Bugün Kıbrıs

Sağlık Bakanı Hakan Dinçyürek, Sağlık Bakanlığı bütçesi üzerindeki görüşmelerde muhalefetin ağır eleştirilerine yanıt verirken, Kıbrıs’ın kuzeyinde sağlık altyapısının onlarca yıldır çözülemeyen eksiklerinin ilk kez bu ölçekte ele alındığını savunarak, “Bardağın dolu tarafı boş gibi gösterilmeye çalışılıyor ama dört büyük ilçede aynı anda hastane inşaatı yapılması bu ülke tarihinde ilk kez yaşanan bir dönemdir” dedi. Dinçyürek, yeni Lefkoşa Hastanesi’nden Girne Hastanesi’ne, Pamuklu ve Mağusa projelerinden yoğun bakım kapasitesine, ilaç takip sisteminden aşı dijitalleşmesine, laboratuvar denetimlerinden personel planlamasına kadar çok geniş bir yelpazede hem mevcut durumu hem de ileriye dönük hedefleri anlatarak hükümetin sağlık alanındaki çalışmalarını savundu.

YENİ LEFKOŞA HASTANESİ VE MODÜLER BÜYÜME PLANI
Dinçyürek, konuşmasının büyük bölümünü sağlık altyapısına ayırarak, ülkede uzun yıllardır konuşulup bir türlü hayata geçirilemeyen projelerin artık fiilen ilerlediğini söyledi. Yeni Lefkoşa Hastanesi’nin modüler bir planlamayla tasarlandığını belirten bakan, “Temeli 20 Temmuz’da atılan 300 yataklı birinci modül yalnızca başlangıçtır; aynı kampüste ikinci modül için yer ayrılmıştır ve on-on beş yıl sonrası için olası ihtiyaçları karşılayacak üçüncü modülün de planlaması yapılmıştır” sözleriyle, kapasite artışının uzun vadeli bir vizyon doğrultusunda oluşturulduğunu vurguladı. Jale Refik Rogers’ın tanı birimlerinin Burhan Nalbantoğlu’nda kalması nedeniyle iki hastane arasında yaşanabilecek koordinasyon sorunlarına ilişkin sorusu üzerine Dinçyürek, bunun detaylı analizlerle değerlendirildiğini ifade ederek, “Aktif yatak kapasitesine baktığımızda 320 yatak bile mevcut ihtiyacı karşılayabilecek düzeydedir. Ancak Nalbantoğlu’nun tamamen terk edilmesi söz konusu değildir; performans testleri tamamlanmadan binayla ilgili keskin bir karar verilmesi doğru olmaz” dedi. Bakan, Nalbantoğlu Hastanesi’ne yönelik karot testlerinin ve performans değerlendirmelerinin hem yerel uzmanlar hem de Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın ilgili teknik birimleri tarafından yürütüldüğünü belirterek, nihai kararın teknik verilere dayalı olacağını söyledi.

NALBANTOĞLU’NUN GELECEĞİ: PALYATİF BAKIM, RENOVASYON, GÜÇLENDİRME
Dinçyürek, Nalbantoğlu’nun tümden kapanmayacağını, aksine güçlendirilerek önemli sağlık hizmetleri için yeniden yapılandırılacağını vurguladı. “Kaynak problemi yok; önemli olan doğru planlamayı yapmak” diyen bakan, ilk modülün tamamlanmasının ardından Nalbantoğlu’nun palyatif bakım ve fizik tedavi gibi yıllardır eksikliği hissedilen alanlara ayrılacağını ifade etti. Bu planlamanın, yeni hastanenin devreye girmesiyle Lefkoşa bölgesinin yatak kapasitesini binin üzerine çıkarması beklentisiyle uyumlu olduğunu belirten Dinçyürek, “Bu büyük yatırımlar yapılırken bir-iki branşta eksik olursa devlet bunun çözümünü üretir; devlet aciz değildir” ifadelerini kullandı.

“DÖRT İLÇEDE DÖRT BÜYÜK HASTANE AYNI ANDA YÜRÜYOR”
Konuşmasının en iddialı bölümlerinden birinde Dinçyürek, muhalefetin “bitmeyen projeler” eleştirilerini reddederek, “Hiçbir dönemde dört büyük ilçe, dört büyük hastane inşaatı eş zamanlı yürütülmedi. Bu, KKTC tarihinde özel bir dönemdir ve biz bunu ortak akılla, yapıcı eleştirilerle, halkın ihtiyaçları doğrultusunda ilerletmek istiyoruz” dedi. Girne Hastanesi’nin inşaatının yüzde 95 oranında tamamlandığını ve büyük tıbbi cihazların yerleştirilmesiyle birlikte finish sürecine girileceğini belirten Dinçyürek, “MR, tomografi gibi temel cihazların kurulumu yapılacak; hepsi projede yer alıyor” diye konuştu.

GİRNE VE MAĞUSA İÇİN PERSONEL PLANLAMASI
Dinçyürek, uzman hekim ve personel planlamasının da uzun vadeli bir şema üzerinden yürütüldüğünü söyledi. Girne Hastanesi’nin tamamlanmasıyla birlikte birçok branşın oraya kaydırılacağını, hekimlere göreve başlamadan önce “Girne’de çalışacaksınız” denilerek netlik sağlandığını belirtti. Mağusa Devlet Hastanesi’nde ise son yıllarda önemli mesafe alındığını kaydederek, “Yakın geçmişte acilde tek doktor vardı. Bugün 7 branşta 24 saat uzman hekim bulunuyor. Anjiyo merkezi devreye girdiğinde kardiyoloji de nöbete alınacak” dedi.

