Avrupa genelinde yapılan yeni bir araştırma, gençlerin demokrasiye olan inancının zayıfladığını ortaya koydu. Fransa ve İspanya’daki gençlerin yalnızca yarısı demokrasiyi en iyi yönetim biçimi olarak görüyor. Polonya’daki oran ise daha da düşük.

Euronews’te yer alan habere göre YouGov tarafından Nisan-Mayıs aylarında yedi ülkede 16-26 yaş arasındaki 6700’den fazla gençle yapılan anketin sonuçlarına göre, Avrupa’da Z kuşağının yalnızca yüzde 57’si demokrasiyi diğer tüm yönetim biçimlerine tercih ediyor. Bu oran Almanya’da yüzde 71’e kadar çıkarken, Polonya’da yüzde 48’e, Fransa ve İspanya’da ise yüzde 51-52 seviyelerinde kaldı.

Gençlerin yüzde 21’i ise ‘bazı koşullar altında’ otoriter yönetimi destekleyebileceğini belirtti. Bu oran İtalya’da yüzde 24 ile en yüksek seviyeye ulaşırken, Almanya’da yüzde 15 ile en düşük seviyede. Fransa, İspanya ve Polonya’da ise oran yüzde 23.

Katılımcıların yüzde 9’u yönetim biçiminin demokratik olup olmamasının kendileri için fark etmediğini söylerken, yüzde 14’ü bu konuda fikir belirtmedi ya da kararsız olduğunu ifade etti.

Berlin Özgür Üniversitesi’nden siyaset bilimci Thorsten Faas, çalışmaya dair şunları söyledi: “Kendini merkez sağda konumlandıran ve ekonomik açıdan dezavantajlı hisseden gençlerde demokrasiye olan destek üçte bire kadar düşüyor. Demokrasi hem içten hem dıştan baskı altında.”

GELECEK KAYGISI ARTIYOR
Araştırmaya göre gençlerin yüzde 48’i yaşadıkları ülkedeki demokratik sistemin tehdit altında olduğunu düşünüyor. Bu oran Almanya’da yüzde 61’e kadar çıkıyor. Almanya’da ekonomik daralma ve aşırı sağın, özellikle gençlerden aldığı destekle yükselişi bu kaygının arkasındaki etkenlerden.

Gençler, küresel güç dengelerinin Avrupa’dan uzaklaştığı görüşünde. ABD yüzde 83 ile en etkili güç olarak görülürken, Çin yüzde 75, Rusya ise yüzde 57 ile onu takip etti. Avrupa Birliği’ni ilk üç küresel güç arasında sayanların oranı yalnızca yüzde 42. Buna karşın Britanyalı gençler arasında bu oran yüzde 50’ye çıktı. İngiltere’de ankete katılanların yüzde 73’ü AB’ye geri dönmek istediklerini belirtti. Avrupa genelinde ise gençlerin yüzde 47’si İngiltere ile AB ilişkilerinin güçlendirilmesini istiyor.

KUTUPLAŞMA
Anket, gençler arasında siyasi kutuplaşmanın arttığını ve bu sürecin cinsiyet farklarını da belirginleştirdiğini ortaya koyuyor. Katılımcıların yüzde 19’u kendini siyasi yelpazede sağda konumlandırırken, bu oran 2021’de yüzde 14’tü. Yüzde 33’ü merkezde, yüzde 32’si solda yer aldığını, yüzde 16’sı ise herhangi bir siyasi yönelimi olmadığını belirtti.

Almanya, Fransa ve İtalya’daki genç kadınlar arasında kendini ‘ilerici’ olarak tanımlayanların sayısı artarken, Polonya ve Yunanistan’daki genç erkeklerin muhafazakârlaşma eğiliminde olduğu gözlemlendi.

AB’YE GÜVEN VAR AMA UMUT SINIRLI
Gençlerin yüzde 66’sı ülkelerinin AB üyeliğinde kalmasını destekliyor. Ancak AB’ye dair eleştiriler de dikkat çekici. Katılımcıların yüzde 53’ü AB’nin fazla ayrıntılarla ve önemsiz konularla uğraştığını düşünüyor. Yüzde 39’u AB’yi ‘çok da demokratik’ bulmuyor. Kendi ülkelerindeki hükümetlerin ‘iyi işlediğini’ düşünenlerin oranıysa sadece yüzde 6.

Gençler, AB’nin artık yüksek yaşam maliyetiyle mücadele etmesini, dış tehditlere karşı savunmayı güçlendirmesini ve şirketlerin büyümesini destekleyecek adımlar atmasını istiyor.

Tui Vakfı yöneticisi Elke Hlawatschek durumu şöyle özetliyor: “On yıllardır bize barış, serbest dolaşım ve ekonomik ilerleme sunan Avrupa projesi artık hantallaşmış görünüyor.”

Yunan gençleri, hem AB’ye hem de kendi siyasal sistemlerine en az güvenen grup oldu. Araştırmacılar bu durumu, ülkenin ekonomik krizdeki deneyimlerine ve travmalarına bağlıyor.

İKLİM KRİZİ
Gençler arasında iklim krizine duyarlılık devam etse de, ekonomik büyümenin önüne konulması konusunda eskiye göre daha temkinliler. 2021’de gençlerin yüzde 44’ü çevrenin öncelikli olması gerektiğini düşünürken, bu oran 2024’te yüzde 33’e düştü.