Bugün Kıbrıs

Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesi görüşülürken söz alan Bağımsız milletvekili Jale Refik Rogers, konuşmasında insan ticareti, çalışma hayatı, sosyal hizmetler, yaşlı bakımı ve asgari ücret başlıklarında kapsamlı eleştirilerde bulundu. Rogers, Kıbrıs’ın kuzeyinin uluslararası insan ticareti raporlarında sürekli yer almasının hem ülke itibarı hem de çalışma yaşamı açısından utanç verici olduğunu söyledi.

“2024 DAHA KARANLIK BİR DÖNEMİN BAŞLANGICI OLDU”
Rogers, “Yıl geçmiyor ki adanın kuzeyi uluslararası insan ticareti raporlarında yer almasın” diyerek, 2024 yılının insan ticareti açısından yeni ve daha karanlık bir dönemin başlangıcı olduğunu belirtti. İnsan ticaretini suç haline getiren Ceza Yasası değişikliğinin 2020’de Meclis’ten geçtiğini anımsatan Rogers, buna rağmen hükümetin uygulamalarıyla insan ticaretinin görmezden gelinen bir düzen haline geldiğini ifade etti.

SİPROVEX VAKASI VE BM RAPORLARI
Çalışma Bakanlığı’nın odalarla imzaladığı protokollere dikkat çeken Rogers, bu süreçlerin etkin denetim ve izleme mekanizmaları kurulmadan yürütüldüğünü söyledi. Siprovex vakasının bu anlayışın sonucu olduğunu belirten Rogers, “Tek bir mağdura dahi resmi koruma statüsü tanınmadı, olay insan ticareti olarak kayıtlara geçmedi, sadece alacak-verecek davası olarak ele alındı” dedi. Bu durumun failleri cesaretlendirdiğini vurguladı.

Rogers, Birleşmiş Milletler ve ABD Dışişleri Bakanlığı’nın insan ticareti raporlarında Kıbrıs’ın kuzeyinin en kötü kategori olan Tier 3’te yer aldığını, buna karşın Kıbrıs’ın güneyinin son dört yıldır Tier 1 seviyesinde bulunduğunu hatırlattı. ABD raporuna atıf yapan Rogers, “2024 yılı boyunca tek bir soruşturma, kovuşturma ya da mahkûmiyet yoktur; mağdurlar için sığınak, hukuki destek ve resmi strateji yoktur” ifadelerini aktardı.

AJANTELER, DENETİMSİZLİK VE BİLGİLENDİRME EKSİKLİĞİ
İşçi ve öğrenci getiren acentelerle ilgili hiçbir etkin denetim ve yaptırım uygulanmadığını belirten Rogers, Çalışma Bakanlığı’na yıllardır bu konuda şikâyetler gittiğini söyledi. “Bu acenteleri standartlara bağlayacak, denetleyecek ve yaptırım uygulayacak bir yasa çalışmanız var mı?” diye soran Rogers, odalarla imzalanan protokollerin aracıların rolünü artırdığını ve meşrulaştırdığını ifade etti.

Ülkeye çalışmak veya öğrenci olarak gelen kişilere haklarıyla ilgili hiçbir bilgilendirme yapılmadığını da vurgulayan Rogers, pasaportlara el konulması gibi uygulamaların bilindiğini söyledi. Bu kapsamda Çalışma Bakanlığı’nın, haklar ve başvuru yollarını içeren resmi bir bilgilendirme web sitesi kurmasının zor olmadığını kaydetti.

SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK KORUMA ELEŞTİRİSİ
Sosyal Hizmetler Dairesi’nin uzun yıllar ihmal edildiğini ve yetersiz hale getirildiğini söyleyen Rogers, istismar ve şiddet vakalarında çocukların yeterli takibinin yapılamadığını belirtti. “Bir çocuğun istismar gördüğünü biliyorsunuz ama sosyal hizmetler yeterli takibi yapamadığı için o çocuk o evde kalmak zorunda kalabiliyor” dedi.

Çocuk İzleme Merkezi Yasası’nın önemine de değinen Rogers, yasanın yetki karmaşası nedeniyle hayata geçirilemediğini, artık bekletilmemesi gerektiğini vurguladı.

SIĞINMA EVLERİ VE YAŞLI BAKIMI
Ülkede yalnızca bir belediyede sığınma evi bulunduğunu belirten Rogers, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bu süreci merkezi olarak koordine etmesi gerektiğini söyledi. Yaşlı bakımı konusuna da değinen Rogers, Lapta Huzurevi’nin yıllardır tamamlanamadığını, Kalkanlı’daki devlet huzurevinin ise kapasitesinin çok altında çalıştığını ifade etti. “Lapta’daki yurttaşlar geçici olarak Kalkanlı’ya aktarılamaz mı?” diye soran Rogers, kira giderlerinin bu şekilde azaltılabileceğini dile getirdi.

Özel yaşlı bakım evleriyle ilgili yasanın ivedilikle çıkarılması gerektiğini vurgulayan Rogers, yaşlı bakımının bir sektör haline getirilebileceğini, ancak mevcut durumda yaşlıların düşük emekli maaşlarıyla bakıcı tutmak zorunda kaldığını söyledi.

ASGARİ ÜCRET VE SOSYAL SİGORTALAR
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yeniden toplanacağını hatırlatan Rogers, her asgari ücret döneminin toplumda tedirginlik yarattığını belirtti. “Ücret artıyor ama alım gücü her geçen gün geriliyor” diyen Rogers, asgari ücret tartışmasının işçi-işveren çatışması olmaktan çıkarılması, devletin fiyat istikrarı ve hayat pahalılığıyla mücadele sorumluluğu çerçevesinde ele alınması gerektiğini savundu.

Sosyal sigortalarla ilgili devam eden dava süreçlerinin de kamu vicdanını yaraladığını belirten Rogers, bu dosyaların belirsizlik içinde bırakılmasının hekimleri ve eczacıları mağdur ettiğini söyledi.

“SORUN ARTIK VİCDAN VE İRADE EKSİKLİĞİDİR”
Konuşmasının sonunda hükümete sert sözlerle yüklenen Rogers, “Bu hükümet üç buçuk yıldır iktidarda. İnsan ticaretini görmüyorsunuz, çocukları koruyamıyorsunuz, yaşlıları sahipsiz bırakıyorsunuz. Sorun artık bütçede ya da yasa eksikliğinde değil; vicdan ve irade eksikliğindedir” dedi. Rogers, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın bu dönemde farklı bir irade ortaya koymasını umduğunu ifade ederek konuşmasını tamamladı.