Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili, “ABD’nin yeni girişimine sonuç odaklı bir yaklaşım olarak büyük önem atfetmekteyiz” dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, “Savaşın ortaya çıkma sebepleri ortadan kaldırılmadan bunun bitmesi mümkün değil” ifadelerini kullandı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya-Ukrayna savaşı 3 yılı geride bırakırken Ankara’ya gitti. Önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile, sonra AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüştü. Lavrov, “Savaşın ortaya çıkma sebepleri ortadan kaldırılmadan bunun bitmesi mümkün değil” dedi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Lavrov’u kabul etti. Görüşme 1 saat sürdü. Lavrov’un ziyareti, Rusya-Ukrayna savaşının 3. yıldönümüne denk geliyor ve bu nedenle ziyaret ayrıca kritik öneme sahip.

Lavrov, Erdoğan’dan önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile de bir araya geldi. Görüşmenin ardından Fidan, Lavrov ile basın toplantısı düzenledi. Fidan Rusya-Ukrayna savaşının müzakerelerde çözüme ulaşabileceğini söylerken, Lavrov “pozisyonumuzu korumaya devam ediyoruz, gerçekçi yaklaşımların ortaya çıkması bizi sevindiriyor” dedi.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan görüşme sonrası şunları söyledi:

“İkili konularda işbirliğimizi daha da derinleştirmeyi hedefliyoruz. Türkiye olarak savaşa diplomasi yolu ile çözüm bulunmasını destekledik. (Rusya-Ukrayna savaşı) müzakerelerde çözüme ulaşılabilir. Türkiye’nin güvenlik kaygılarına herkesin saygı göstermesini bekliyoruz. ABD’nin (Rusya-Ukrayna) yeni girişimine sonuç odaklı bir yaklaşım olarak büyük önem atfetmekteyiz. (Rusya’yla) Suriyedeki ayrılıkçı hareketlerin önünün kesilmesi konusunda benzer görüşteyiz.”

Ukrayna savaşı hakkında da değerlendirmelerde bulunan Lavrov, “Savaşın ortaya çıkma sebepleri ortadan kaldırılmadan bunun bitmesi mümkün değil” ifadelerini kullandı. ABD’yle Riyad’daki görüşmelerde farklı görüşler ortaya çıktığını belirten Lavrov, “ABD’li ortaklarımızla görüşmelerimize devam edeceğiz” dedi.

LAVROV GÖRÜŞME SONRASI ŞUNLARI SÖYLEDİ:
“Akkuyu’daki nükleer santral konusunda da görüşmeler gerçekleştirdik, inşaat devam ediyor. Atom enerjisi konusunda da yeni konuları görüştük. Ukrayna’daki durumu ele aldık, pozisyonumuzu korumaya devam ediyoruz, gerçekçi yaklaşımların ortaya çıkması bizi sevindiriyor. Uluslararası gerilimlere rağmen Türkiye ile Rusya her alanda temas halindedir. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin sürekli temas halinde.”

Fidan Bloomberg’e konuştu: NATO üyesi olmak istemelerine bir şey demeyiz ama çok gerçekçi olmak zorundayız
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bir gün önce ABD merkezli haber kuruluşu Bloomberg televizyonuna gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Trump’ın Ukrayna’nın NATO’ya katılma konusundaki ABD yaklaşımını değiştirip değiştirmeyeceğine ilişkin soruya Fidan, “Önceki yönetimin de Ukrayna’nın NATO’ya katılmasından yana olup olmadığından emin değilim. O nedenle bu konuda yeni bir politika olduğunu düşünmüyorum” yanıtını verdi.

Fidan, Ukrayna’nın olası NATO üyeliğine ilişkin, bu konuyu Avrupalı ortakları ve Ukraynalı dostları ile görüştüklerini, “Ukrayna’nın sadece NATO üyesi olma uğruna değil, ülkesinin güvenliğini garanti altına almak için de bunu talep ettiğinin anlaşılması gerektiğini” belirtti.

