Bugün Kıbrıs

CTP Milletvekili Filiz Besim, sağlık bütçesinin Meclis’te görüşülmesi sırasında yaptığı kapsamlı konuşmada, hükümetin maliye ve sağlık politikalarının ülkeyi çıkmaza sürüklediğini söyleyerek çok sayıda başlık altında çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. Besim, “Batmış bir ülkeyle karşı karşıyayız” diyerek bütçedeki 26 milyarlık açığın ve 10 milyarlık faiz yükünün, yönetilemeyen maliyenin göstergesi olduğunu belirtti. Sağlık bütçesindeki artışın reel bir iyileşme sunmadığını ifade eden Besim, “Bütçe sadece rakamlardan ibaret değildir, öncelikleri gösterir” dedi.

NÜFUS BELİRSİZLİĞİ VE PLANLAMA EKSİKLİĞİ
Konuşmasında sağlık politikalarının temel sorununun nüfus planlamasındaki belirsizlik olduğunu vurgulayan Besim, “Bu ülkede nüfusu bilmezseniz sağlık sistemini planlayamazsınız” diyerek öğrenci sayısından kronik hastalık oranlarına kadar tüm demografik verilerin eksikliği nedeniyle sağlığın doğru kurgulanamadığını söyledi. “Kaç hastaya bakacağınızı, kaç ilaç alacağınızı, kaç hemşireye ihtiyaç duyacağınızı bilmeden sistem kurulamaz” sözleriyle planlama zaafını ortaya koydu.

HASTANELERİN DEPREM RİSKİ VE ÇÖKME TEHLİKESİ
Besim, iki yıl önce mühendis ve mimar odalarının hazırladığı rapora atıfta bulunarak Kıbrıs’ın kuzeyindeki hastanelerin büyük bölümünün riskli sınıfta yer aldığını, nükleer tıp ve hemodiyaliz gibi kritik bölümlerin çok riskli yapılarda hizmet verdiğini söyledi. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nin ana binasında kolon korozyonu nedeniyle çökme riski bulunduğunu belirten Besim, “Görevinizi zamanında yapmak zorundasınız, son anda değil” diyerek hükümeti sert sözlerle eleştirdi. Renovasyon çalışmalarının güçlendirme yapılmadan başladığını vurgulayan Besim, binanın hem fiziksel hem de can güvenliği açısından kritik durumda olduğunu söyledi.

GİRNE, CENGİZ TOPEL VE GÜZELYURT HASTANELERİNDE ÇÖKÜŞ
Konuşmasında bölgesel sağlık merkezlerine de geniş yer veren Besim, yüz yıllık Cengiz Topel Hastanesi’nin artık işlevini yerine getiremediğini, Girne Hastanesi’nin bitmeyen ihalesi nedeniyle milyonların heba edildiğini, Güzelyurt Hastanesi’nin personel ve cihaz eksikliği nedeniyle açılamadığını belirtti. Özellikle Güzelyurt’ta öğleden sonra sağlık hizmetinin neredeyse durduğunu söyleyerek, “Bir ilçede tek ambulans olur mu?” diyerek tepki gösterdi. Mağusa Hastanesi’nin ikinci basamak hizmet sunması gerekirken bina yetersizliği nedeniyle bunu yerine getiremediğini söyledi.

GİRNE HASTANESİ İHALESİNDE ŞEFFAFLIK TARTIŞMASI

Girne Hastanesi’nin Kasım 2023’te 227 milyon TL’ye tamamlanacağının açıklandığını hatırlatan Besim, bugün rakamın bir milyarın üzerine çıktığını ve hastanenin hala teslim edilmediğini belirtti. Besim, “Bu ihaleleri Sayıştay incelemeli” diyerek ciddi usulsüzlük iddialarında bulundu. Sağlık Bakanı’ndan harcanan toplam miktarı açıklamasını ve kesin teslim tarihi vermesini istedi.

