ÇARE ‘EUROASİA’

Yapımı devam eden Güney Kıbrıs-Yunanistan(Girit)-İsrail denizaltı kablo ile enterkonnekte bağlantı projesi ‘EuroAsia’ sayesinde Kıbrıs adası Avrupa’ya bağlanacak. Kıbrıslı Türklerin de elektrik sorununa kökten çare bulmak için acilen harekete geçmesi gerekiyor.

HABER MERKEZİ

AB FİNANSMANIYLA…
Avrupa Birliği (AB) finansman destekli ‘EuroAsia’ projesi ile Kıbrıs adasının Avrupa şebekesi ile olan izolasyon sorunu bitecek. Projenin Yunanistan-Güney Kıbrıs bacağının 2026 yılına kadar bitirilmesi planlanıyor.

AB’DEN TALEP EDİLMELİ
Kıbrıs Türk Enerji Verimliliği Derneği Başkanı mühendis Görkem Çelik, Bugün Kıbrıs’a yaptığı değerlendirmede Kıbrıs Türk toplumunun AB’den ‘politik şartlar’ olmadan bağlantı hakkı talep etmesi gerektiğini söyledi.

TÜRKİYE BİLİYOR
Bağlanmanın teknik şartlarını yerine getirebilecek altyapı çalışmalarının da başlaması gerektiğini belirten Çelik, “Avrupa şebekesi ile 2010 yılında beridir bağlı olan Türkiye bu konudaki teknik şartları oldukça iyi bilmektedir” dedi.

Çelik şunları söyledi:

“İzole ada şebekelerinin en büyük sorunlarından bir tanesi şebeke stabilitesini sağlamaktır. Buna paralel yenilenebilir enerji kaynaklarından daha fazla faydalanabilmenin de önemli bir gereksinimidir enterkonnekte bağlantılar. Kıbrıs Adası da Avrupa enterkonnektesine dahil olmayan yegane Avrupa ülkesi durumundadır.

Bahse konu AB finansman destekli EuroAsia projesi ile Kıbrıs adasının Avrupa şebekesi ile olan izolasyon sorununun bitirilmesi amaçlanmıştır.

Son yapılan açıklamalara göre; projenin Yunanistan-Güney Kıbrıs bacağının 2026 yılına kadar bitirileceği planlandığı görülmektedir.

Ülkemiz Güney Kıbrıs ile 2016 yılında itibaren enterkonnekte olarak bağlantıdadır. 2019 yılından itibaren ise iki toplum lideri arasındaki anlaşmayla bu enterkonnekte bağlantı karşılıklı olarak maddi bir ödeme olmadan sadece mahsuplaşma yöntemi ile devam etmektedir.

Bu bağlantı hem adanın Kuzey’i hem de Güney’i için ciddi faydalar sağlamakla birlikte özellikle Güney şebekesine göre daha küçük (dörtte bir oranında) kapasiteli bir şebeke olan ve enerji arz açığı da bulunan KKTC şebekesi açısından çok daha büyük fayda ve avantajlar sağladığı oldukça net şekilde görülmektedir.

EuroAsia veya herhangi bir enterkonnekte bağlantının Kıbrıs adası için özellikle yenilenebilir enerjiden daha fazla faydalanabilmek anlamında ciddi katkı sağlayacağı tartışmaya açık olmayan bir gerçekliktir.

Kıbrıs Türk Toplumunun para vermeden doğrudan Avrupa Enterkonnekte Sistemine bağlanması anlamını da taşıyacak EuroAsia Enterkonnekte bağlantısı için daha girişimci ve talepkar olmamız gerektiğini düşünüyorum. AB’nin çok büyük finansal desteği ile gerçekleşebilecek böylesi bir bağlantının sadece Rum tarafı için değil Ada’nın tamamı ve tabii ki Türk tarafı için de geçerli olması gerektiğini düşünüyorum.

Bugünkü şartlar altında, Güney ile enterkonnekte bağlantıda olmamız sebebi ile doğrudan Avrupa Şebekesine bağlanma fırsatına ulaşabileceğimizi düşünebiliriz. Fakat bölgedeki siyasi istikrasızlık durumlarının önümüzdeki dönemde Kıbrıslı Türklere EuroAsia bağlantısına erişmede bazı teknik olmayan şartlar getirilmesi gibi risklere karşın, AB’den bu bağlantıya politik şartlar olmadan(unconditional) bağlantı hakkı talep etmemiz gerektiğini düşünüyorum. Ve bunu 2026 yılını beklemeden şimdiden yapmalıyız. Eğer böyle bir garanti alınabilirse, şebeke yönetimi ve enerji geçişi gibi güncel konu ve sorunların çözümünde en azından önemli sorunlardan bir tanesi olan enterkonnekte bağlantı eksikliği sorununu bedelsiz olarak çözmüş olabiliriz.

Farklı bir senaryonun oluşması Kıbrıslı Türkler olarak bizim adımıza kesinlikle iyi bir gelişme olmayacaktır. Buna paralel şimdiden Avrupa Enterkonnekte sistemine bağlanmanın teknik şartlarını yerine getirebilecek altyapı çalışmalarına da başlanması gerekir. Avrupa şebekesi ile 2010 yılında beridir bağlı olan Türkiye bu konudaki teknik şartları oldukça iyi bilmektedir. Bu bağlamda gerekli teknik bilgi desteğinin buradan da alınabileceğini ve şebekemizi bu bağlantıya hazır hale getirmemizin oldukça önemli olduğuna inanıyorum.”

Bugün Kıbrıs

DAUSEN

Girne Belediyesi

Gönyeli Alayköy Belediyesi