Bugün Kıbrıs

Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Birliği ve Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Sendikası, Güney Kıbrıs’ta bir Kıbrıslı Türk’te varyant Creutzfeldt Jakob Hastalığı (vCJD – Deli Dana) tespit edilmesinin ardından ortak bir açıklama yaparak, prion hastalıklarına karşı acil önlem çağrısında bulundu.

Açıklamada, bu gelişmenin KKTC’de “hayvansal gıda üretim zincirinde genel/özel hijyen kuralları, biyogüvenlik tedbirleri ve halk sağlığını koruyucu önlemlerin durumunu yeniden ve ivedilikle ele alma gereğini doğurduğu” vurgulandı.

“HASTALIK KİŞİDEN KİŞİYE BULAŞMAZ”
Prion hastalıklarının; Sığır Süngerimsi Ensefalopatisi (BSE – Deli Dana), Scrapie (koyun ve keçilerde görülen bulaşıcı süngerimsi ensefalopati) ve insanlarda görülen varyant Creutzfeldt-Jakob Hastalığı (vCJD) gibi ölümcül sinir sistemi bozukluklarını kapsadığı hatırlatılan açıklamada şu bilgilere yer verildi:

“Bu hastalıklar, proteinlerin yapısal bozulmasına dayalı olup, beyinde geri dönüşümsüz dejenerasyona neden olur. Scrapie, özellikle koyun ve keçi popülasyonları arasında bulaşıcı olmasıyla bilinir ve uzun kuluçka süresi nedeniyle yıllarca fark edilmeden sürüde yayılabilir.”

Güney Kıbrıs’ın, Avrupa Birliği düzenlemeleri doğrultusunda BSE ve Scrapie’ye karşı kapsamlı eradikasyon ve gözetim programları yürüttüğü belirtilerek; BSE kapsamında riskli sığırların kesim sonrası prion varlığı açısından test edildiği, belirli dokuların (SRM) gıda zincirine girmesinin yasaklandığı, Scrapie’de ise genetik direnç testleri ve biyogüvenlik önlemlerinin uygulandığı ifade edildi.

Açıklamada, “KKTC’de ise bu hastalıklara karşı ne bir ulusal tarama programı ne de önleyici bir eylem planı bulunmamaktadır. Bu durum, hem hayvancılık sektörümüz hem de halk sağlığımız açısından risk oluşturmaktadır” denildi.

ÖNCELİKLİ ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER
Veteriner Hekimler Birliği ve Sendikası, acil olarak hayata geçirilmesi gereken önlemleri şu şekilde sıraladı:

1. “Ruhsatsız ve denetimsiz mezbahaların kapatılması; mevcut mezbahaların hijyen ve mevzuat şartlarına uygun hale getirilmesi.”
2. “Mezbahalarda prion hastalıkları açısından riskli organların gıda zincirine girmesinin engellenmesi ve güvenli şekilde imhası.”
3. “BSE ve Scrapie için düzenli sürveyans ve laboratuvar testlerinin başlatılması.”
4. “Küçükbaş hayvanlarda Scrapie’ye karşı genetik dirençli hatların belirlenip üretilmesi ve üreticilere yaygınlaştırılması.”
5. “Veteriner Dairesi’nin mali ve personel kapasitesinin artırılması.”

“VETERİNER DAİRESİ’NİN YETERSİZLİĞİ GİDERİLMELİ”
Açıklamada, “Halk sağlığını korumakla yetkili Veteriner Dairesi’nin mevcut personel ve bütçe yetersizliği artık giderilmelidir. Mavi Dil ve Koyun-Keçi Çiçeği gibi yakın zamanda görülen hastalıklar, mevcut yapının yetersiz kaldığını açıkça göstermiştir” denildi.

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı başta olmak üzere tüm yetkililer, “bilimsel temelli önlemleri ivedilikle hayata geçirmeye” davet edildi.

“HALKIMIZIN ENDİŞE EDECEĞİ BİR DURUM YOK”
Açıklamada, halkın günlük et ve süt ürünleri tüketimini kısıtlamasını gerektiren bir durum olmadığı vurgulanarak, şu ifadeler kullanıldı:

“Hastalık kişiden kişiye bulaşmaz; risk, yüksek riskli dokuların gıda zincirine girmesinin engellenmesiyle kontrol altına alınabilir.

Unutulmamalıdır ki, prion hastalıklarında erken önlem hayat kurtarır. Bilimsel bilgiye dayalı, şeffaf ve kararlı bir mücadele ile bu riski ortadan kaldırmak elimizdedir.”