Kıbrıs Türk Sanayi Odası’ndan (KTSO) Gizem Alışkan’ın ‘Turizm Adaları ve Seçilmiş Ülkelerin 2019 İhracat ve İthalat Değerlendirmesi’ başlıklı ‘Benzer Adalar 2019’ raporuna göre Kuzey Kıbrıs, Kıbrıs adasıyla nüfus ve coğrafi yapı bazında benzerlik gösteren adalarla mukayese edildiğinde, potansiyelinin çok altında ihracat performansı sergiliyor. Rapor, Kıbrıs ve benzeri adalar, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Türkiye, Karadağ ve Afganistan gibi 20 turizm adası ve seçilmiş ülkelerin 2019 ihracat ve ithalat verilerini değerlendiriyor.

AFGANİSTAN’DAN GERİDEYİZ
Kıbrıs gazetesinden Ali Çatal’ın haberine göre ilgili rapor uyarınca, KKTC’nin yüzde 5,17 bandıyla, hem seçilmiş ülkeler hem de turizm adaları arasında en düşük ‘ihracatın ithalatı karşılama oranına’ sahip olduğu görülürken; söz konusu bu oran, yıllardır savaş halinde olan Afganistan’ın bile oldukça altında kalıyor.

Rapora göre, inceleme grubunda bulunan ülkelerin ortalama ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 50’nin üzerinde olduğu kayda geçerken; Kıbrıs gibi benzer konumda bulunan Malta’da ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 50’nin biraz üstünde olduğu görülüyor. Güney Kıbrıs’ta ise bu oranın yüzde 40’a yakın olduğu, Türkiye’de de yüzde 85 civarında olduğu görülüyor.

BAHAMALAR İKİ KATIMIZ
Keza, 2019 yılında turizm adalarının ihracatının ithalatını karşılama oranları da bahsi geçen raporda verilirken; bu adalar arasında, söz konusu dönemde 390 bin civarlarındaki nüfus popülasyonuyla KKTC’ye en yakın nüfusa sahip Bahamalar’da ihracatın ithalatı karşılama oranının ‘KKTC’nin iki katından fazla’ olduğu ortaya çıkıyor. Ayrıca, seçilmiş ülkelerin sırasıyla ihracat, ithalat, ihracatın ithalatı karşılama oranı, nüfusları ve başlıca ihraç ürünleri de aynı raporda yer alırken; Kıbrıs adasıyla nüfus ve coğrafik yapı olarak benzerlik gösteren Malta, Maldivler, Bahamalar, Barbados ve Mauritius adaları göz önünde bulundurulduğunda, Kuzey Kıbrıs’ın potansiyelinin çok altında ihracat performansı sergilediği görülüyor.

İHRACATTA ‘MİNERAL YAKITLAR’ İLK SIRADA
Buna göre, Malta, Bahamalar ve Barbados adalarının başlıca ihracat kalemlerini,‘entrepot ticareti’ olarak da adlandırılan ve bir serbest ticaret anlaşmasının bir üyesinin ticareti kazanmak için dış uluslara daha düşük tarifeler talep etmesi ve daha sonra aynı ürünü ticaret sözleşmesindeki başka bir ortağa yeniden ihraç etmesine dayanan re-exportyani ‘yeniden ihracat’ yaptıkları ürünler oluştururken; Maldivler ve Mauritius adalarının başlıca ihracatlarının ilk üç kaleminde kendi ürettikleri ürünler yer alıyor.

Öte yandan, bu ülkelerin başlıca ihracat kalemlerinin değerlendirmesi de ilgili raporda yer alırken; bu alanda ise her ülkenin en yaygın ihracat kalemlerine, yıllık satış rakamlarına ve bu ihracat kalemlerinin o yıl içindeki tüm ihracatlarına oranlarına yer veriliyor. Bu bağlamda, adı geçen ülkelerin başlıca ihracat kalemleri değerlendirildiğinde, en çok gözlemlenen ihracat ürünlerinin mineral yakıtlar, et, balık ve kabuklu hayvanlar, gemi, tekne ve benzeri yapılar, ilaç ve ilaç ürünleri, içecek, alkollü içecek ve sirke, makineler, mekanik cihazlar, nükleer reaktörler, kazanlar ve parçaları ve örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları olduğu da aynı rapordan okunabiliyor.

Bütün bunların yanı sıra bunları inci, değerli taş ve metaller, elektrikli makine ve teçhizat ve bunların parçaları, ses kaydediciler ve çoğaltıcılar, televizyon, demir ve çelik, kahve, çay ve baharat, örülmüş giyim eşyası ve aksesuarları, balık ve su ürünleri, meyveler ve sert kabuklu meyveler ile şeker kalemleri takip ediyor.