NATO ülkelerinin büyük çoğunluğu, 2024 için tahmini verilere göre Gayrisafi Yurt İçi hasılalarının (GSYH) yüzde 2’sinden fazlasını savunmaya ayırma hedefini tutturdu.

NATO, müttefik ülkelerin savunma harcamalarıyla ilgili 2024 öngörülerini içeren bir rapor yayımladı.

Paylaşılan rapor, yarıyılın verileri ve öngörüler baz alınarak 2024 yılına dair tahmini verileri içeriyor. Raporun esas önemi, son on yıldaki eğilimleri ortaya koyması.

Rapor son on yıla odaklanıyor ve bu süre bir açıdan çok manidar: 2014 yılı, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği ve Ukrayna’daki gerilimin ilk alev aldığı yıldı.

2014’te NATO, daha doğrusu başta ABD olmak üzere NATO’nun merkez ülkeleri, “Rusya tehdidi” nedeniyle tüm üye devletlerin silahlanmaya ve savunmaya daha fazla para harcamaları gerektiğine karar verdi. Üzerine anlaşılan kıstas, üye ülkelerin, kendi bütçelerinin en az yüzde 2’sini askeri alanda harcamalarıydı.

Rapor, NATO üyelerinin silahlanmaya çok daha büyük paralar akıtmaya başladıklarını ortaya koydu.

2014 yılında yalnızca 3 NATO üyesi, bütçelerinin yüzde 2’sinden fazlasını savunmaya aktarıyordu. 2023’te bu sayı 10’a ulaştı.

Savaşın yakıcılığının iyiden iyiye arttığı bu yıl, sayının 23 olacağı tahmin ediliyor.

Yani 2024 itibariyle, NATO üyelerinin ezici çoğunluğu, bütçelerinin yüzde 2’den fazlasını silahlanmaya aktaracak.

TÜRKİYE’NİN 2024 TAHMİNİ YÜZDE 2.09
Müttefik ülkelerin savunma harcamaları toplam 1,47 trilyon dolara çıktı. En fazla savunma harcamasını ise sırayla ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya, Türkiye, Hollanda ve İspanya yaptı. Türkiye 6. sırada yer aldı.

Türkiye, silahlanma eğilimine uyan ülkelerden biri. 2014 yılında NATO verilerine göre Türkiye bütçesinin yüzde 1’inden azı savunmaya gidiyordu. 2024 tahmini, oranın yüzde 2.09 olacağı yönünde.

Rapor, Türkiye’nin hâlâ Avrupa’daki en kalabalık orduya sahip olduğunu teyit etti. NATO’nun son verilerine göre ABD, 1 milyon 300 bin kişiyle en fazla askeri personele sahip ülke. Türkiye, 481 bin askeri personele sahip.

Dikkat çekici olansa, üçüncü sıra. Uzun yıllardır askeri personel sayısında Türkiye’nin ardından Fransa geliyordu. Ukrayna ve Belarus’a komşu, Rusya’ya yakın olan Polonya, 2023 yılı itibariyle 206 bin kişilik askeri personelle Fransa’yı geride bırakarak üçüncü sıraya yükselmiş durumda.

NATO’NUN DOĞU SINIRI TETİKTE
Bütçesinden savunmaya en çok pay ayıran ülke yüzde 4,12 ile, Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan en fazla etkilenen ülkelerden Polonya oldu.

Rusya’nın nükleer silah konuşlandırdığı Belarus’a komşu Polonya’yı, yüzde 3,43 ile Rusya’nın sınır komşusu Estonya takip etti. ABD ise yüzde 3,38 ile Estonya’nın ardından geldi. ABD’den sonra yüzde 3,15 ile Letonya geliyor.

NATO’nun GSYH’nin en az yüzde 2’sini savunmaya ayırma hedefini yalnızca Belçika, Kanada, Hırvatistan, Lüksemburg, İtalya, Portekiz, Slovenya ve İspanya tutturamadı.

HEDEF 2014 ZİRVESİNDE BELİRLENMİŞTİ
Gayrisafi Yurt İçi hasılalarının (GSYH) yüzde 2’sinden fazlasını savunmaya ayırma hedefi, 2014’te Rusya’nın Kırım ihlakının ardından NATO tarafından Galler Zirvesi’nde belirlenmişti.

Stoltenberg, dün yaptığı açıklamada bu yıl NATO müttefiklerinin 20’den fazlasının bu yıl yüzde 2’lik hedefi tutturacağını duyurmuş, hedefin belirlendiği 2014’te sadece 3 NATO üyesinin GSYH’sinin yüzde 2’sini savunma alanına yatırdığını vurgulamıştı.

SIRP LİDER: “3-4 AY İÇİNDE BÜYÜK BİR ÇATIŞMA YAŞANACAK”
Rusya ve Batı arasında hiç bir zaman uzlaşma sağlanamayacağını belirten Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, dünyada üç ya da dört ay gibi kısa bir süre içinde büyük bir çatışma yaşanacağını söyledi.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, İsviçre’de yayımlanan haftalık dergi “Die Weltwoche”ye 12 Haziran’da verdiği röportajda dünya savaşının çıkma ihtimali üzere sorulan soruya, “Üçüncü dünya savaşından söz edemem ama büyük bir çatışmadan söz ediyorum. Ne kadar uzaktayız? Bundan çok uzakta olmadığımıza inanıyorum. Üç ya da dört aydan fazla değil ve bunun daha önce gerçekleşmesi tehlikesi de var” diyerek cevap verdi.

Rusya ve Ukrayna arasındaki durumun “her geçen gün daha da kötüye” gittiğini belirten Vucic, “Ünlü tarihçi Alan JP Taylor’ın sözleriyle: ‘Tren istasyondan ayrıldı ve kimse onu durduramaz.’ Ve görünen de bu. Büyük güçler bir şey yapmazsa Ukrayna’da olup bitenlerin acı sonunu göreceğiz. Kısa bir süre sonra eminim ki gerçek bir felaket göreceğiz” ifadelerini de kullandı.