“Sahte diploma” skandalı ülke gündemine otururken, CHP’nin Dışişleri Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve emekli diplomat Namık Tan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz’a dair önemli bir iddiada bulunmuş ve “İkisinin yüksek öğrenim dereceleri hakkında ciddi soru işaretleri var” demişti.

Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nin (DMM) söz konusu iddialarla ilgili dün yaptığı açıklamayı alıntılayan ve bu yalanlamayı da eleştiren Tan, “Dışişleri Bakanlığı gibi devletin en saygın ve cumhurbaşkanının yanı sıra ‘Türkiye’yi temsil’ gibi bir ayrıcalığı olan konumdaki Hakan Fidan’ın önce kendi saygınlığının lekesiz olması gerekir” dedi.

Tan, Fidan’a “lisans diploması” denilerek verilen belgeden, programın ülkemizdeki denkliğine, Fidan’ın mezuniyet yılı ve kurumun sunduğu program türüne kadar pek çok başlığı sorguladı.

‘CİDDİ ŞAİBELER BARINDIRIYOR’
T24’e konuyla ilgili bir yazı yazan Tan, “Sayın Fidan’ın üniversite eğitimi ve Bilkent Üniversitesi’nde master programına alınması ciddi şaibeler barındırıyor” ifadelerini kullandı. Tan şöyle devam etti:

“Sayın Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın hem ‘üniversite diplomasını’ hem ‘denklik belgesini’ ayrı ayrı ve yüksek çözünürlüklü paylaşması gerekiyor.

Fidan’ın ayrıca kara kuvvetlerindeki astsubaylık görevi döneminde hangi aylarda hangi yurtdışı görevdeyken UMUC’nin hangi programına hangi süreyle katıldığını yeniden, inanılır ve güvenilir bir biçimde belgelemesi de zedelenen saygınlığını geri kazanması ve başında bulunduğu kuruma zarar vermemesi için zorunlu.

Aynı bağlamda, YÖK de UMUC gibi bir ABD kurumunun açık öğretim yoluyla verdiği kısa dönem eğitim programı bitirme sertifikasını hangi transkript ve kredileri inceledikten sonra geçerli dört yıllık üniversite diploması yerine saydığını derhal açıklamalı. Özellikle, ‘Kara Kuvvetleri Komutanlığı Elektronik Astsubay Hazırlama Okulunda gördüğü öğrenimi’ hangi yetkiyle UMUC’taki eksik eğitimin tamamlayıcısı olarak kabul edebildiğini kamuoyuna izah etmeli.

Eğer bu sorulara ikna edici yanıtlar veremiyorsa Sayın Fidan’ın ahlâk gereği Dışişleri Bakanlığı görevinden istifa etmesi ve YÖK’te de geriye dönük kapsamlı soruşturma başlatılması gerekiyor.”

‘FİDAN’IN MEZUN OLDUĞUNU BELİRTTİĞİ UMUC BİR UZAKTAN EĞİTİM AĞIDIR’
Namık Tan’ın “Sayın Hakan Fidan’ın lisans diplomasına ilişkin sorular” başlığıyla sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımlar şöyle:

1. Dışişleri Bakanlığı gibi devletin en saygın ve cumhurbaşkanının yanı sıra ‘Türkiye’yi temsil’ gibi bir ayrıcalığı olan konumdaki Hakan Fidan’ın önce kendi saygınlığının lekesiz olması gerekir.

2. Hakan Fidan’ın diploması hakkında sorulan sorular kişisel değil, kamusaldır. Kamu güvenliği, liyakat ve anayasal eşitlik ilkeleriyle yakından ilgili bu konuda, sorular sormak en doğal hakkımızdır.

3. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından paylaşılan ve Hakan Fidan’a ait olduğu iddia edilen diploma, University of Maryland, College Park’a değil; uzaktan eğitim veren ve 2019’da adını “Global Campus” olarak değiştiren University of Maryland University College’a (UMUC) aittir.

4. Bu iki kurum, benzer isimler taşımakla birlikte tamamen farklı yapılardır. College Park bir araştırma üniversitesidir. Fidan’ın mezun olduğunu belirttiği UMUC (bugünkü adıyla University of Maryland Global Campus – UMGC) ise uzaktan ya da yurtdışı üslerde hizmet veren paralel bir uzaktan eğitim ağıdır. Standart bir lisans eğitimine denk olamayacak şekilde, hızlandırılmış bir eğitim programı sunar.

5. Hakan Fidan adına sunulan belgede, diploma türü “Bachelor of Science (BS)” olarak geçiyor. Ancak UMUC’un 1990’larda Political Science alanında bu türden bir lisans diploması verdiğine dair kamuoyuna açık kaynaklarda somut bir kayıt bulunmuyor.

6. Aynı yıllarda UMUC, ancak “Bachelor of Arts in Social Science” adı altında siyaset bilimiyle ilgili bazı dersleri kapsayan geniş bir program sunuyordu. Bu nedenle Hakan Fidan’ın yayınlanan diplomasındaki “BS in Political Science” ibaresi doğası gereği tartışmalı hale geliyor.

7. Zira, ABD’deki tüm üniversiteler gibi Maryland Üniversitesi’nin sosyal bilim içerikli bölümlerinden mezun olanların diplomalarında da Bachelor of Science değil Bachelor of Arts (BA) ifadesi yer alır.