Türkiye’nin Ukrayna’nın olası NATO üyeliğine yaklaşımı hakkında Fidan, “NATO üyesi olmak istemelerine bir şey demeyiz ama çok gerçekçi olmak zorundayız. Cumhurbaşkanımızın da açıkladığı resmi duruşumuz bu” ifadelerini kulandı.

‘İLGİLİ TARAFLAR TARAFINDAN BİR PLAN YAPILDIĞINI ANLIYORUZ’
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüştüğünü ve Riyad’da düzenlenen ABD-Rusya toplantısında nelerin ele alındığından haberdar olduğunu aktaran Fidan, Türkiye’de de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in ağırlandığını ve onların perspektifinin de dinlendiğini anımsattı.

Fidan, “Şu an ilgili taraflar tarafından bir plan yapıldığını anlıyoruz. Biz de Türkiye olarak birkaç yıl önce yaptığımız gibi, tartışmaya kendi katkımızı yapmaya çalışıyoruz. Yine de bekliyoruz ve tüm bu tartışmaların ardından ne tür bir planın ortaya çıkacağını göreceğiz” dedi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın birçok kez “derhal ateşkes” görmek istediğini söylediğine atıfta bulunan Fidan, Trump’ın bir siyasi lider olarak isteğini dile getirdiğini ve önemli bir noktaya değindiğini kaydetti.

Ukrayna’da yaşananların “tüm dünya için ahlaki bir mesele haline geldiğini”, binlerce insanın hayatını kaybettiğini kaydeden Fidan, “Jeo-stratejik bir sorun olarak başladı ancak şimdi büyük bir ahlaki sorun haline geliyor” diye konuştu.

Fidan, “Modern zamanlarda, insanlık bu denli can kaybına ve yıkıma izin veriyor. Sayın Trump, savaşın durmasını istemekte haklı ancak bunu gerçekten nasıl gerçekleştireceğiz, nasıl durduracağız? İnsanların şu anda üzerinde çalıştığı bir diğer soru da bu” ifadelerini kullandı.

‘PEK ÇOK AVRUPALI ORYAĞIMIZI BİRAZ ENDİŞELİ BİR DURUMDA BIRAKTI’
Trump’ın Rusya-Ukrayna Savaşı’na yaklaşımına dair Fidan, şunları söyledi:

“Bu çok çarpıcı bir gelişme ve pek çok Avrupalı ortağımızı biraz endişeli bir durumda bıraktı. Çünkü Ukrayna savaşının başından bu yana öncelikle (eski ABD Başkanı Joe) Biden yönetimiyle bir plan üzerinde çalışıyorlardı. Şimdi de Trump ve yönetimi farklı bir plan öneriyor. O nedenle çok fazla yeniden düzenlemenin ve görüşmelerin yapılması gerektiğini düşünüyorum. Avrupalı dostlarımız kendi aralarında görüşmelere başladı ve NATO kapsamında da görüşmeler var. İki taraf da kendi görüşlerini oluşturdukları zaman birbiriyle görüşmeye başlayacak. Anladığım kadarıyla, (Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel) Macron ve (İngiltere Başbakanı Keir) Starmer gibi bazı Avrupalı liderler Washington’a gidecek ve Başkan Trump ile görüşecek. (Washington’a) Gidecekler ve bu konuları görüşecekler.”

‘ABD’YE BAĞIMLILIĞIN AZALTILMASI HERKESİ DAYANIKLI HALE GETİRECEK’
Bu durumun kanıksanmış olduğunu kaydeden Fidan, “Pek çok Avrupalı sahip oldukları ya da yaşadıkları her şeyin kendi eserleri olduğunu düşünmeye başladı. Aslında bunun arkasında uzun bir süre büyük bir bağımlılık yatıyordu. Bence bu kriz, Avrupalı dostlarımız için de büyük bir fırsat sunabilir. Çok stratejik alanlarda ABD’ye bağımlılığın azaltılmasının, onları ve hepimizi ekonomik ve jeopolitik krizler karşısında daha dayanıklı hale getireceğini düşünüyorum” diye konuştu.

