Uzun zamandır Putin, Ukrayna’da Rusya’nın işgalle ele geçirdiği toprakların yasal olarak tanınması için bastırıyor.

Bunlar arasında Rusya’nın 2014’te yasadışı olarak ilhak ettiği Kırım yarımadası ve şu anda büyük bölümü işgal altında olan, Luhansk ve Donetsk’ten oluşan Donbas da yer alıyor.

Kiev, Donbas’ın halen elinde tuttuğu kısımlarını Rusya’ya bırakmayı reddediyor.

Kırgızistan ziyareti sırasında gazetecilere konuşan Putin, “Geri çekilmezlerse, bunu silah zoruyla başaracağız” dedi.

Putin’in 27 Kasım Perşembe günkü konuşması, savaşı sona erdirmeyi amaçlayan barış planına ilişkin ABD ve Ukrayna arasındaki görüşmelerin ardından bir ilk.

Ukrayna’nın barış planında ABD ile “ortak bir anlayışa” ulaştığı açıklanmıştı.

Barış planı, geçen hafta Washington’ın Kiev’e sunduğu 28 maddelik planı temel alıyor.

Amerikalı ve Ukraynalı yetkililer hafta sonu Cenevre’de yapılan görüşmelerde plan üzerinde görüşmeler yapmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump sosyal medyada yaptığı açıklamada orijinal plan üzerinde “her iki tarafın katkılarıyla, ince ayar yapıldığını” belirtti.

Ağırlıklı olarak Moskova’nın talepleri doğrultusunda hazırlanan plan daha sonra revize edildi. Ancak planın, Ukrayna için güvenlik garantilerinin yanı sıra Moskova ile Kiev arasındaki en büyük anlaşmazlık noktası olan işgal altındaki topraklar konusuna değinmediği belirtiliyor.

Putin, yeni taslak planın Rusya’ya gösterildiğini ve bunun savaşı sona erdirmek için gelecekte yapılacak bir anlaşmanın “temeli” olabileceğini söyledi.

Bununla birlikte, bazı noktaların tartışılması gerektiğini kaydetti.

Putin, Kırım ve Donbas’ın yasal olarak olmasa da fiilen Rusya’nın kontrolü altında olduğunun kabul edilmesi ihtimali sorulduğunda ise şunları söyledi: “Amerikalı mevkidaşlarımızla yaptığımız görüşmelerin konusu bu.”

Avrupalı liderlerin Rusya’nın önümüzdeki on yıllar içinde Avrupa kıtasına saldırabileceği yönündeki uyarılarını da reddeden Putin, “Bu bize gerçekten gülünç geliyor” dedi.

26 Kasım’da Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen Rusya’yı İkinci Dünya Savaşı sonrası zihniyetini sürdürmekle ve Avrupa kıtasını egemen ulusların “parçalanabileceği” bir “nüfuz alanı” olarak görmekle suçladı.

ABD HEYETİ MOSKOVA’YA GİDİYOR
Putin, Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un da aralarında bulunduğu bir ABD heyetinin önümüzdeki haftanın ilk yarısında Moskova’da olmasının beklendiğini doğruladı. ABD Başkanı Donald Trump gazetecilere yaptığı açıklamada Witkoff’a Moskova’da damadı Jared Kushner’in de katılabileceğini söyledi.

Bu arada Ukrayna Devlet Başkanının üst düzey yardımcısı Andriy Yermak, ABD Kara Kuvvetleri Bakanı Dan Driscoll’un hafta içinde Kiev’i ziyaret edeceğini söyledi.

Güvenlik garantileri Moskova ve Kiev arasındaki anlaşmazlıklardan sadece biri. Zelenskiy 24 Kasım’da barışı engelleyen “asıl sorunun” Putin’in Rusya’nın ele geçirdiği toprakların tanınması olduğunu belirtti.

Moskova Ukrayna’nın Donetsk ve Luhansk’tan oluşan Donbas bölgesinden tamamen çekilmesini istiyor. Rus güçleri aynı zamanda Kırım ve Herson ile Zaporijya bölgelerinin büyük kısmında hakim.

Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy, “hassas noktaları” görüşmek için Trump ile görüşmeye hazır olduğunu ve ay sonuna dek bir görüşme yapmayı umduğunu belirtti.

Beyaz Saray henüz ikili görüşme konusunda açıklama yapmazken, Trump sosyal medyada Zelenskiy ve Putin ile “yakında, ama sadece savaşı sona erdirmeye yönelik anlaşma son aşamalarındayken” görüşmek istediğini belirtti.

AVRUPALI LİDERLER TEMKİNLİ
Beyaz Saray’ın görece iyimser tavrına karşın, Avrupalı liderler neredeyse dört yıldır süren savaşın ardından bir barış anlaşmasına varılacağından şüpheli görünüyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ateşkes için “Rusya’da bir irade görmediğini” belirtirken, İngiltere “gidilmesi gereken uzun ve zorlu bir yol” olduğunu vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’da barış için 28 maddelik planı 23 Kasım’da Cenevre’de masaya geldi.

Ukrayna ve Avrupalı yetkililer bu taslağın üzerinden geçerek bazı değişiklikler yaptı.

Bunun ardından konuşan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, değişiklikleri memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Zelenskiy “Şimdi savaşı sona erdirmek için gerekli adımlar gerçekleşebilir hale geldi. Çok sayıda doğru unsur bu çerçeveye eklendi” dedi.

Ukrayna’nın Avrupalı müttefiklerinin, planın Rusya’nın savaşta elde etmeyi amaçladığı hedefler doğrultusundaki maddelerini reddeden, yeni bir versiyon oluşturdukları anlaşılıyor.

İngiltere, Fransa ve Almanya’nın kaleme aldığı belirtilen yeni taslakta, Rusya’nın elindeki toprakların tanınması reddediliyor, Ukrayna ordusu genişliyor ve ülkenin NATO’ya katılmasına açık kapı bırakılıyor.

BBC Türkçe