YENİ LEFKOŞA HASTANESİ VE KOORDİNASYON SORUNU
Besim, 320 yataklı yeni Lefkoşa Hastanesi’nin yapılmasının olumlu olduğunu ancak Burhan Nalbantoğlu ile koordinasyonun büyük risk oluşturduğunu söyledi. “Acil durum hastanesiyle bile koordinasyon kurulamayan bir yapının yeni büyük bir hastaneyle nasıl uyum sağlayacağı ciddi bir soru işaretidir” diyerek planlama eksikliğine dikkat çekti.

PERSONEL KRİZİ, TAŞERONLAŞMA VE EĞİTİM EKSİKLİĞİ
Sağlık çalışanlarının ciddi eksikliklerle görev yaptığını belirten Besim, hemşire, tekniker ve hekim açığının yıllardır kapatılamadığını, taşeron ve sözleşmeli personel üzerinden hizmet yürütülmesinin sistemi çökerttiğini söyledi. “Taşeron çalışan asli kadro değildir, eğitimli değildir, sorumluluk alamaz” diyerek bu uygulamanın derhal sonlandırılması gerektiğini vurguladı. 112 Acil Servis’te personel haklarının gasp edildiğini, nöbet sisteminin çöktüğünü, eğitimlerin durduğunu söyledi.

ACİL SERVİSLERDE YOĞUNLUK VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Besim, acil servislerin kapasite üstü çalıştığını belirterek, poliklinik saatlerinin uzatılması, triyaj sisteminin iyileştirilmesi, acil olmayan vakaların polikliniklere yönlendirilmesi gerektiğini söyledi. “Bu acil servis kaldırmıyor” diyerek acil durum hastanesinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini ifade etti.

YOĞUN BAKIM VE TANI CİHAZLARINDA KRİTİK EKSİKLİKLER
Yoğun bakım kapasitesinin yetersizliği nedeniyle sevklerin patladığını belirten Besim, PET cihazı alınmamasını sert sözlerle eleştirdi. “Sizin için PET cihazı öncelik değil ama sevk paralarıyla Lefkoşa Hastanesi’nin karkasını bitirirdiniz” diyerek rakamsal bir çarpıcı karşılaştırma yaptı. Bozuk tanı cihazları ve zamanında bakım yapılmaması nedeniyle hastaların özel sektöre yönlendirildiğini söyledi.

MAĞUSA’DA KEMOTERAPİ VE ANJİYO MERKEZİ İHTİYACI
Besim, geniş bir coğrafyaya hizmet veren Mağusa Hastanesi’nde tomografi, MRI ve ultrason randevularının aylar sonrasına verildiğini belirtti. Kemoterapi merkezi kurulması gerektiğini, anjiyo cihazı ve ekip hazırlığının akıbetinin belirsiz olduğunu söyledi.

CENGİZ TOPEL’DE YEMEK, YANGIN VE YÖNETİM SORUNLARI
Besim, Cengiz Topel Hastanesi’nde bir öğün yemeğin 598 TL’ye alınmasının skandal olduğunu, yemeklerin ihale şartnamesine aykırı biçimde hastane imkanları kullanılarak pişirildiğini belirtti. Yangın çıkması halinde yatakların kapılardan geçmeyeceğini söyleyen Besim, “Başhekim bile yok, beş hastane bir kişiyle yönetiliyor” dedi.

İLAÇ KRİZİ, TAKİP SİSTEMİ VE DOĞRUDAN ALIM SORUNU
Konuşmanın en uzun bölümlerinden birinde Besim, ilaç krizine geniş yer verdi. İlaç takip sisteminin kurulmamasını “Bu kadar basit bir sistem neden kurulamaz? Artık bunun ardında bir şey düşündürüyor” sözleriyle eleştirdi. Yeşil reçete takip sisteminin devreye alınmamasını, doğrudan alım yönteminin bütçeye zarar verdiğini ve israfa yol açtığını söyledi. “İki milyar sekiz yüz milyon TL sevk parasıyla hastane yapardınız” diyerek çarpıcı bir karşılaştırma yaptı.

