Bugün Kıbrıs

GAZZE ATEŞKESİNİN GELECEĞİ BELİRSİZ
Gazze’de kırılgan ateşkesin “ikinci fazına geçiş” Trump ve Netanyahu’nun ana gündemi oldu. Hamas’a “çok kısa sürede silah bırakma” uyarısı yapılırken, aksi halde çatışmanın yeniden tırmanabileceği mesajı verildi. İsrail kamuoyunda kayıp askerlerin cenazeleri ve esir takası tartışmaları zirve sonrası yeniden hararetlendi. Hamas silahsızlanmayı reddederse çatışmanın yeniden tırmanabileceği uyarısı yapılıyor.

İRAN DOSYASINDA TANSİYON YÜKSEK
Zirvenin en sert dosyası İran oldu. Trump, Tahran’ın nükleer ve balistik füze programında yeniden yapılanmaya gitmesi halinde “yeni bir operasyonu destekleme” ihtimalini açıkça dile getirdi. Bu açıklamalar, Batı başkentlerinde “bölgesel savaş riski” değerlendirmelerini gündeme taşıdı; İsrail’de ise iç güvenlik kaygılarını artırdı. Toplantı daha geniş bir bölgesel savaş riski içeren İran dosyası için de “eşik anı” olarak sunuldu.

TÜRKİYE KİLİT AKTÖRLERDEN BİRİ
Türkiye, görüşmenin üçüncü büyük başlığına dönüştü. Gazze’de planlanan uluslararası istikrar gücünde Türk askerinin rolü gündeme gelirken, Trump’ın Ankara’ya yönelik olumlu mesajları ve F-35 dosyasını “yeniden değerlendirme” vurgusu dikkat çekti. Doğu Akdeniz’deki güç dengeleri açısından Türkiye’nin önümüzdeki haftalarda alacağı pozisyon belirleyici olacak görünüyor.

ULUSLARARASI BASINDA GÖRÜŞMENİN YANKILARI:
ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Florida’daki Mar-a-Lago buluşması hem Amerikan hem Avrupa hem de Ortadoğu basınının büyük kısmında ana haber konumundaydı. Washington Post, ana sayfasında ikilinin “yükselen bölgesel tansiyon ortasında sergilediği birlik” vurgusunu öne çıkarırken, Trump’ı “İsrail’in şimdiye kadar Beyaz Saray’da gördüğü en büyük dost” olarak selamlayan Netanyahu’nun sözlerini de manşete taşıdı.

İngiliz Guardian, ön sayfa vitrininde ve canlı blogunda Trump’ın Hamas’a yönelik “silahsızlanmazsa çok ağır bedel öder” tehdidini ve Gazze ateşkes planının ikinci aşamasına geçişi “kısa süreli bir ultimatom” olarak çerçeveledi.

Fransa’dan Le Monde, Trump’ın İran’ın nükleer ve füze programı için “yeniden inşa girişimi olursa yeni saldırılar” uyarısını başlığa çekti.

Katar merkezli Al Jazeera, “Mar-a-Lago buluşmasından beş kritik başlık” analizinde, zirveyi Gazze’de kırılgan ateşkes, İran’la olası yeni çatışma ve Trump’ın İsrail iç politikasına müdahil olacak ölçüde Netanyahu’ya verdiği güçlü destek bağlamında okudu.

İsrail basınında ise Jerusalem Post ve Times of Israel, Trump’ın İsrail-Gazze anlaşmasının birinci aşamasında İsrail’in yükümlülüklerini “yüzde 100 yerine getirdiği” vurgusuna ve Hamas’a yönelik “hell to pay” çıkışına geniş yer verdi; Netanyahu’nun Trump’a İsrail’in en yüksek sivil nişanını vereceğini duyurması da ön sayfa haberleri arasında yer aldı.

Türkiye basını ise manşeti, Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik övgüleri, Gazze’de kurulması planlanan uluslararası güçte Türk askerinin rolü ve yeniden ısıtılan F-35 dosyası etrafında kurdu.

Trump, Florida’daki Mar-a-Lago malikanesinde Netanyahu’yu ağırlarken kameralar önünde “uzun yıllara dayanan müttefiklik” mesajı verdi; İsrail liderini “savaş zamanı lideri” olarak tanımladı. İsrail basını, Netanyahu’nun Trump’a ülkenin en yüksek sivil nişanını verme kararını, iki lider arasındaki önceki kırgınlığı tamir etmeye dönük sembolik bir jest olarak aktardı.

