne kavuşturmak için yeniden daha güçlü bir düzeye ihtiyaç var.

Hedef halkların eşit, demokratik birliğine dayanan demokratik cumhuriyettir. Bu ilkesel çizgi, meselelerin bütün emek, özgürlük, adalet taleplerinin ve mücadelesinin kapsayıcı çerçevesi ya da çatısıdır; dinamik bir hareket ve değişim hattının yarattığı ölçüde anlamlıdır elbette.

KOBANİ DAVASINDA 30 YILA MAHKUM EDİLDİ
Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, 4 Kasım 2016 tarihinde gözaltına alınarak tutuklanmıştı. Yüksekdağ, uzun süren yargılamalar sonucunda, özellikle “Kobani Davası” olarak bilinen davada ‘terör’ suçlamasıyla 16 Mayıs 2024 tarihinde 30 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.