ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimi, Türkiye, Mısır ve Katar’ın arabuluculuğu ile Gazze savaşında sağlanan ateşkesin ardından Mısır’da bugün düzenlenen Ortadoğu zirvesine, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun katılmamasının nedeninin, Türkiye ve Irak’ın girişimleri olduğu öne sürüldü. AFP haber ajansı, ilgili haberini Türk diplomatik çevrelerine dayandırdı.

Türk basınında çıkan haberlerde de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kızıldeniz üzerindeki makam uçağının, Netanyahu’nun da Mısır’a geleceğinin duyurulmasının ardından, zirvenin yapılacağı Şarm el-Şeyh’teki havalimanı pistini pas geçerek Kızıldeniz üzerinde turladığı ve Türkiye’nin, Netanyahu’nun katılması halinde söz konusu zirvede yer almayacağını ilgili yerlere bildirdiği aktarıldı.

Mısır, Pazartesi günü sabah saatlerinde, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun da buluşmada yer alacağını kamuoyuna bildirmiş ancak bu açıklamadan yaklaşık 40 dakika sonra İsrail Başbakanlık Ofisi, Netanyahu’nun Yahudilerin kutsal günlerinden Simha Tora ile aynı güne denk geldiği için zirveye iştirak edemeyeceğini duyurmuştu.

IRAK’TAN BOYKOT AÇIKLAMASI
AFP’ye konuşan Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani’nin bir danışmanı ise, Irak delegasyonunun, Netanyahu’nun katılması durumunda Mısır’daki zirveyi boykot edeceğini bildirdiğini dile getirdi. İsmi belirtilmeyen başka ülkelerin de aynı yönde görüş bildirmesi üzerine, Mısır’ın Netanyahu’yu gelişmeler hakkında bilgilendirdiği ve zirveye gelmemesini istediği, bunun üzerine de İsrail Başbakanı’nın Mısır’a gitme kararından vazgeçtiği ifade ediliyor.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es Sisi ile ABD Başkanı Trump’ın birlikte düzenlediği Ortadoğu zirvesine katılan çok sayıda devlet ve hükümet başkanının arasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanı sıra, bölge liderleri ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer gibi isimler bulunuyor.

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, zirvenin hedefini, “Gazze Şeridi’ndeki savaşı sona erdirmek, Ortadoğu’da barış ve istikrar çabalarını güçlendirmek ve bölgede yeni bir güvenlik ve istikrar dönemi başlatmak” olarak dile getirdi. Savaşın iki tarafı olan İsrail ile Hamas ise, söz konusu toplantıda yer almıyor.

Gazze Şeridi’nde iki yıl süren savaşın ardından Pazartesi günü, hayatta olan 20 İsrailli rehine ülkesine döndü. 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve müttefikleri tarafından kaçırılan rehineler, ABD Başkanı Trump’ın çabası ile hayata geçen ateşkes anlaşmasının bir şartı olarak iki aşamada, önce Kızılhaç örgütüne, Kızılhaç tarafından da İsrail ordusuna teslim edildi. Bunun ardından İsrail de, tutuklu bulunan bin 968 Filistinliyi serbest bıraktı.

DW