NASA’nın Catalina Sky Survey Projesi’nden mühendis David Rankin ve meslektaşları, asteroidin çarptığı senaryoda Dünya’da hangi bölgeleri etkileyebileceğine dair bir “risk koridoru” çıkardı.

Yakın zamanda keşfedilen ve 2032’de Dünya’ya yakın geçiş yapması beklenen asteroidin gezegene çarparsa hangi bölgeleri etkileyebileceği açıklandı.

NASA’nın 2024 YR4 adı verilen asteroide yönelik yeni gözlemleri doğrultusunda göktaşının 22 Aralık 2032’de Dünya’ya çarpma ihtimali yüzde 2,3 olarak belirlenmişti. Ancak yeni gözlemler bu risk değerlendirmesinin güncellenmesine neden olabilir.

NASA’nın Catalina Sky Survey Projesi’nden mühendis David Rankin ve meslektaşları, asteroidin çarptığı senaryoda Dünya’da hangi bölgeleri etkileyebileceğine dair bir “risk koridoru” çıkardı.

Buna göre asteroidin çarpma ihtimali olan bölgeler, Güney Amerika’nın kuzeyinden başlayıp Pasifik Okyanusu’nu geçerek Güney Asya, Arap Denizi ve Afrika’ya kadar uzanıyor.

Bu durumda Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Etiyopya, Sudan, Nijerya, Venezuela, Kolombiya ve Ekvador gibi ülkeler risk altında.

WIRED’a göre, gökbilimciler 2024 YR4’ün çarpma anında yaklaşık 8 milyon ton TNT’ye kadar enerji salabilecek bir hava patlamasına neden olacağına inanıyor. Bu, Hiroşima’ya atılan atom bombasının 500 katına eşdeğer.

Bu patlama, çarpma noktasının çevresinde yaklaşık 50 kilometrelik bir alanı etkileyebilir.

Çarpışma tahminlerini netleştirmek için James Webb Uzay Teleskobu’nun Mart 2025’te asteroitin tam boyutunu belirlemesi planlanıyor. Şu anda uzay kayasının çapının 40 ila 90 metre olduğu tahmin ediliyor.

Asteroidin oluşturduğu tehdit, Tornio Ölçeği’nde 3 derece olarak belirlendi.

3 (Sarı Seviye) derece, bu asteroitin Dünya’ya çarpma ihtimalinin olduğu ama küresel hasardan ziyade yerel bir etki yaratacağı anlamına geliyor. Bu kategoride yer alan göktaşlarının çarpma olasılığının daha net hesaplamalar sonucu sıfırlanabilmesi de mümkün.

Ölçek şu şekilde işliyor:

0-1 derece: Asteroidin çarpma ihtimalinin ihmal edilebilir düzeyde olduğu anlamına gelir.
2-4 derece: İzlenmesi gereken ancak henüz endişe verici olmayan bir olayı ifade eder.
5+ derece: Uluslararası planlama gerektiren daha ciddi bir riske işaret eder.

NE GİBİ HASARLARA YOL AÇABİLİR?
Bilim insanlarının 2024 YT4 hakkında topladığı veriler doğruysa asteroit, 1908’de Dünya’ya çarpan Tunguska ile aynı boyutta. Bu nedenle, çarpma etkisi yerel seviyede hissedilebilir. Ancak göktaşı çarptığı alana ciddi hasar verme potansiyeline sahip.

Tunguska, insanlık tarihinde kaydedilen en büyük asteroit çarpması olayı. Ancak tarih öncesi çağlarda daha büyük birçok çarpma olduğunu biliyoruz. Bunlardan en dikkat çekeni, yaklaşık 66 milyon yıl önce gerçekleşen ve Dünya’daki yaşamın üçte ikisini yok ederek dinozorların saltanatını sona erdiren Chicxulub olayı.

Tunguska bu denli şiddetli bir çarpma olayı değildi. Rusya’nın seyrek nüfuslu bir bölgesinin üzerinde atmosferde patlayan göktaşı 50 milyon ton TNT’nin patlamasıyla aynı enerjiyi salmıştı.

Space.com’a göre, 2.150 kilometrekarelik bir alanda tahmini 80 milyon ağacı dümdüz eden paylama, üç kişinin ölümüne sebep olmuştu.

Catalina Sky Survey mühendisi ve asteroit avcısı David Rankin, “2024 YT4 kayalık bir malzemeden meydana geliyorsa havada patlayıp yere bir ateş topu olarak ulaşabilir,” diyor.

“Eğer demirden yapılmışsa, atmosferi çok az sorun yaşayarak delecek ve bir çarpma krateri oluşturacak. Bu yüzden sadece yörüngeyi değil, aynı zamanda bileşimi ve boyutunu da anlamak çok kritik.”

Rankin ve dünyanın dört bir yanındaki gökbilimciler, 2032’den önce 2024 YT4 asteroidi hakkında mümkün olduğunca çok bilgi toplamaya devam edecek.

Euronews