İrlanda’da cinsiyetçi ifadelerin anayasadan kaldırılması için referandum yapılacak

İrlanda halkı "kadınlarla ilgili çok eski moda ve cinsiyetçi dili" silmek için sandık başına gidiyor.

İrlanda halkı, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde, ülkenin 1937 tarihli kurucu anayasasında kadının “ev içindeki yaşamının” önemine vurgu yapan maddelerde değişiklik yapmak için referanduma gidiyor.

İrlanda Başbakanı Leo Varadkar “kadınlarla ilgili çok eski moda ve cinsiyetçi dili” silmek için bir şans olarak sunduğu oylamanın Dünya Kadınlar Günü’nde yapılacak olmasının tesadüf olmadığının altını çizdi.

İrlanda Ulusal Kadın Konseyi Direktörü Orla O’Connor da başkent Dublin’in merkezinde “evet” oyu için propaganda yaparken yaptığı açıklamada, “Bir kadının yeri nerede olmak istiyorsa orasıdır ve anayasamızda daha azı kabul edilemez” dedi.

MADDELERDE NE DEĞİŞİKLİK ÖNERİLİYOR?
Bir zamanlar koyu Katolik olan ülkenin değerlerini yansıtan anayasa maddesinde “ev içindeki yaşamıyla kadın devlete, ortak yararın sağlanmasında vazgeçilmez bir destek verir” ifadesi yer alıyor.

Aile tanımıyla ilgili bu ifadenin “dayanıklı ilişkiler” olarak değiştirilmesi ve evli olmayan çiftler ve tek ebeveynli aileleri de kapsayacak şekilde genişletilmesi öneriliyor.

Değiştirilecek ikinci bir maddede ise devlet “Annelerin ekonomik zorunluluklar nedeniyle evdeki görevlerini ihmal ederek çalışmak zorunda kalmamalarını sağlamaya çalışacaktır.” deniliyor.

Değiştirilen metinde kadın yerine “bir ailenin üyeleri tarafından” evde bakım sağlanması ifadesi kabul ediliyor ve devletin bunu desteklemek için çaba göstereceği” ifadesi ekleniyor.

Kadının özellikle bakımla ilgili görevlerindeki değişiklik önerisi engellilerin haklarını savunan bazı kampanya grupları tarafından eleştiriliyor ve hükümeti bakım veren veya alan kişileri desteklemek için devlete daha fazla yasal sorumluluk yüklemediği için karşı çıkıyor.

KAMUOYU YOKLAMALARI NE DİYOR?
Oylamadan bir hafta önce yapılan kamuoyu yoklamaları çoğunluğun açık ara değişiklik önerilerini destekleyeceğini gösteriyor.

Ancak, referandum için yürütülen kampanyanın seçmenlerin ilgisini çekmediğine dikkat çeken analistler, bunun düşük bir katılım riski taşıdığını ve geçmişte bu durumun statükoya oy verenlerin oranını artırdığını belirtiyor.

1973 yılına kadar bekar kadınların evlendikten sonra işlerinden istifa etmelerinin gerektiği ve evli kadınların boş pozisyonlara başvuramadığı İrlanda, dini açıdan çok hassas iki konuda büyük adımlar atarak kürtaj yasağını kaldırıldı ve eşcinsel evliliklere izin verdi.