ABD Başkanı Donald Trump’ın geçen hafta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Ukrayna Savaşı’nı sona erdireceğini öne sürdüğü müzakereler bugün Suudi Arabistan’da başlayacak.

Yalnızca ABD ve Rusya heyetinin katılımıyla yapılacak bu ilk görüşmeye Ukrayna davet edilmezken Avrupa ülkeleri de müzakerelerden dışlanmanın telaşında.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin katılmadığı herhangi bir müzakereden çıkacak sonucu kabul etmeyeceklerini açıkladı.

Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) resmi ziyareti sırasında konuşan Zelenskiy ülkesinin katılımı olmadan Ukrayna hakkında yapılacak herhangi bir müzakerenin sonucu olmayacağını ve bunu tanıyamayacaklarını söyledi.

BAE ziyaretinin ardından dün akşam saatlerinde Türkiye’ye gelen Zelenskiy’in bugün AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmesi, Çarşamba günü ise Suudi Arabistan’a gitmesi bekleniyor. Ancak Zelenskiy Riyad’a yapacağı ziyaretin ABD-Rusya görüşmeleriyle ilgisi olmadığını öne sürdü, Suudi yetkililerle görüşmelerinde konuya ilişkin bilgi alacağını söyledi.

Avrupa’nın da masada olması gerektiğini savunan Zelenskiy’in Çin’i de ilk kez müzakerelere katılabilecek ülkeler arasında zikretmesi dikkat çekti.

ABD-RUSYA ARASINDA YILLAR SONRA İLK ÜST DÜZEY YÜZ YÜZE GÖRÜŞME
Rusya ile ABD arasında Riyad’daki görüşme yıllar sonra iki ülke arasında yapılan en üst düzey yüz yüze görüşme olacak.

Rus heyetine Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Devlet Başkanı Yardımcısı Yuri Uşakov başkanlık ediyor.

ABD heyetinde ise ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz yer alıyor.

KREMLİN: OLASI MÜZAKERELERE HAZIRLIĞA ODAKLANILACAK
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov Riyad’daki görüşmenin Ukrayna çözümü için olası müzakerelerin hazırlığına ve Putin ile Trump’ın görüşmelerinin organize edilmesine odaklanacağını açıkladı.

Lavrov ise barış müzakerelerinde Rusya’nın herhangi bir toprak tavizi vermesinin söz konusu olmayacağını söyledi.

Avrupa ülkelerinin ateşkes için Ukrayna’yı yeniden silahlandırma pazarlığı yaptığını kaydeden Lavrov bu durumda Avrupa’nın müzakerelere katılmasına izin vermenin anlamı olmadığını ifade etti.

Lavrov ayrıca ABD’nin Ukrayna krizinin başından beri öncü rolü oynadığını “şimdi de çözüme katkıda bulunabileceğini” dile getirdi.

Trump Ukrayna’nın müzakerelere belirli bir aşamada dahil olacağını söylemişti.

Trump’ın Ukrayna-Rusya Özel Temsilcisi Keith Kellogg da haftasonu Münih Güvenlik Konferansı’nda Avrupalı yetkililere yaptığı açıklamada bu konuda Avrupa’ya danışacaklarını ancak nihayetinde Avrupa’nın Rusya, Ukrayna ve ABD arasındaki müzakerelerin dışında tutulacağını söylemişti.

Ortada hızlanan diplomatik görüşmeler olsa da henüz Trump’ın Ukrayna’ya dair planının içeriği hakkındaki belirsizlik sürüyor.

PARİS’TE ACİL GÜVENLİK ZİRVESİ
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün Paris’te bazı Avrupa ülkelerinin liderleriyle acil bir toplantı düzenledi.

Elysee Sarayı’nda yapılan Ukrayna konulu gayriresmi güvenlik zirvesine Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Polonya Başbakanı Donald Tusk, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Hollanda Başbakanı Dick Schoof ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen katıldı.

Zirvede ayrıca Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de yer aldı.

ABD, Avrupalı NATO müttefiklerinin Ukrayna’da olası bir ateşkes sonrası “barış gücü askerleri” konuşlandırmasını istediğini daha önce defalarca dile getirmiş, Rusya ise bu olasılığı defalarca reddetmişti.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer Pazar günü yaptığı açıklamada, Rusya ile savaşı sonra erdirecek bir anlaşma olursa Ukrayna’ya asker göndermeye hazır olduklarını söylemişti.

Starmer dün Paris’teki toplantının ardından yaptığı açıklamada da “İçinde bulunduğumuz yeni dönemin farkına varmalı, geçmişin rahatlıklarına umutsuzca sarılmamalıyız. Güvenliğimiz ve kıtamız için sorumluluk almamızın zamanı geldi” diyerek, İngiltere’nin bu konuda “öncü sorumluluk” alacağını kaydetti. Starmer “Rusya’yı Ukrayna’ya yeniden saldırmaktan etkili şekilde caydırmanın tek yolunun ABD’nin güvenlik garantisi olduğunu” öne sürdü.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise Ukrayna’nın onayı olmadan bir barış anlaşması olamayacağını söyledi. Scholz herhangi bir barış anlaşması olmadan ülkesinin Ukrayna’ya “barış gücü misyonu” göndermesi hakkında konuşmanın “son derece uygunsuz” olduğunu belirtti.

Reuters’ın İtalya Başbakanı Meloni’nin ofisinden kaynaklara dayandırdığına göre, Meloni toplantıda masadaki çeşitli hipotezleri tartışmanın faydalı olduğunu söyledi. İtalya’nın Ukrayna’ya Avrupa askerlerinin konuşlandırılmasına karşı şüphelerini dile getirdiğini ifade etti.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ise asker konuşlandırmaların tartışmaya açık olduğunu ve Avrupa’nın Ukrayna’ya desteğini artırırken iç savunma harcamalarını da artırması gerektiğini söyledi.

Scholz ve Polonya Başbakanı Donald Tusk ise AB’nin sıkı mali kurallarının, ülkelerin AB’nin açık kurallarına aykırı davranmadan savunmaya daha fazla harcama yapmasına izin verecek şekilde gevşetilmesi gerektiğini öne sürdü.

Öte yandan AFP’nin Alman hükümetinden bir kaynağına dayandırdığı haberine göre Berlin, ABD kendi askerlerini göndermediği sürece Ukrayna’ya “barış gücü” göndermeme kararı aldı.