Bugün Kıbrıs

Değirmenlik-Girne ana yolunda meydana gelen kazada 26 yaşındaki Topçu Teğmen Ali Osman Bayram, aracındaki Takata marka hava yastığının patlaması sonucu kafasına saplanan metal parça nedeniyle hayatını kaybetti. Bu ölüm, dünyanın en büyük otomotiv skandallarından biri olarak tarihe geçen Takata hava yastığı krizini yeniden gündeme taşıdı.

DÜNYA ÖNLEM ALDI, KKTC’DE BAKAN UYUDU
Dünya genelinde milyonlarca araç, patlama riski taşıyan Takata hava yastıkları nedeniyle geri çağrıldı. Ancak KKTC’de Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, aylar önce önüne sunulan yasa taslağını rafa kaldırdı. Makina Mühendisleri Odası, yasa teklifi ve brifinglerle uyarılarını defalarca yineledi; sonuç değişmedi. Bakanlık, düğün ve açılış törenlerine ayırdığı zamanı kamu güvenliğine ayırmadı.

MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI: “DENETİM YOK, TAKATA’LI ARAÇLAR HALA İTHAL EDİLİYOR”
Oda Başkanı Ayer Yarkıner, sistemin çöküşünü özetledi: “Kullanılmış araç ithalatında ciddi zafiyetler var. Takata etkili araçlar kontrolsüz biçimde ülkeye girmeye devam ediyor.”

Yarkıner, acil önlem çağrısında bulundu:
• Bağımsız Güvenlik Kurulu oluşturulmalı,
• Geri çağırma mevzuatı hazırlanmalı,
• Riskli araç listesi kamuya açıklanmalı,
• Muayenelerde Takata kontrolü zorunlu hale getirilmeli.

TRAFİK KAZALARINI ÖNLEME DERNEĞİ: YASA TASLAĞI BAKANLIĞIN ÇEKMECESİNDE
Dernek Başkan Yardımcısı Özgül Gürkut Mutluyakalı, “14 Şubat 2025’te konu komisyona taşındı, 18 Şubat’ta yasa taslağı bakanlığa gönderildi ama Bakanlık hiçbir adım atmadı” dedi.

Mutluyakalı, Bugün Kıbrıs’a yaptığı açıklamada, dernek olarak Makina Mühendisleri Odası önderliğinde bir Araç Güvenliği ve Geri Çağırma İzleme Kurulu kurulmasını talep ettiklerini belirtti.

Mutluyakalı açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Teknoloji, bir yandan trafik güvenliğinin artması için en önemli enstrümanımızken, diğer yandan Takata hava yastıklarında olduğu gibi ciddi riskler de barındırabiliyor.

Çarpışma halinde hayat kurtarması gereken hava yastıkları, hatalı üretim nedeniyle ölüm aracına dönüşebiliyor.
Japonya üretimi Takata hava yastıklarındaki sorun yeni değil; dünyanın birçok ülkesinde bu konuda yıllardır önlemler alınmaktadır.

Bizde ise konu ancak Güney Kıbrıs’ta bazı araçların Takata hava yastığı nedeniyle geri çağrılmasıyla gündeme gelebilmiş, ancak pek çok konuda olduğu gibi organize ve etkili bir önlem alınmamıştır.

Bazı otomobil markalarının ithalatçıları, araçlarında Takata bulunan modelleri geri çağırmış olsa da devlet tarafından herhangi bir önlem hayata geçirilmemiştir.

Ülkemiz, bilgiye ve veriye ulaşmada ciddi zaafları olan bir ülkedir.

Devlette, Takata hava yastığı bulunan araç sayısına ve sahiplerine ilişkin bir veri var mıdır?

Varsa neden bu kişilere ulaşılmamıştır?

Son ölümlü trafik kazasında Takata hava yastığı yeniden ölüm nedeni olarak gündeme gelmiştir.

Bu konuda otorite olan Makina Mühendisleri Odası’nın açıklamasından anlıyoruz ki, devlet sadece halen trafikte bulunan Takata hava yastıklı araçlara önlem almamakla kalmıyor, aynı zamanda bu tür araçların ülkeye ithalatına da izin vermeye devam ediyor. Bu büyük bir sorumsuzluktur; insan hayatına değer vermemektir.

Trafik ve Ulaştırma Hizmetleri Komisyonu’nun etkili ve düzenli toplantılar yapması yönündeki talebimiz boşuna değildir.
Derneğimizin de temsil edildiği bu komisyon, 14 Şubat 2025 tarihinde yaptığı toplantıda Takata konusunu ele almış, Makina Mühendisleri Odası Başkanı’nın verdiği brifing doğrultusunda yasal bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu sonucuna varmıştır.
Komisyon, Mühendisler Odası’nın hazırlayacağı yasa taslağının bakanlığa iletilmesine karar vermiş; 18 Şubat 2025’te yasa tasarısı bakanlığa gönderilmiştir. Ancak bakanlık bu konuda hiçbir ilerleme kaydetmemiştir.

Bu noktada, Makina Mühendisleri Odası’nın önderliğinde Araç Güvenliği ve Geri Çağırma İzleme Kurulu oluşturulması önerisini güçlü biçimde destekliyoruz.

Acilen, ülkemizdeki bilirkişi kaynakları doğru değerlendirilerek, zaten kanayan yaramız olan trafik kazalarına yeni etkenlerin eklenmesinin önüne geçilmelidir.”

SİGORTA ŞİRKETLERİ DE UYARIYOR
Dağlı Sigorta Direktörü Ersan Dağlı da çözümün bireysel değil yasal düzenleme gerektirdiğini söyledi. “2000–2015 arası üretim yılı olan tüm araçlar kontrol edilmeli. Şasi numarasıyla hava yastığı sistemleri yenilenmeden trafiğe çıkışına izin verilmemeli” diyen Dağlı şöyle konuştu:

“Bu konuda yapılması gereken, sorumluluğu araç sahiplerine bırakmak değil, mevzuatla ve zorunlulukla kamunun öncülük etmesidir. Bireylerin veya bayilerin inisiyatifine bırakılmamalı; 2000–2015 model yılları arasındaki tüm araçların kontrol edilmesi ve bu kontrollerin belgelendirilmesi zorunlu hale getirilmelidir. Şasi numarası üzerinden sorgulama yapılarak, bu teknolojiye sahip tüm araçların sistemlerinin yenilenmesi sağlanmalıdır. Sürecin ciddiyetle ele alınması ve hiçbir aşamasının atlanmaması gerektiği kanaatindeyim.”

GÜNEYDE 4.000 ARAÇ TRAFİKTEN MEN EDİLDİ
Güney Kıbrıs Ulaştırma Bakanı’nın önceki gün yayımladığı kararnameyle, Takata hava yastığı takılı yaklaşık 4.000 Toyota aracın uygunluk sertifikaları iptal edildi. Araç sahiplerine, hava yastığı değişimi yapmadan trafiğe çıkmamaları talimatı verildi.

Ulaştırma Dairesi’nin açıklamasına göre, etkilenen araç sahipleri resmi çevrimiçi platform üzerinden randevu alarak araçlarını servise götürebilecek. Hava yastığı değişiminin ardından ise araçların yeniden teknik kontrolden geçmesi ve sertifikalarının yeniden düzenlenmesi gerekecek.

Ulaştırma Dairesi Direktörü, şu anda Ekim ayı sonuna kadar 5 ila 6 bin randevunun beklemede olduğunu açıkladı ve araç sahiplerini gecikmeden işlem yapmaya çağırdı.