Bugün Kıbrıs

Cumhuriyetçi Türk Partisi Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Meclis’te yaptığı konuşmada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) son kararının bazı çevrelerce yanlış yorumlandığını belirterek, “Bu karar zafer değil, uyarıdır. Güneye değil, kuzeye uyarıdır” dedi.

Erhürman, Taşınmaz Mal Komisyonu’nun (TMK) iç hukuk yolu olarak tanındığı iddialarına tepki göstererek, “TMK 5 Mart 2010 tarihli Demopoulos kararıyla zaten AİHM tarafından iç hukuk yolu olarak tanınmıştır. Bu karar yeni bir kazanım değil, sürece dönük ciddi bir uyarıdır” ifadelerini kullandı.

AİHM’nin son kararla TMK’nın etkinliğine dair yapısal sorunlara işaret ettiğini, ilk kez tazminat hesaplamasını TMK’dan değil doğrudan Türkiye’den talep ettiğini ve gecikmeli işleyişin Yüksek İdare Mahkemesi tarafından denetlenemediğine dikkat çektiğini belirten Erhürman, kararın “TMK’nın işleyişine yönelik ilk ciddi uyarı” olduğunu vurguladı.

“Kimse bu kararı seçim malzemesi yapmaya kalkmasın. Algı yaratmakla gerçek değişmez. Bu kararda verilen mesaj güneye değil, kuzeyeydi” dedi.

“BU KARARDA POZİTİF YENİ BİR ŞEY YOK, UYARI VAR”
AİHM’in yeni kararının, TMK açısından yeni bir kazanım değil, tam tersine “uyarı niteliğinde” olduğunu söyleyen Erhürman, şu ifadeleri kullandı:
“Bu karar, TMK’nın 2005’te örülmüş surlarında bir gedik açmıştır. Söz konusu karar olumlu değil, yapısal sorunlara dikkat çeken ve TMK’ya yönelik riskler içeren bir metindir.”

AİHM’DEN İLK KEZ MADDİ TAZMİNAT HESABI, TMK’YI DEVRE DIŞI BIRAKAN BİR GEREKÇEYLE
Kararın en dikkat çekici kısmının, AİHM’in ilk kez TMK’nın değil, doğrudan davalı Türkiye’nin maddi tazminat hesaplamasını istemesi olduğunu kaydeden Erhürman, “Bu, Louis Zodu kararını hatırlatıyor. Kullanım kaybından kaynaklı tazminat ödeniyor ama tapu eski sahibinde kalıyor. TMK’nın işlevi baypas ediliyor” dedi.

“46. MADDE DEVREDE: AİHM ARTIK YAPISAL SORUN DİYOR”
Erhürman, kararın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 46. maddesi uyarınca yorumlandığını belirterek, bunun ilk kez TMK’nın geç karar vermesiyle ilgili yapısal sorun teşhisi anlamına geldiğini söyledi. AİHM’in bu kararla birlikte, “Yüksek İdare Mahkemesi’nin TMK’ya yaptırım uygulayamadığına” dikkat çektiğini ve sürecin sadece bu dava özelinde değil, genelleştirilerek izleneceğini vurguladı.

“SUR YIKILMADI AMA GEDİK AÇILDI”
“Bu karar TMK’nın etkili iç hukuk yolu olma özelliğini ortadan kaldırmıyor, ama bu statüyü riske sokabilecek bir örnek oluşturuyor” diyen Erhürman, TMK’yı savunmanın doğru olduğunu ancak bunun ancak doğru okuma ve gerçekçi bir değerlendirme ile yapılabileceğini söyledi:
“Algı operasyonu ile değil, içini doldurarak TMK’yı koruyabiliriz. Aksi takdirde altı ay sonra Avrupa Konseyi Delegeler Komitesi’nde elimiz çok zayıflar.”

“EVGAF VURGUSU HAYAL ÜRÜNÜ”
Bazı çevrelerin kararda Evkaf’ın mülkiyet haklarına yönelik vurgular olduğu iddiasına da yanıt veren Erhürman, “Kararın hiçbir yerinde Evkaf’a atıf yok. Aksine AİHM, bizim Yüksek İdare Mahkemesi’nin 1974 öncesi mülkiyetin esas alınacağı yönündeki içtihadına atıf yaptı” dedi.

“TMK, MÜLKİYET SORUNUNU ÇÖZECEK ARAÇ DEĞİL”
Erhürman, TMK’nın hiçbir zaman Kıbrıs’taki mülkiyet sorununun tamamını çözmek üzere kurulmadığını, çözüm iradesini ve uluslararası hukuka bağlılığı göstermek amacıyla kurulduğunu ifade etti. TMK’nın iki bölgeli, federal çözüm anlayışı içinde ele alınması gerektiğini belirten Erhürman, çözümün kapsamlı olmasının şart olduğunu vurguladı.