‘DMM’nin belgeleri böyle sunması şeffaflık değil, belirsizlik yaratıyor’
8. Mezuniyet yılı ve kurumun sunduğu program türü arasında örtüşmeyen noktalara ek olarak diploma üzerinde bölüm adının açıkça yazılmaması ve kampüsün belirtilmemesi format açısından şüphe oluşturuyor.

9. DMM, denklik belgelerini düşük çözünürlükte, kolaj şeklinde paylaşmayı tercih ederek kamuoyunu tatmin etmekten ziyade şüphe uyandıracak bir yol izlemiştir. Belgelerin böyle sunulması şeffaflık değil, belirsizlik yaratıyor.

10. Üniversite diploması olduğu söylenen belgenin, gerçekte uzaktan eğitimle takip edilmiş bir sertifika programı mı olduğu da ayrı bir soru. Dahası, Hakan Fidan’ın astsubaylık yaptığı dönemde, hangi aylarda hangi yurtdışı görevde bulunduğu ve bu yoğun görev temposu içinde aslında 4 yıl süreli olan bir siyaset bilimi eğitimini nasıl tamamladığı da cevaplanması gereken ciddi bir soru.

‘YÖK DENKLİĞİ OTOMATİK VERİLMEZ’
11. YÖK tarafından verilen denklik belgesinde yer alan şu ifade oldukça dikkat çekici: “Kara Kuvvetleri Komutanlığı Elektronik Astsubay Hazırlama Okulunda gördüğü öğrenim üzerine Almanya’daki University of Maryland University College’nin Politik Bilimler Programını başarıyla tamamlayarak…” Bu cümle, bir denklik belgesinde değil, olsa olsa üniversitenin kendi mezuniyet raporunda veya öğrenci başarı özetinde yer alabilecek türdendir. Eğer bu ifade gerçekten YÖK’e ait bir resmi denklik belgesinde yer alıyorsa, bu durum YÖK’ün kendi görev alanı dışındaki bir kurumu “tamamlayıcı” gibi gösterdiğini ortaya koyar.

12. Hakan Fidan’ın eğitim geçmişiyle ilgili dikkatli biçimde ele alınması gereken başka bir husus daha var: YÖK denklik meselesi. Yurtdışı diplomaların Türkiye’de geçerli olabilmesi için, YÖK tarafından tanınması şarttır.

13. UMUC gibi uzaktan eğitim ağırlıklı kurumlar için YÖK denkliği otomatik verilmez. Bireysel değerlendirme yapılır, çoğu zaman ret ya da sınırlı denklik kararı çıkar. YÖK mevzuatı bu konuda nettir.

‘Fidan’ın diploması YÖK tarafından tanındıysa bu karar hangi üniversite ve hangi program esas alınarak verildi?’
14. Peki, bu durumda sormak gerekmez mi: Fidan’ın diploması beyan edildiği gibi alındıysa bile, YÖK tarafından nasıl tanındı? Tanındıysa, bu karar hangi üniversite ve hangi program esas alınarak verildi?

15. Aynı dönemde benzer bir görevde bulunan başka kaç astsubaya YÖK tarafından bu nitelikte bir denklik belgesi düzenlendi? Fidan’ın durumu bir istisna mı, yoksa daha önce benzeri uygulamalar oldu mu?

‘YÖK DENKLİĞİ KARIŞIKLIK SONUCU MU VERDİ?’
16. Burada ciddi bir olasılık var: Verildiği iddia edilen YÖK denkliği, adları sürekli karıştırılan University of Maryland, College Park sanılarak verilmiş olabilir mi? Zira University of Maryland, College Park YÖK tarafından tanınan bir üniversitedir. Oysa College Park ve Fidan’ın yayınlanan diplomasının alındığı UMUC, ayrı kurumlardır.

‘Bilkent Üniversitesi’ndeki yüksek lisans ve doktorası da hukuken tartışmalı hale gelebilir’
17. Dahası var: Eğer bu diploma Türkiye’de tanınmıyorsa, Fidan’ın Bilkent Üniversitesi’nde yüksek lisans ve doktora yapmış olması da hukuken tartışmalı hale gelir.

18. Gençlerin alın teriyle kazandığı diplomalara denklik vermekte bu denli hassas davranan YÖK’ün, Sayın Fidan’ın yükseköğretim sürecine dair tüm soru işaretlerini kamuoyunun vicdanını tatmin edecek şekilde açıklığa kavuşturması şarttır. Zira, sahte diplomalar skandalının patlak verdiği ve devlete güvenin bu denli sarsıldığı bir ortamda, yalnızca diploma ve denklik belgesi görselleri paylaşmak yeterli değildir.

19. Hakan Fidan’ın transkriptine ilişkin detaylar, hangi dersleri aldığı, bu dersleri nasıl ve nerede tamamladığı, YÖK’ten nasıl denklik aldığı ve yüksek lisansa nasıl kabul edildiği tüm belgeleriyle birlikte derhal ve eksiksiz biçimde açıklanmalıdır.

20. Konu; liyakat, şeffaflık ve kamu yönetiminin meşruiyetidir. Bu nedenle, bu soruları Meclis gündemine taşıyacak; vereceğimiz soru önergesiyle bu dosyanın peşini bırakmayacağız.