Fidan, ABD ve Rusya’nın görüşmelere başlamasının Avrupa, Amerika, Asya ve Rusya’da herkes için birçok şeyi değiştireceğini vurgulayarak, Trump yönetiminin ne yapmayı denediğini anlamaya çalıştığını belirtti.

ABD’nin Rusya-Ukrayna savaşı meselesini diğer ABD-Rusya ilişkilerinden ayırmaya çalışmasının başka bir mesele olduğunun altını çizen Fidan, “Bu, iki yol olabileceği anlamına geliyor. Bir yolda Rusya-Ukrayna Savaşı’nın nasıl durdurulabileceği ve ikinci yolda da Rusya ile ABD arasında var olan zorlukların ve sorunların üstesinden nasıl gelinebileceği üzerine çalışabilirler. Ancak sorunun çoğunluğu savaşın başlamasının hemen ardından ortaya çıktı. Bu nedenle iki yolun birbiriyle büyük ölçüde bağlantılı olduğunu düşünüyorum. En sonunda Trump, Rusya ile ilişkileri geliştirmek ya da mevcut sorunları çözmek isterse, Ukrayna meselesini de uygun şekilde çözmenin bir yolunu bulması gerekecek” değerlendirmesinde bulundu.

Rusya-Ukrayna konusunda ilgili tarafların görüşmelerinin hala sürdürdüğünü belirten Fidan, meselenin çözümü konusunda net bir zaman öngörüsünde bulunamayacağını ancak herkesin yapabileceğinin, birkaç ay içerisinde bir tür gelişme beklemek olduğunu dile getirdi.

Fidan, Trump’ın Rusya-Ukrayna Savaşı’nı durdurma konusunda çok istekli olduğuna işaret ederek, çoktan Rusya ile birebir görüşmelere başladıklarını ve bunun çok büyük anlam ifade ettiğini söyledi.

BRICS SORUSUNA AB’Lİ YANIT
“Türkiye yakın vadede potansiyel olarak bu blokun (BRICS) bir parçası olmayı düşünüyor mu?” sorusunu Fidan şöyle yanıtladı:

“Bildiğiniz gibi, uzun süredir Avrupa Birliği’nin (AB) üyesi olmayı istiyoruz. Bu sadece ekonomik politika uyumumuzu sağlamak için çünkü modern dünyada hiçbir ülke tek başına ekonomik ve siyasi sorunların üstesinden gelemez. Bu nedenle bazı paktların, platformların, birliklerin ve ittifakların parçası olmamız gerekiyor. Türkiye AB’nin ortak pazarına dahil olmayı hedefliyor ama maalesef, Avrupalılar aynı şekilde düşünmüyor. Çünkü uluslar üstü bir medeniyet olmayı başardılar ama medeniyetler üstü olmayı başaramadılar. Büyük bir Müslüman ülkeyi aralarına almayı reddediyorlar. Bu gerçek ışığında, diğer ekonomik platformlara, BRICS gibi diğer ekonomik işbirliği platformlarına ne tür değerlere sahip olduklarını, avantajlarının neler olduğunu, ne tür bir kurumsal mekanizmaya sahip olduklarını ya da olmadıklarını görmek için bakmaya başladık. Dolayısıyla ilgileniyoruz ancak henüz bize bir üyelik teklif edilmedi.”

Davetiye gelmesi durumunda Türkiye’nin BRICS’e katılıp katılmayacağı sorusunu yanıtlayan Fidan, “Sayın Cumhurbaşkanımız Erdoğan, dediğim gibi, Türkiye’nin ekonomik seçeneklerini artırmak konusunda çok istekli. AB bizim ilk tercihimizdi ancak AB’nin bir parçası olamazsak, diğer alternatifler her zaman masada olacak” dedi.