Avrupa Birliği ile Doğu Avrupa’daki birlik üyesi Macaristan arasında süregelen hukuk savaşlarına bir yenisi daha eklendi.

Avrupa Komisyonu, Macaristan’da yürürlüğe giren “Egemenliği Koruma Yasası”nın AB yasalarının “çeşitli hükümlerini ihlal ettiğini” belirterek, çarşamba günü Budapeşte’ye yasal işlemin ilk adımı olan resmi bir bildirim mektubu gönderdi.

Komisyon mektubunda, yasanın AB’nin demokratik değerlerini tehdit ettiği, demokrasi ilkesini ve Avrupa vatandaşlarının seçim haklarını zayıflattığı ve ayrıca özel hayatın gizliliği, kişisel verilerin korunması ve ifade ve örgütlenme özgürlüğü dahil olmak üzere diğer temel hakları ihlal ettiği yönündeki endişelerini dile getirdi.

Macaristan’ın mektuba yanıt vermek ve komisyonun endişelerini gidermek için iki ayı bulunuyor.

AB’NİN ELEŞTİRDİĞİ YENİ YASA NEDİR?
Aralık ayında yürürlüğe giren “Egemenliği Koruma Yasası” ülkenin egemenliğine zarar vermekle suçlanan kişilerin soruşturmasına ve yargılamasına izin veriyor.

Yasa kapsamında, yabancı fonlardan yararlanan ve kamusal tartışmaları etkileyen her türlü grup ya da birey hakkında bilgi toplama yetkisine sahip bir hükümet otoritesi oluşturuldu.

Macaristan gizli servisleri bu otoritenin soruşturmalarına yardımcı olabilmesine izin veren yasayı ihlal edenler hakkında üç yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.

Muhalifler yasayı Rusya’nın “yabancı ajan” yasasıyla karşılaştırıyor ve yasadaki “geniş ifadelerin” hükümeti eleştirenleri keyfi olarak hedef almak için kullanılabileceğini söylüyor.

BRÜKSEL-BUDAPEŞTE ARASINDA HUKUK SAVAŞLARI
AB’nin yürütme organı olan Komisyon, Orban hükümetinin demokratik gerilemesinin bloğun ortak bütçesini riske atabileceği endişesiyle 2022 yılında Macaristan’ın önemli tutarda fondan yararlanmasını bloke etti.

Alıkonulan paralar çoğunlukla, üyelerin altyapılarını AB standartlarında tutmalarına yardımcı olmayı amaçlayan “uyum fonları”ndan oluşuyor. İnşaat ve diğer projeleri finanse etmek isteyen AB üyelerinin bu fona başvurmaları gerekiyor.

Komisyon aralık ayında Orban hükümetinin adalet reformlarıyla ilgili endişelerini gidermesinin ardından Macaristan’a yaklaşık 10,2 milyar euroya erişim izni vermişti. Ancak yaklaşık 21 milyar euro halen dondurulmuş durumda.