HALK SAĞLIĞI, TARAMALAR VE KANSER KAYITÇILIĞINDA ÇÖKÜŞ

Besim, halk sağlığı biriminin kurulmamasını büyük bir yönetim zafiyeti olarak tanımladı. Kanser kayıtçılığının sona erdiğini, istatistiklerin açıklanamamasının toplum sağlığı açısından büyük tehlike yarattığını söyledi. “Toplum bazlı taramalar yüzde sekiz, Dünya Sağlık Örgütü yüzde yetmiş der” diyerek taramaların yetersizliğini ortaya koydu.

MESLEK HASTALIKLARI VE ÇALIŞAN SAĞLIĞI YOK SAYILIYOR
İş kazalarının yanında meslek hastalıklarının da büyük sorun olduğunu vurgulayan Besim, Kıbrıs’ın kuzeyinde bu konuda hiçbir veri tutulmadığını söyledi. “İki milyon insan meslek hastalıklarından ölüyor, bizde tek bir veri yok” dedi.

KADIN SAĞLIĞI, KÜRTAJ VE ÜREME HAKLARI
Besim, hastanelerde yasal sınırlar içinde kürtaj hizmetinin verilmemesini büyük bir hak ihlali olarak tanımladı. Kadın doğum uzmanlarının ekipman eksiklikleriyle çalıştığını belirten Besim, bu konuda politika üretilmemesinin kabul edilemez olduğunu söyledi.

YAŞLI VE HASTA BAKIMI KRİZİ
Bülent Ecevit Rehabilitasyon Merkezi’nin kapasitesinin çok altında olduğunu belirten Besim, evde bakım hizmetlerinin faaliyet raporunda yanlış gösterildiğini belirtti. “Güzelyurt’ta evde bakım yok ama raporda var yazıyorsunuz” diyerek hükümeti eleştirdi.

ACİL DURUM HASTANESİ VE TEŞKİLAT EKSİKLİĞİ
Acil Durum Hastanesi’nin prefabrik yapıda olması nedeniyle kalıcı kullanım için uygun olmadığını söyleyen Besim, teşkilat yasasının olmamasının hizmetleri aksattığını vurguladı. Cerrahi branşların yoğun bakım olmadan çalıştırılmasının can güvenliğini riske attığını belirtti.

ŞEFFAFLIK, BİLGİ PAYLAŞIMI VE KAMUOYUNUN GÜVENİ

Mama skandalı ve yabancı çocuğun ölümüyle ilgili süreçte Sağlık Bakanlığı’nın kamuoyunu yeterince bilgilendirmediğini belirten Besim, “Sağlık çalışanlarının itibarı zedelendi, kalite kontrol sistemi çöktü” dedi.

TIP EĞİTİMİ, DİŞ HEKİMLİĞİ VE DENETİMSİZLİK KRİZİ
Besim, tıp ve diş hekimliği eğitimindeki plansızlığın toplumsal risk yarattığını söyleyerek, “Hiç ameliyat yapmadan cerrah mezun olabiliriz” uyarısında bulundu. YODAK’ın kriterleri olmayan merkezlere ihtisas izni verdiğini belirterek bunu “affedilemez” olarak niteledi.

CTP’NİN SAĞLIKTA ÖNCELİKLERİ
Konuşmasının sonunda CTP iktidarında sağlıkta önceliklerin net olduğunu vurgulayan Besim, altyapının güçlendirileceğini, sağlık merkezlerinde tam gün poliklinik uygulanacağını, koruyucu sağlık hizmetlerinin bilimsel bir programla yaygınlaştırılacağını, ilaç yönetiminin dijital sisteme bağlanacağını, adalı bir genel sağlık sigortasının kurulacağını ve hasta bakıcı sisteminin yeniden düzenleneceğini söyledi. Besim, “Bu ülkenin sağlık sistemini ayağa kaldıracağız. Bugünkü çöküş kader değildir” diyerek konuşmasını tamamladı.