Avrupa Parlamentosu (AP), Perşembe günkü oturumda Türkiye’deki kayyum atanan belediyeleri gündemine aldı. Alınan kararla seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınarak yerlerine kayyum atanması kınandı ve bu uygulamanın sona erdirilmesi çağrısında bulunuldu.

Avrupalı parlamenterler, Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış’ın yerine kayyum atanması ve Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan’a hapis cezası verilmesini sert bir dille kınayarak Türkiye’nin ‘hukukun üstünlüğüne uyması gerektiğini’ vurguladı.

Türkiye’de özellikle ‘terörle mücadele’ yasalarının sistematik olarak muhalif siyasetçilere ve insan hakları savunucularına karşı kullanıldığı belirtilirken, bu uygulamanın demokratik ilkeleri ihlal ettiği söylendi.

Ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’na açılan davalar ve siyasi yasak ihtimali, muhalefete yönelik baskının bir göstergesi olarak değerlendirildi.

AP kararında, 2024 yerel seçimlerinden bu yana İçişleri Bakanlığı’nın sekiz DEM Partili ve iki CHP’li belediye başkanını görevden alarak yerlerine kayyum atadığına işaret edildi. 2016’da olağanüstü hal döneminde getirilen yasal düzenlemelerin bu süreci mümkün kıldığı belirtilirken, bu durumun ‘yerel demokrasiyi baltaladığı’ vurgulandı.

Parlamento, görevden alınan belediye başkanlarının derhal serbest bırakılması ve görevlerine iade edilmesi çağrısında bulunurken, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını eksiksiz uygulaması gerektiğini hatırlattı.

Ayrıca, Türkiye’ye sağlanan mali yardımların hukukun üstünlüğüne ve temel haklara saygı şartına bağlı olduğu hatırlatılarak Avrupa Komisyonu’na Türkiye’deki hak ihlallerinden sorumlu yetkililere yönelik yaptırım uygulanması önerildi.

AP, Türkiye’nin demokratik normlara uymasını ve yargı bağımsızlığını yeniden tesis etmesini isterken ‘çözüm süreci’nin yeniden başlatılmasının önemine de dikkat çekti.

YAPTIRIM MI GELECEK?
Avrupa Parlamentosu’nda alınan kararlar bağlayıcı değil. Yani bunlar doğrudan Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını veya herhangi bir politik değişikliği zorunlu kılmaz. Ancak bu tür kararlar Avrupa Birliği’nin (AB) diğer kurumları üzerinde siyasi baskı oluşturup ve AB-Türkiye ilişkilerini etkileyebilir. AP’nin önerdiği yaptırımların hayata geçirilmesi için AB Konseyi (AB üyesi devletlerin hükümet liderlerinden oluşan organ) ve Avrupa Komisyonu gibi yürütme yetkisi olan kurumların harekete geçmesi gerekir.

Euronews