Covid-19 ilaçlarında “son kullanım tarihi” bilmecesi: Ellerindeki ilaçları eritmeye çalışıyorlar

Son kullanım tarihi geçmiş Favipiravir ilacının etiketleri değiştirilerek Covid-19 tedavisinde kullanıldığı yönündeki iddialar Temmuz ayında sosyal medya ve basına yansımıştı.

Bu yöndeki iddialar üzerine Türkiye Tıbbi İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Temmuz ayında yaptığı yazılı bir açıklamayla son kullanma tarihi geçmiş ilaçların hastalara verildiğine dair iddiaların “gerçeği yansıtmadığını” belirtmiş, kamuoyuyla “İlaçların stabilite çalışmaları uzun zaman almaktadır. Çalışmaların sonucuna göre son kullanma tarihlerinin güncellenmesi rutin bir işlemdir. Yeni tarihler; kurumumuzun bilgisi ve onayıyla firmalar tarafından ilaçlara etiket yapıştırılmak suretiyle güncellenmiştir” bilgisini paylaşmıştı.

TİTCK’nın bu açıklamasına karşın son kullanma tarihi geçmiş ilaçların halen kullanıldığına ilişkin şikayetlerin arkası kesilmedi. TTB hem doktorlardan hem de hastalardan gelen şikayetleri inceledikten sonra bu ilaçların Covid-19 testi pozitif çıkmayanlarda dahi yaygın olarak kullanıldığını belirledi.

Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi İkinci Başkanı Dr. Ali İhsan Ökten DW Türkçe’ye yaptıkları incelemeler ve ulaştıkları sonuçlar hakkında bilgi verdi. Ökten şunları söyledi:
“Favipiravir etken maddeli ilaçlar kullanım tarihi geçmiş ve gereksiz bir şekilde hastalara veya hasta olmayanlara veriliyor. Benim çalıştığım hastanede bu ilaçlar bir sepet içine konulmuş, test yaptırmaya gelenlere bile daha test sonucu alınmadan veriliyor. İlacın kutusundaki etikette son kullanım tarihinin Haziran 2022 olduğunu okudum. Bir keresinde içindeki tabletlerde Nisan 2021 basılıydı. Bakanlığın elinde çok fazla bu ilaçlar var ki, onu eritmeye çalışıyorlar. Böylesi bir kullanımı doğru bulmuyoruz.”

“COVID-19 TEDAVİSİNDE ETKİLİ DEĞİL”
Favipiravir’in Covid-19 tedavisinde etkili olmadığının Dünya Sağlık Örgütü tarafından duyurulduğunu hatırlatan Ökten’e göre Sağlık Bakanlığı’nın salgınla mücadelede sorunları büyütmemesi için bu ilacın kullanımını acil olarak kullanımdan kaldırması gerekiyor. Ökten, Sağlık Bakanlığı’na bu konuda yaptıkları çağrıyı şöyle dile getirdi:
“Sağlık Bakanlığı teste gelen her hastaya bu ilaçların verilmesi için hekimleri zorluyor. Hekimler de bakanlıktan gelen yazıya istinaden bu ilaçları vermek zorunda kalıyorlar. Favipiravir’in Covid-19 tedavisinde olumlu bir etkisi yoktur ve kullanımdan kaldırılmalıdır. Tarihi geçmiş ilaçların kullanımını önermek zaten başlı başına çok ciddi bir sağlık sorunudur.”

“GEREKSİZ KULLANIM VÜCUTTA SIKINTIYA YOL AÇABİLİR”
Bursa Uludağ Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı’ndan Prof. Kayıhan Pala da kullanım tarihi geçmiş Favipiravir etken maddeli ilaçların Covid-19 şüphelilerine ve hastalara verildiğini gözlemleyenlerden. Bu yöndeki gözlemini Twitter hesabından fotoğraflarla paylaşan Pala, Sağlık Bakanlığı’nın Favipiravir kullanımını sürdürerek halk sağlığının tehlikeye atıldığını belirtti.

Kaynak: Deutsche Welle Türkçe / Hilal Köylü