Libya’nın başkenti Trablus’ta Mayıs ayı içerisinde patlak veren çatışmalar, ülkenin tekrardan şiddet ve kaos sarmalına yakalanıp yakalanmadığı sorusunu doğurdu.

Associated Press’in (AP) haberine göre, Libya’da bir yıldan fazla süredir devam eden “göreceli” barış, çatışmalarla tekrardan tartışılmaya başlandı. AP’nin görüştüğü bölgedeki gözlemciler, “ülkenin yeniden birleştirme ivmesinin kaybolduğunu ve geleceğinin kasvetli göründüğünü” ifade ettiler.

NATO DESTEKLİ ÇATIŞMALARDAN SONRA ÜLKE BARIŞA KAVUŞAMADI
2011 yılında NATO destekli hareketle Muammer Kaddafi’nin devrilmesinin ardından ülkede çatışmalar sona ermedi. An itibariyle iki farklı hükümetin, ülkenin yönetiminde olduğunu iddia etmekte. Birleşmiş Milletler’in aracılığındaki süreç sonunda, 2021 yılının başlarında geçici bir hükümet kuruldu. Geçici hükümetin sene sonunda yapılacak olan seçimlere kadar ülkeyi yönetmesi öngörülürken, seçimler gerçekleştirilemedi.

Abdul Hamid Dibeybe başı çektiği geçici hükümetin seçimleri gerçekleştirememesinin ardından, Aguila Saleh başkanlığındaki Libya’nın doğu merkezli parlamentosundaki milletvekilleri, Dibeybe’ın görevinden çekilmesi gerektiğini açıkladı.

DOĞUDA YENİ HÜKÜMET, YENİ BAŞBAKAN
Doğuda yapılanan parlamento, eski içişleri bakanı olan Fathi Başağa’yı başbakan olarak seçtiklerini açıklarken, ülkenin doğusunu ve büyük petrol tesisleri de dahil olmak üzere güneyinin çoğunu kontrol eden Halife Hafter de desteğini açıkladı.

Uluslararası Kriz Grubu’nda bir Libya uzmanı olan Claudia Gazzini, ortaya çıkan Başağa-Dibeybe rekabetini “her iki hükümetin de meşru olduğunu iddia ettiği, meşruiyet üzerine bir kan davası” olarak nitelendirdi. Gazzini, seçimlerin bu sene içerisinde de yapılacağını zannetmediğini söyledi

BAŞAĞA’NIN TRABLUS’A GİTMESİ VE ÇATIŞMALAR
Fathi Başağa, 17 Mayıs’ta Libya’nın resmi başkenti Trablus’a gelerek, hükümet kurma çalışmalarına başlayacağını açıkladı. Başağa’nın açıklamalarının ardındansa, başkent Trablus’ta çatışmalar patlak verdi. Çatışmaların ardından, Başağa geri çekildi ve Libya’nın doğu ve batıdaki güç merkezlerinin ortasındaki kıyı kenti Sirte’de hükümet merkezini kurduğunu açıkladı.

Başağa’nın çekilmesinin ardından, Trablus’taki çatışmaların son bulmadığı ifade edildi.

AP’ye konuşan Libya araştırmacısı Jalel Harchaoui, Başağa’nın Trablus’a yeni bir hamle yapabileceğine ya da en azından bölgede daha fazla desteği harekete geçirmeye çalışabileceğini söyledi.

HAFTER PETROL AKIŞINI DURDURDU
Rusya’nın Ukrayna operasyonu sonrasında ortaya çıkan petrol fiyatlarındaki ani yükselişlerin de Libya’yı etkilediği ifade ediliyor. Hafter destekçisi kabilelerin, ülkenin doğusundaki petrol üretimini durdurduğu, böylece Trablus’taki Dibeybe hükümetinin durumunu daha da zorlaştırmaya çalıştığı belirtildi.

Rusya ise bölgede halen bir güç olarak kalmaya devam etmekte, Rusya tarafı Fathi Başağa hükümetini tanıdığını açıklamıştı. Ukrayna krizi dolayısıyla, Batılı devletlerin Rusya ile aynı konumda olmak istememesi sebebiyle Başağa hükümetini tanımadıkları belirtildi.