Gıda, ilaç ve barınak gibi insani yardımlar Türkiye üzerinden Suriye’nin kuzeyinde, ağırlıklı olarak muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde yaşayan 4 milyon insana ulaştırılıyor.

Rusya, BM Güvenlik Konseyinde yapılan ve Türkiye üzerinden Suriye’ye insani yardım ulaştırılmasını sağlayan yardım misyonunun görev süresinin 9 ay süreyle uzatılmasını öngören karar tasarısını veto etti.

Akabinde Rusya’nın kendi önerisi olan yardım mekanizmasının 6 aylığına uzatılmasını öngören karar tasarısı da 3 “hayır”, 2 “evet” ve 10 “çekimser” oyla reddedildi.

Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan Suriye’ye yardım ulaştırılmasını sağlayan mekanizmanın görev süresi 2014’ten bu yana sürekli olarak yenileniyor.

Rusya daha önce de zaman zaman tasarıyı veto etmişti.

Gıda, ilaç ve barınak gibi yardımlar Suriye’nin kuzeyinde, ağırlıklı olarak muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde yaşayan 4 milyon insana ulaştırılıyor.

“İsviçre ve Brezilya mekanizması” olarak bilinen yardım operasyonuna BM Güvenlik Konseyi’nin verdiği yetki pazartesi günü sona ermişti.

Tasarı, İsviçre ve Brezilya tarafından sunulduğu için bu iki ülkenin ismiyle anılıyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, söz konusu misyon için 12 aylık bir uzatma talebinde bulunmuştu.

Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, yardım operasyonuna ülkesi adına “hayır” oyu vermeden önce yaptığı açıklamada, kendilerinin önerdiği karar tasarının oylanmaması halinde yardım operasyonlarını veto ederek süreci tıkayacakları tehdidinde bulundu.

Nebenzia, “Eğer taslağımız desteklenmezse, bu durumda sınır ötesi mekanizmayı kapatabiliriz. Herhangi bir süre için teknik devri kabul etmeyeceğiz.” diye konuştu.

Rus Büyükelçi, ülkesinin karar tasarısının reddedilmesi sonrası verdiği demeçte de, “Daha önce de söyledim. Yardım mekanizmasını kurtarmanın tek yolu Rusya’nın karar tasarısını onaylamaktan geçiyordu.” ifadelerini kullandı.

İsviçre ve Brezilya tarafından hazırlanan karar tasarısı için yapılan oylamada Çin çekimser kalırken, kalan 13 Güvenlik Konseyi üyesi lehte oy kullandı.

Rusya’nın altı aylık uzatma önerisine ise sadece Rusya ve Çin lehte oy verdi. 10 BM Güvenlik Konseyi üyesi çekimser kalırken ABD, İngiltere ve Fransa karşı yönde oy kullandı.

Bir kararın BMGK’de kabul edilebilmesi için en az dokuz lehte oy ve Rusya, Çin, ABD, Fransa ve İngiltere’nin de veto etmemesi gerekiyor.

Şam yönetiminin BM yardım operasyonlarını kabul etmemesi nedeniyle böylesi bir ara formüle ihtiyaç duyuluyor.

ABD’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, Rusya’nın vetosunun ardından konseyde yaptığı konuşmada, “Suriye halkı için üzücü bir an. Az önce bizim ve dünyanın tanık olduğu şey, tam bir zalimlik eylemiydi.” sözleriyle Moskova’ya sert eleştiriler yöneltti.

Rusya’yı tutumunu yeniden gözden geçirmeye çağıran ve yardımlara devam edilmesi gerektiğinin altını çizen Amerikalı büyükelçi, “Buna devam etmeliyiz. Suriye halkı bize güveniyor ve hepimiz Rusya’yı iyi niyetle masaya dönmeye teşvik etmeliyiz.” şeklinde konuştu.

Rusya, BM yardım operasyonunun Suriye’nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini savunuyor ve yardımların Şam yönetiminin kontrolündeki bölgelerden ulaştırılması gerektiğini savunuyor.

BM Güvenlik Konseyi ilk olarak 2014 yılında Irak ve Ürdün’ün yanı sıra Türkiye’de iki noktadan Suriye’de muhaliflerin kontrolündeki bölgelere yardım ulaştırılmasına izin vermişti.

Ancak Rusya ve Çin daha sonra bunu Türkiye’deki tek bir sınır noktasına indirmişti.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın 2011 yılında patlak veren demokrasi yanlısı gösterilerde sivillere uyguladığı baskı, Moskova’nın Esad’ı, Washington’ın ise muhalefeti desteklediği bir iç savaşa yol açtı.

12’inci yılını geride bırakan savaşta milyonlarca Suriyeli ülkeden kaçtı, milyonlarcası da ülke içinde yerinden edildi.
Savaşta bazı kaynaklara göre yarım milyon insan hayatını kaybetti.