Kosova’daki yetkililer, Sırp tarafındaki protestocuların yolu kapatması ve Kosova belgelerine sahip sürücülerin geçişini engellemesinin ardından Sırbistan ile olan dört sınır kapısından ikisini kapattıklarını açıkladı.

Brnjak ve Merdare sınır kapıları Kosova’nın kuzeyinde, etnik Sırp nüfusun çoğunlukta olduğu bölgede yer alıyor.

Kosova İçişleri Bakanı Xhelal Svecla, sınırların kapatılmasının “Sırbistan’daki maskeli aşırılık yanlısı grupların” yolcuların geçişini engellemesine yanıt olarak yapıldığını belirtti.

İçişleri Bakanı’nın açıklamaları, Kosova ve Sırbistan’dan aktivistlerin Brnjak sınır kapısında trafiği durdurdukları ve sadece Sırp belgelerine sahip sürücülerin geçişine izin verdiklerine dair haberlerin ortaya çıkmasının ardından geldi.

Kosova’nın Mitrovica Bölgesi Vatandaşları Derneği Başkanı Rojevic, “Sadece Kosova belgelerine sahip olanlar geçemeyecek. Neden mi? Çünkü Kosova’daki kardeşlerimiz, Sırbistan Cumhuriyeti tarafından verilen belgelerle araç kullanamazlar,” dedi.

Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da protestocular yol kapatma eylemine katılmak üzere sınıra giden otobüslere bindi.

Gorica Doncic Puzovic, “Motivasyonumuz bu insanlara yardım etmek ve onları desteklemek. Yalnız olmadıklarını ve birilerinin onları önemsediğini görmeliler,” dedi.

Protestocular cuma günü geç saatlerde Jarinje sınır kapısında yol kapatma eylemine başlayarak, araçların Kosova’dan Sırbistan’a geçişini engellediler.

Protestocular eylemlerin, Kosova’nın kuzeyindeki etnik Sırpların resmi yönetimlere rakip olarak kurdukları paralel yönetimlerin Priştine makamları tarafından kapatılmasını protesto etmek amacıyla yapıldığını söylediler.

Sırbistan hükümeti Kosova’da kuzeyde yaşayan etnik Sırp nüfus için sağlık, eğitim ve sosyal güvenlik sistemlerini finanse ediyor.

Sırp göstericiler yerel medyaya yaptıkları açıklamada, eylemin Kosova polisi “Kosova’nın kuzeyinden çekilene ve gasp edilen kurumlar Sırplara iade edilene” kadar süreceğini söyledi.

Bazı göstericiler de Kosova’da NATO öncülüğünde görev yapan barış gücü KFOR’un Kosova’nın kuzey bölgesinin kontrolünü üstlenmesini talep etti.

Sırp aktivist Dragisa Miric, “KFOR’a ve UNMIK’e [Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetim Misyonu] Kosova’nın kuzeyine acil bir çağrı gönderilmelidir. Kuzey Kosova sorunu çözülene kadar burada protestolara devam edeceğiz,” dedi.

Miric, daha sonra protestocuların 1 Ekim’e kadar yol kapatma eylemini durduracaklarını ve daha fazla eylem yapmadan önce taleplerinin karşılanıp karşılanmayacağını görmek için bekleyeceklerini söyledi.

Kuzey Kosova uzun zamandır Belgrad ve Priştine arasındaki gerilimin noktası.

Yol kapatma eylemleri, Kosova’nın kuzeyinde polisin Belgrad hükümetine bağlı beş idari ofise baskın düzenleyip kapatmasından birkaç gün sonra başladı ve gerginliği daha da arttırdı.

Bir adam, üzerinde Kosova ve Sırp arması haritası ve “Teslim olmak yok!” yazısının bulunduğu grafitilerin yanından geçiyor, Belgrad, 26 Nisan 2023.

Bu yılın başlarında Kosova, euro’yu ülkedeki tek yasal para birimi haline getirerek Sırp dinarının kullanımını fiilen yasaklamıştı.

Eylemler, Avrupa Birliği’nin Batı Balkanlar temsilcisinin Kosova ve Sırbistan’ı ilişkileri normalleştirme çabalarını hızlandırmaya çağırdığı ve böyle bir adımın iki ülkenin bloğa katılması yönünde belirleyici olacağını söylediği gün başladı.

Kosova, NATO’nun 1999 yılında Sırp hükümet güçleri ile Kosova’daki etnik Arnavut ayrılıkçılar arasında yaşanan ve çoğu etnik Arnavut olmak üzere yaklaşık 13,000 kişinin ölümüne neden olan savaşı sona erdiren 78 günlük harekatına kadar bir Sırp vilayetiydi.

Sırbistan, Kosova’nın 2008’de ilan ettiği bağımsızlığını tanımıyor ve iki taraf arasında gerginlik devam ediyor.