Bugün Kıbrıs

DAÜ-SEN tarafından açıklanan ve LIPAR Araştırma’nın 8 Mart–14 Nisan 2025 tarihleri arasında gerçekleştirdiği “Yükseköğretimde Kamuoyu Algı Araştırması”, üniversite sistemine yönelik derin toplumsal kaygıyı rakamlarla ortaya koydu. KKTC seçmenini temsilen 700 kişiyle yüz yüze yapılan anket, sistemin temel taşlarının güven erozyonuna uğradığını gösterdi.

Anket sonuçları, bu sabah Lefkoşa’da düzenlenen basın toplantısında DAÜ-SEN Başkanı Ercan Hoşkara tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. Hoşkara’nın açıkladığı verilere göre, Kıbrıs’taki üniversitelerin uluslararası düzeyde nerede konumlandığı sorulduğunda, katılımcıların yüzde 34,6’sı “ortalamanın altında”, yüzde 37’si “ortalamanın üstünde” yanıtını verdi. Yüzde 27,6’lık kesim “Avrupa’daki herhangi bir üniversite” yi yükseköğretim için ilk tercih olarak gördüğünü belirtti. Yüzde 24,8’i ABD’yi, yalnızca yüzde 12,2’si Kuzey Kıbrıs’taki bir üniversiteyi ilk tercih olarak seçti.

NİTELİK TALEBİ YÜKSEK, MEVCUT YAPIYA GÜVEN DÜŞÜK
Katılımcıların yüzde 69,2’si üniversitelerin “öğrenci sayısı yerine nitelikli eğitime odaklanması” gerektiğini belirtti. Yüzde 91,4 ise “yabancı öğrenci sayısının ülkenin taşıma kapasitesini aştığı” görüşünde birleşti. Buna karşılık “yabancı öğrenci sayısı daha da artırılmalı” diyenlerin oranı yüzde 2,7’de kaldı.

Üniversitelerden mezun olanların diplomalarının niteliği konusunda da ciddi kaygılar öne çıktı. Katılımcıların yüzde 57’si “sahte diploma yaygındır”, yüzde 58’i ise “kolay diploma yaygındır” yanıtını verdi. Bu oranlar, Kıbrıs’ta üniversite diplomalarının meşruiyeti konusunda toplumda büyük bir güvensizlik olduğunu gösterdi.

YÖDAK, HÜKÜMET VE BAKANLIK SINIFTA KALDI
Anketin en çarpıcı verilerinden biri, denetim ve düzenleme görevini üstlenmiş kurumlara duyulan güvenin neredeyse yok denecek seviyede olması oldu. Katılımcıların yüzde 45,8’i YÖDAK’ı hiç duymadığını belirtti. YÖDAK’ı tanıyanlar arasında kuruma güven duyanların oranı yalnızca yüzde 26,6’da kaldı.

Hükümetin üniversite sorunlarına çözüm için “yeterli adım attığını düşünenler” yüzde 14,1’de kalırken, yüzde 61,9’luk kesim “katılmıyorum” veya “kesinlikle katılmıyorum” dedi. Eğitim Bakanlığı’nın katkı sunduğunu düşünenler ise yalnızca yüzde 17,9 ile sınırlı kaldı.

HALK, DEVLET MÜDAHALESİ VE KAMU FONU İSTİYOR
Ankete katılanların yüzde 78,4’ü “yükseköğretimde devlet üniversitesi olmalı”, yüzde 90’ı “devlet başarılı öğrencilere burs vermeli”, yüzde 82,1’i “bilimsel araştırmaları destekleyecek kamu fonları oluşturulmalı” dedi. Yüzde 80’i merkezi giriş sınavı fikrine destek verdi. Ayrıca, yüzde 58,5 oranında katılımcı, devletin ya da YÖDAK’ın üniversiteleri başarı kriterlerine göre puanlayarak bu bilgileri kamuoyuna açıklamasını istedi.

Kıbrıs’taki üniversitelerin, Güney Kıbrıs ve Türkiye üniversiteleriyle rekabet edebilmesini “önemli bir değer” olarak görenlerin oranı ise yüzde 73 oldu.

TERCİHLERDE NİTELİK VE GÜVEN BELİRLEYİCİ
Katılımcıların en çok tanıdığı, kaliteli bulduğu, bilimsel çalışmalar açısından önde gelen ve güvenilir gördüğü üniversiteler sıralamasında DAÜ açık farkla öne çıktı. “Kendiniz veya çocuğunuz üniversiteye gidecek olsanız hangisini tercih ederdiniz?” sorusunda DAÜ yüzde 50,8 ile ilk sırada yer aldı. Onu yüzde 28,5 ile YDÜ izledi.

Üniversite tercih nedenleri arasında en çok öne çıkanlar:

• Kaliteli ve güvenilir olması: %24,6
• Akademik kadro: %20,1
• Bilinirlik: %15,8
• Ucuzluk: %13,4
• Lokasyon: %13,0
• Bilimsel çalışmaları: %7,4
• Akreditasyon: %5,7

Bu veriler, halkın tercihlerini şekillendiren esas faktörün eğitim kalitesi ve akademik yapı olduğunu doğruladı.

ERCAN HOŞKARA: “İŞ BAŞA DÜŞTÜ”
Basın toplantısının sonunda konuşan DAÜ-SEN Başkanı Ercan Hoşkara şu değerlendirmede bulundu:

“Mevcut durum raporunu tamamladıktan sonra bir yükseköğretim çalıştayı yapacağız. Tüm paydaşların katılımıyla gerçekleşecek bu çalıştay, sistemi dönüştürmek için atılacak adımları belirleyecek. Ardından tüm çıktıları ilgili makamlara sunacağız. Bu, hükümetin ve üniversitelerin işi olmalıydı. Ama yapılmadı. Biz de ‘iş başa düştü’ diyerek bu yola çıktık.”

Anket sonuçlarının tamamına buradan ulaşılabilir.