Mağusa için planlanan kalp damar cerrahisi merkezinin ihale süreçlerinin 15 Aralık itibarıyla tamamlandığını belirten bakan, cihazların en erken sürede adaya getirileceğini söyledi. Pamuklu Devlet Hastanesi’nin 15 ay içinde tamamlanmasının hedeflendiğini, Güzelyurt Hastanesi’nin ise 27 Ocak tarihinde yüklenici tarafından teslim edileceğini aktararak, “Sözleşme gereği teslim edilmezse tüm yaptırımları uygularız” dedi.

DİJİTALLEŞME: AŞI TAKİBİ, YEŞİL REÇETE, İLAÇ ENVANTERİ VE ONLİNE SİSTEMLER
Dinçyürek, sağlıkta dijitalleşmenin bütçe görüşmelerinde en sık gündeme gelen eleştirilerden biri olduğunu kabul ederek, bu alanda adım adım ilerlediklerini söyledi. Aşı takip sisteminin ilk etapta bazı sağlık merkezleri ile Acil Durum Hastanesi’ndeki çocuk biriminde devreye girdiğini, bir ay içinde tüm ülkeye yayılacağını anlattı. Özel hekimlerin sisteme dahil edilmesinin ikinci aşamada planlandığını belirtti.

İlaç takip sistemi konusunda yıllardır süren sorunların farkında olduklarını söyleyen bakan, manuel stok girişlerinin ciddi hata payı yarattığını kabul ederek, “Çağdaş barkod sistemi en temel ihtiyaçtır ve kurulmak zorundadır” dedi. Ecza deposu ihalelerinin iptal edilmesi nedeniyle yeni ihale sürecinin başlayacağını, hem raf sisteminin hem de envanter altyapısının yenileneceğini söyledi.

Yeşil reçetenin dijital platforma taşınamadığı yönündeki eleştirilere yanıt veren Dinçyürek, bunun sağlıkta yapılacaklar listesinde yer aldığını vurguladı.

HASTA SEVKLERİ: DENETİM, PAKET FİYAT VE PET CİHAZI HEDEFİ
Dinçyürek, sevklerin bütçedeki yüksek payının herkes tarafından eleştirildiğini hatırlatarak, bu konuda köklü değişikliklerin yapılacağını açıkladı. PET cihazı için 2026 hedefinin korunduğunu belirtti ve “PET’i almak marifet değildir; onu çalıştırabilmek büyük bir organizasyon gerektirir. Bunu planlıyoruz” dedi.

Yoğun bakım kapasitesini 150 yatağın üzerine çıkardıklarını söyleyen Dinçyürek, yeni Lefkoşa Hastanesi’nin 110 yataklı yoğun bakım birimiyle kapasiteyi daha da artıracağını ifade etti.
Sevklerde suiistimallerin önüne geçmek için “paket fiyat sistemi”ne geçileceğini belirterek, “Bu modelle denetim çok daha kolay ve şeffaf olacak; faturalandırma ve murakabe hızlı ilerleyecek” diye konuştu.

GENETİK TESTLER, LABORATUVAR DENETİMLERİ VE SUİSTİMAL UYARISI
Jale Refik Rogers’ın özel laboratuvarlarda genetik testlerin ticari amaçlı ve kontrolsüz şekilde yapılmasına ilişkin uyarısına yanıt veren Dinçyürek, “Bugüne kadar özelde genetik laboratuvar çalıştırılmasına izin vermedik. Eğer yetkisiz bir yer genetik test yaptığını iddia ediyorsa ihbar edin, gereğini yaparız” dedi.

Testlerin yalnızca yapılmasının değil, doğru yorumlanmasının da en az test kadar kritik olduğunu belirterek, bu konuda detaylı değerlendirmelerin gerektiğini söyledi.

BULAŞICI HASTALIKLAR, SİVRİSİNEKLER VE HALK SAĞLIĞI
Rogers’ın Aedes türü sivrisineklerin yayılması konusundaki sorusuna Dinçyürek, haritalandırma çalışmalarının sürdüğünü ve eksik kalan bölümlerin tamamlanacağını belirterek yanıt verdi.
Bakan, bulaşıcı hastalıklar yasasına bağlı tüzükler ve kanser kayıt sistemi üzerine çalışmaların devam ettiğini, kanser kayıtçı sayısının artırılması için yeni tıbbi sekreterlerin eğitime gönderildiğini aktardı.

HİZMETİN YERELLEŞMESİ: KÖYLERE VE KASABALARA SAĞLIK MERKEZLERİ
Dinçyürek, sağlık hizmetinin halka daha yakın olmasını amaçladıklarını söyleyerek, “Kendi yerinde tedavi en büyük kolaylıktır” dedi.
Maraş’ta modern bir sağlık merkezinin açıldığını, Elenköy’de röntgen hizmetinin bir yıldır sürdüğünü, Gaziköy, Dörtyol ve Tatlısu’da ise yeni sağlık merkezlerinin çok yakında açılacağını açıkladı.

Tüm bu adımların “hizmeti dağıtık hâle getirme” hedefinin parçası olduğunu belirten bakan, “Söz verdiğimiz birçok adım bir bir hayata geçiriliyor” dedi.

Konuşmaların ardından Sağlık Bakanlığı bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi. Bütçe maratonu yarın Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı,

Meclis, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, Polis Genel Müdürlüğü bütçesi, Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı, ve İçişleri Bakanlığı bütçelerini görüşecek.