Bugün Kıbrıs

Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik müzakereler, uzun bir duraklama döneminin ardından yeni bir ivme kazanma arayışında. Cenevre zirvesinin akabinde, Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk akademisyenlerden oluşan bir ekip, müzakere sürecinin eksikliklerini ve geleceğe yönelik somut önerileri ele alan bir makale yayımladı. Bu makale, “her konuda anlaşılmadan hiçbir konuda anlaşılmış sayılmaz” ilkesinin, 2017’den bu yana süregelen durgunluğun başlıca nedenlerinden biri olduğuna dikkat çekiyor.

2024 yılında Kıbrıs Barış Kültürü Merkezi (CPDC) ve Απόφαση Ειρήνης (Barış için Kararlılık) tarafından yayımlanan bir bildiride, geçmişte kilit görevlerde bulunmuş iki toplumlu bir grup, gelecekteki referandumlarda mevcut statükonun seçenek olmaması gerektiğini vurguladı. Bu bildiriden ilham alan yazarlar, müzakerelerde aşamalı bir ilerleme modeli öneriyor. Kapsamlı bir çözüm sağlanana dek belirli mutabakat alanlarının uygulamaya geçirilmesi, sürece ivme kazandırmayı ve taraflar arasında güven artırıcı adımlar atılmasını amaçlıyor.

Makale, Kıbrıs sorunu üzerinde uzun yıllardır çalışan Dr. Neophytos Loizides, Dr. Meltem Onurkan-Samani, Dr. Erol Kaymak ve Dr. Charis Psaltis tarafından kaleme alındı. Yazarlar, Yunan-Türk Forumu’nun Kıbrıs kolunda aktif olarak görev yapıyor. Dr. Meltem Onurkan-Samani, CPDC’nin direktörü; Dr. Neophytos Loizides ise inclusivepeace ORA7 projesinin lideri. Dr. Erol Kaymak ve Dr. Charis Psaltis ise Yunan-Türk Forumu Kıbrıs kolunun eş koordinatörleri olarak görev yapıyor.

“Kıbrıs Barış Sürecinin Önünü Açmak: Çözüm Arayışında Backstop Seçeneği” başlıklı makale, uluslararası arabuluculuk süreçlerinde giderek önem kazanan “backstop” kavramını inceliyor. Backstop, müzakerelerde uzlaşı sağlanamaması durumunda belirli olumlu sonuçları garanti altına alan bir güvenlik mekanizması olarak tanımlanıyor. Kıbrıs bağlamında, kapsamlı bir çözüm sağlanamadığında devreye girecek bir önlem paketi anlamına geliyor.

Makale, belirli bir backstop modeli önermek yerine, farklı coğrafyalardan örnekler sunarak Kıbrıs’ta uygulanabilir olası seçeneklerin geniş bir perspektiften değerlendirilmesine katkıda bulunuyor. Backstop mekanizmaları, Kuzey İrlanda’dan Ukrayna’ya, Suriye’den Kıbrıs’a birçok ihtilafta arabulucular tarafından ele alınmakta; ancak terimin İngilizce dışındaki dillerde sınırlı karşılık bulması zaman zaman kavramsal zorluklar yaratıyor.

Makalenin İngilizcesi’ne buradan ulaşabilirsiniz…