ABD Başkanı Donald Trump’ın saldırı tehdidiyle gündeme gelen Nijerya’da silahlı kişiler, 300’den fazla öğrenci ve öğretmeni kaçırdı. Sonrasında 50’den fazla öğrencinin silahlı kişilerin elinden kurtulduğu açıklandı.

Nijerya’nın batısındaki Niger eyaletinde Cuma sabahı St. Mary’s karma okuluna yapılan baskın, aynı hafta içinde komşu Kebbi eyaletinde bir ortaokula yapılan ve 25 kız öğrencinin kaçırıldığı saldırının hemen ardından geldi.

Söz konusu olayla ilgili ayrıntıları kamuoyuyla paylaşan Hristiyanlar Birliği (CAN) adlı kuruluş, önce 227 kişinin kaçırıldığını bildirdi. Ancak yapılan doğrulama çalışmasının ardından sayı, 303 öğrenci ve 12 öğretmen olarak güncellendi. Kaçırılan öğrenciler 8-18 yaş aralığında iken, St. Mary’s okulunun toplam 629 öğrencisinin neredeyse yarısını oluşturuyor.

CAN tarafından bugün yapılan yeni bir açıklamada ise, öğrencilerin bir kısmının kaçarak silahlı kişilerin elinden kurtulduğu bildirildi. Kuruluşun açıklamasında, “Bazı iyi haberler aldık. Elli öğrenci kaçtı ve aileleriyle tekrar bir araya geldi” denildi.

Nijerya hükümeti kaçırılan öğrenci ve öğretmen sayısı hakkında henüz yorum yapmadı. Niger eyaleti valisi Mohammed Umar Bago, istihbarat birimi ve polisin “sayım yaptığını” söyledi. Bago, bazı okulların daha önce kapatıldığını hatırlatarak, eyaletteki tüm okulların güvenlik nedeniyle kapatıldığını duyurdu. Komşu eyaletler de tedbir amaçlı tüm okullarını kapattı. Ulusal eğitim bakanlığı, ülke genelinde 47 yatılı ortaokulun kapatılmasını emretti.

Nijerya Cumhurbaşkanı Bola Tinubu, krizle ilgilenmek için Johannesburg’ta bu hafta sonu yapılan G20 zirvesi de dahil olmak üzere katılmayı planladığı tüm uluslararası etkinlikleri iptal etti.

BOKO HARAM ACILARI HALA TAZE
On yıl önce Boko Haram militanlarının Chibok’ta kuzeydoğudaki Borno eyaletinde yaklaşık 300 kız öğrenciyi kaçırmasının yarattığı travma Nijeryalıların hafızasındaki yerini koruyor. Kaçırılan kızlardan bazıları bugün hâlâ bulunabilmiş değil.

Hristiyan örgütü CAN tarafından paylaşılan bir video kaydında, kimliği açıklanmayan St. Mary’s personeli, motosiklet ve araç seslerini duyduktan sonra “kampüsün farklı kapılarında ciddi patlama sesleri” geldiğini ve çocukların ağladığını anlattı. Yerel Katolik piskoposluğuna göre, “saldırganlar neredeyse üç saat boyunca kesintisiz ve agresif şekilde yurtları gezdi.”

ÇOK SAYIDA GÜVENLİK SORUNU
Öte yandan Batı Nijerya’da geçen hafta Salı günü bir kiliseye düzenlenen saldırıda, çevrimiçi yayınlanan ayin sırasında iki kişi öldürüldü, onlarca ibadet edenin de kaçırıldığı bildirildi.

Son yıllarda, silahlı çetelerin kuzeybatı ve orta Nijerya’nın kırsal bölgelerinde binlerce kişiyi fidye amacıyla kaçırdığı çok sayıda vaka gerçekleşti. Bu bölgelerde devletin varlığı oldukça zayıf.