Washington Post ve diğer ABD gazeteleri, ön sayfa ve manşetlerinde bu buluşmayı, Gazze Savaşı sonrası şekillenen yeni güç dengeleri bağlamında “ittifakın yeniden tesis edilmesi” olarak yorumladı; ortak fotoğraf kareleri, Trump’ın seçim yılı dış politikasında İsrail dosyasını merkezine aldığını gösteren bir “kampanya vitrini” olarak okundu.

Trump, Gazze ateşkes planının ikinci fazına “mümkün olan en hızlı şekilde” geçmek istediğini, ancak bunun için Hamas’ın “çok kısa süre içinde silah bırakması gerektiğini” söyledi; aksi halde Hamas’ın “çok ağır sonuçlarla karşılaşacağı” uyarısında bulundu. Guardian ve Le Monde, bu söylemi, hem Hamas’a hem de dolaylı olarak ateşkesi destekleyen Arap başkentlerine verilmiş bir mesaj olarak değerlendirdi.

İsrail’de Times of Israel, toplumsal açıdan en çok yankı bulan başlıklardan birini sayfalarına taşıdı: Gazze’de öldürülen ve naaşı hâlâ geri alınamayan İsrailli asker Ran Gvili’nin ailesi, Trump ve Netanyahu ile görüşerek ikinci faza geçilmeden önce cenazenin iadesini talep etti.

Le Monde, Straits Times ve birçok Asya-Pasifik gazetesi, manşetlerini Trump’ın İran’a yönelik sözlerine ayırdı. Trump, İran’ın nükleer ya da balistik füze programını yeni tesislerde yeniden inşa etmeye çalışması durumunda ABD’nin “yeni ve büyük bir saldırıyı destekleyebileceği” mesajını verdi; Reuters, bu ifadeleri “yeni bir İran harekâtı için açık tehdit” olarak özetledi.

AP’nin öne çıkardığı vurgu ise, daha önce İran’ın nükleer kapasitesine yönelik Amerikan ve İsrail saldırılarını “büyük bir askeri başarı” olarak nitelemesi ve bu çizgiyi sürdürme kararlılığı oldu.

Guardian ve bazı Amerikan gazeteleri, Batı Şeria’daki yasa dışı yerleşimler konusunun da görüşmede “zor başlıklardan biri” olduğuna dikkat çekti. Tarafların bu dosyada tam mutabakata varmadığı, Trump’ın buna rağmen “sonuç alacaklarına inandığını” söylemekle yetindiği aktarılıyor.

TÜRKİYE ÖNE ÇIKTI
Türkiye, hem uluslararası haber ajanslarının satır aralarında hem de Ankara merkezli gazetelerin manşetlerinde zirvenin üçüncü büyük başlığı olarak öne çıktı.

Reuters, zirveye ilişkin analizinde “Türkiye’nin Gazze’de muhtemel barış gücü rolünün, iki lider arasındaki görüşmede ele alındığını” ve bunun Trump–Ankara hattında gerilimli geçen yıllara rağmen bir “yeniden yakınlaşma alanı” olarak görüldüğünü aktardı.

Türkiye medyasının ana akım kanadı ise Anadolu Ajansı dahil çeşitli haber kaynakları, Trump’ın Erdoğan’ı “çok iyi tanıdığını, kendisini dostu olarak gördüğünü ve saygı duyduğunu” söylediğini aktardı. Trump’ın Gazze’de kurulması planlanan “Uluslararası İstikrar Gücü”ne Türkiye’nin katılımı ihtimaline olumlu baktığı, Erdoğan ile “çok iyi bir ilişkisi” olduğu vurgulandı. Ekonomi odaklı yayınlar, Trump’ın Türkiye’ye F-35 savaş uçağı satışını “ciddi şekilde yeniden değerlendirdiklerini” söylemesine geniş yer verdi. Trump’ın, bu jetlerin İsrail’e karşı kullanılmayacağı konusunda Tel Aviv’e güvence verdiği ifade edildi.

Bununla birlikte, Türkiye basınındaki bazı analiz yazıları, Gazze’de Türk askeri konuşlanmasının, iç politikada ve Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin manevra alanını daraltabileceği uyarısında bulunuyor; özellikle Kıbrıs ve deniz yetki alanları dosyalarının, İsrail’le kurulacak olası “yeni güvenlik ortaklığının” gölgesinde kalma riskine dikkat çekiliyor.