“Dünya, eski hayata dönmeyi reddeden Afganistan kadınlarını dinlemeli”

Taliban'ın yönetimi ele geçirmesiyle Afganistan'dan ayrılmak zorunda kalan kadın siyasetçiler, ülkeleri için çalışmalara uzaktan devam ediyor.

ABD ve NATO güçleri, Afganistan’dan çekilme sürecine girerken vilayet vilayet ilerleyen Taliban, 15 Ağustos 2021, Pazar günü başkent Kabil’e girdi. Tahliye süreçleri tamamlanmadan Taliban’ın Kabil’e girmesi dünya tarafından şaşkınlıkla izlenirken Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin ülkeden ayrıldığı haberiyle, başkentin düştüğü anlaşıldı. Afganistan’da o pazarı, günlerce süren tahliye kaosu takip etti. ABD ve NATO güçleri ülkeden ayrılırken Kabil Havalimanı’na İslamcı radikal grup Taliban’ın yöneteceği ülkeden ayrılmak isteyen on binler akın etti. 1990’ların ortasından 2001’e kadar Afganistan’ı yöneten Taliban’ın insan hakları ihlalleriyle dolu karnesini hatırlayanlar, ülkeden ayrılmak için çabaladı.

T24’den Melis Karaca’nın aktardığına göre, Taliban’ın yönetimi ele geçirmesi Afganistan’da en büyük endişeyi kadınlar, çocuklar ve etnik azınlıklar için oluştururken bir önceki hükûmetin parçası olanlar, siyasetçiler de Taliban’ın “intikam arayışı” nedeniyle güvende olmadıklarını biliyordu. Taliban, yeni döneminde geçmiş Afganistan hükûmetinde yer alanlara zarar vermeyeceğini, kadınlar ve çocukların haklarının korunacağını taahhüt etse de, hafızalar korkunun giderilmesine izin vermedi.

Shinkai Karokhail de, bir kadın ve milletvekili olarak Taliban’ın kontrolü ele geçirdiği Afganistan’da hayatının tehlikede olduğunu düşünenlerden biriydi. Karokhail, hükûmetin düştüğü Pazar gününden itibaren güvenliği için ayrılmaya çalıştığı Afganistan’dan zorlu bir yolculuğun sonunda Kanada’ya ulaştı. Can güvenliği için yaptığı yolculuğa rağmen Karokhail ve onun gibi çok sayıda kadın milletvekili, Afganistan’ın geleceği için kafa yormaya devam ediyor. Çeşitli ülkelere sığınan kadın milletvekilleri, sivil toplum kuruluşları aracılığıyla, toplantılar yapıyor, Batı ülkelerinden temsilcilerle Afganistan’da insan hakları ihlallerine yönelik baskı yapılmasına ilişkin görüşüyor. Karokhail, dünyanın Afganistan’ı unutmaması için çabalamaya devam ettiklerini, çalışmalarını “özgür birer kadın” olarak yürüttüklerini söylüyor.

Ülkeden ayrılan ABD ve Batı güçlerinin, Afgan halkını hazırlıksız bir şekilde bıraktığını, şokun etkisinden hâlâ çıkamadıklarını söyleyen Karokhail, birinci Taliban dönemi sonrası 20 yıl demokrasiyi, seçimleri, ifade özgürlüğünü, temel hakları tadan Afganistan halkının bir daha geriye dönemeyeceğine inanıyor. Karokhail, “Kadınlar, Taliban’ın onları koymaya çalıştığı çerçeveyi kabul etmeyecek. Umudumuz da onlar” diyor.

Taliban yönetiminin gelmesiyle 69 kadın milletvekili Afganistan’dan kaçmak zorunda kalırken BBC’nin aktardığı verilere göre bu kişilerden çoğu şu an Yunanistan’da bulunuyor. T24’ün ulaştığı, Afganistan’daki kadın liderlere destek olan sivil toplum kuruluşu Mina’s List, Türkiye’de de Afgan kadın milletvekillerinin bulunduğunu ancak Türkiye’deki siyasi duruma bağlı olarak sınır dışı edilme endişesiyle basına konuşmak istemediklerini söyledi.

Röportajın devamı için T24.com