Bugün Kıbrıs

KTMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Su Komitesi, ülke genelinde etkisini sürdüren şiddetli yağışlar ve artan taşkın riskine ilişkin kapsamlı değerlendirmelerde bulundu. Facebook üzerinden canlı yayımlanan programda uzmanlar, hem teknik uyarılar yaptı hem de ilgili kurumlara iş birliği çağrısında bulundu. Canlı yayının konuşmacıları arasında KTMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Doç. Dr. Abdullah Ekinci, DAÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Umut Türker, ODTÜ’den Dr. Hasan Zaifoğlu ve Dr. Bertuğ Aktuğ yer alırken programın moderatörlüğünü gazeteci Deniz Gürgöze üstlendi.

EKİNCİ: “BU YAŞANANLAR SADECE DOĞAL AFET DEĞİLDİR; ÖNLENEBİLİR SORUNLARDIR”
KTMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Doç. Dr. Abdullah Ekinci, yaşanan taşkınları yalnızca “doğal afet” olarak nitelendirmenin doğru olmadığını vurgulayarak altyapı eksikliklerinin süreci ağırlaştırdığını söyledi. Ekinci, “Kentleşme sürecinde dere yatakları, doğal havzalar ve taşkın alanları göz ardı edildi. Mühendislik uyarılarımızın büyük kısmı uygulamaya yansımadı. İmar planları, yapı izinleri ve parselasyonlar mühendislik esasları dikkate alınmadan hazırlandığı sürece bu felaketleri tekrar yaşayacağız” dedi.

Ekinci, uzmanların bilgi birikiminden yeterince yararlanılmadığını belirterek kamu kurumlarının iş birliği mekanizmalarını güçlendirmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca Meteoroloji Dairesi ile veri paylaşımındaki eksikliklere dikkat çekerek, “Bir felaket olmadan önce önlem alabilmek için şeffaf ve düzenli veri paylaşımı şarttır” değerlendirmesini yaptı.

Ekinci, kriz masalarında mühendis odalarının yer alması gerektiğini belirterek, “İMO olarak taşkın yönetimi, afet planlaması ve altyapı projelerine destek vermeye hazırız. Bilgi birikimimizi halkın yararına sunmaya devam edeceğiz” dedi.

TÜRKER: “YAĞIŞLAR BEKLENİYORDU; YAŞANANLAR KISMEN DOĞAL, BÜYÜK ORANDA İNSAN KAYNAKLI”
DAÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Umut Türker, bölgede ölçülen yağış seviyelerinin 25 yıllık dönüş periyoduna denk düştüğünü belirterek bunun teknik olarak öngörülebilir bir durum olduğunu söyledi. Türker, Gönyeli Barajı ve Serhatköy Deresi’nin taşmasının meteorolojik açıdan olağan olduğunu ancak bakım ve yapısal güvenlik konularının hayati önem taşıdığını vurguladı.

Türker, “İnsanlar uzun süre yağış olmayınca dere yataklarını güvenli zannediyor ve yapılaşma artıyor. Ancak doğa döngüseldir; bugün yaşanan taşkınlar geçmişte olduğu gibi gelecekte de olacaktır” diyerek yanlış kentleşme pratiklerinin riskleri artırdığını söyledi. İklim değişikliği nedeniyle aşırı yağışlarda %20–25 artış beklendiğini belirten Türker, barajlar, köprüler ve drenaj sistemlerinin yeni iklim koşullarına göre yeniden tasarlanması gerektiğini vurguladı.

AKTUĞ: “ALTYAPI BUGÜNÜN DEĞİL, GELECEĞİN İKLİMİNE GÖRE PLANLANMALI”
ODTÜ’den Dr. Bertuğ Aktuğ, yaşanan taşkınların altyapı sisteminin zayıflıktan kaynaklanan zafiyetlerini açık şekilde ortaya koyduğunu belirtti. Özellikle yeni yerleşim bölgelerinde suyun doğal akış yönünün kesildiğini söyleyen Aktuğ, “Kent içindeki yollar adeta set görevi görüyor ve baskınlara neden oluyor. Bu tür yanlış planlamalar düzeltilmedikçe her şiddetli yağışta benzer görüntüler yaşanacaktır” dedi.

ZAİFOĞLU: “SORUN YALNIZCA TEKNİK DEĞİL; YÖNETSEL KOORDİNASYON DA YETERSİZ”
Dr. Hasan Zaifoğlu ise taşkın yönetiminde kurumlar arası koordinasyon eksikliğinin belirleyici bir sorun olduğunu ifade ederek meteorolojik verilerin zamanında sağlandığını ancak sahada alınan önlemlerin yetersiz kaldığını söyledi. Zaifoğlu, “Kriz yaşandıktan sonra değil, kriz gelmeden önce bilimle hareket edilmelidir” diyerek erken uyarı ve hazırlık sistemlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

“ÖNLEM ALINMADIKÇA TABLO DEĞİŞMEYECEK”
KTMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Su Komitesi’nin ortak görüşü, yaşanan sorunların hem doğal hem de insan kaynaklı nedenlerle ortaya çıktığı yönünde birleşti. Uzmanlar, uzun süredir uyarısı yapılan altyapı eksiklerinin giderilmesi, şeffaf veri paylaşımı, mühendis odalarıyla iş birliğinin güçlendirilmesi ve iklim değişikliğine uygun planlama yapılmasının zorunlu olduğunun altını çizdi.