İran’da bu ay başında düzenlenen Cumhurbaşkanlığı seçimlerini reformcu aday Mesud Pezeşkiyan’ın kazanmasının ardından ülkede daha ılımlı politikalar izlenmesi beklentileri artarken İran polis teşkilatından zıt yönde bir açıklama geldi. İran Emniyet Teşkilatının iki numaralı ismi olan Müdür Yardımcısı Kasım Rezai, “İslami giyim kuralları hem bir yasal zorunluluk hem de dinimizin emridir. Bu nedenle hiçbir şey değişmeyecek” dedi. Rezai, kuralları ihlal edenlere tolerans gösterilmeyeceğini, “herhangi bir yeni politik dalga veya hükümet değişiminden” etkilenmeyeceklerini söyledi. Bu açıklama, yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’a “uyarı” olarak algılandı.

Reformcu bir isim olarak seçimlerde muhafazakâr rakiplerini geçmeyi başaran Pezeşkiyan, kampanyası sırasında ahlak polisinin baskısını eleştirmiş, göreve gelirse buna son vereceği taahhüdünde bulunmuştu. İran’da “ahlak polisi” olarak adlandırılan yapı, din temelli yasaklara uyulup uyulmadığını denetlemekten sorumlu. Tutumu uluslararası kamuoyunun yanı sıra ülke içi muhalefetin de tepkisini çekiyor.

İran’da ahlak polisi, kuralları ihlal ettiğini düşündüğü bir kişiyi gözaltına alma yetkisine sahip. Eylül 2022’de başkent Tahran’da yeterince örtünmediği gerekçesiyle gözaltına alınan Mahsa Amini polis nezaretinde fenalaşmış ve kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. 22 yaşındaki genç kadının ölümüyle ilgili işkence ve kötü muamele iddiaları ülke çapında büyük tepkilere ve şiddetli protesto gösterilerine yol açmıştı.

İran’da katı muhafazakârların çoğunlukta olduğu meclis de aylardır giyim kurallarını ihlal edenlere daha ağır cezalar öngören yeni ve daha sert bir yasa üzerinde çalışıyor.

İran siyasetinde cumhurbaşkanı karar mekanizmalarında iki numarada yer alıyor. Asıl politika belirleyici konumda 85 yaşındaki dini lider Ayetullah Ali Hamaney bulunuyor.

DW