Fidye amacıyla hareket eden çeteler, genellikle güvenliğin zayıf olduğu kırsal okulları hedef alıyor. Bu çetelerin kamp alanları, batıda birkaç eyaleti kapsayan geniş bir ormanlık alana yayılmış durumda. Çetelerin ideolojik bir yönelimi olmasa da, finansal kazanç peşinde olmaları ve kuzeydoğudaki cihatçılarla artan iş birlikleri, yetkililer ve güvenlik analistleri için ciddi bir endişe kaynağı oluşturuyor. Şu ana dek son saldırıları üstlenen herhangi bir grup olmadı.

Öte yandan Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa Leo’dan da, kaçırılan kişilerin derhal serbest bırakılması çağrısı geldi.

TRUMP ASKERİ MÜDAHALE TEHDİDİNDE BULUNMUŞTU
Kaçırma olayları ve ülkenin batısında bir kiliseye düzenlenen saldırı, ABD Başkanı Donald Trump’ın Nijerya’daki radikal İslamcılar tarafından Hristiyanların öldürülmesi üzerine askeri müdahale tehdidinde bulunmasını izliyor. Olası bir askeri harekâta hazırlık emri veren Trump, ABD’nin “silah kuşanarak” İslamcı militanları ortadan kaldırabileceği uyarısında bulunmuştu.

Bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, geçen hafta yaptığı açıklamada planların yalnızca askeri güç kullanımını içermediğini, diplomatik araçlar, olası yaptırımlar, yardım programları ve Nijerya ile istihbarat paylaşımını kapsayan kapsamlı bir yaklaşımı içerdiğini söyledi.

Savunma Bakanı Pete Hegseth de Nijerya Ulusal Güvenlik Danışmanı ile şiddeti durdurma yollarını görüşmek üzere bir araya geldi. Sosyal medyada iki yetkilinin el sıkışırken ve gülümserken çekilen fotoğrafları paylaşıldı. Hegseth, Perşembe günü Nijerya Ulusal Güvenlik Danışmanı Mallam Nuhu Ribadu ile yaptığı görüşmenin ardından, Pentagon’un “Cihatçı teröristler tarafından Hristiyanlara yönelik zulmü sona erdirmek için Nijerya ile çalıştığını” duyurdu.

Fotoğrafta, öğrencilerin kaçırıldığı okulun müdür yardımcısının evinin önünde bekleyen kişiler görülüyor

Pentagon açıklamasında ise, Hegseth’in Nijerya’nın bağlılığını göstermesi ve Hristiyanlara yönelik şiddeti durdurmak için hem acil hem de kalıcı önlemler alması gerektiğini vurguladığı belirtildi. Ayrıca Pentagon, ABD’nin Nijerya ile birlikte çalışarak ülkeyi ve ABD’yi tehdit eden teröristleri caydırmayı hedeflediğini ifade etti.

“OLASI SAVAŞ MÜDAHALESİ PLANIN BİR PARÇASI”
Dışişleri Bakanlığı Afrika İşleri Bürosu Başkanı Jonathan Pratt ise, Perşembe günü milletvekillerine yaptığı açıklamada, “olası savaş müdahalesinin” planın bir parçası olduğunu, konunun Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi’nde de ele alındığını belirtti. Pratt, Trump’ın Nijerya’yı dini özgürlükler açısından “özellikle endişe verici ülke” ilan etmesinin, yaptırımların kapısını açtığını söyledi.

Pratt, Kongre oturumunda planın kapsamını şöyle özetledi: “Bu güvenlikten, kolluk güçlerine ve ekonomik araçlara kadar uzanıyor. Tüm bu araçları gözden geçirmek ve en iyi sonucu almak için kapsamlı bir strateji oluşturmak istiyoruz.”

Nijerya’daki şiddet ise Trump’ın gösterdiği gibi basit değil. Boko Haram gibi militan İslamcı gruplar hem Hristiyanları hem Müslümanları öldürüyor. Aynı zamanda çoğunluğu Müslüman çobanlar ve çoğunluğu Hristiyan çiftçiler, toprak ve su kaynakları üzerinde çatışıyor. Din yerine daha çok para amacı güden silahlı çeteler de fidye için kaçırmalar yapıyor ve okullar sıkça hedef alınıyor.

DW