Bugün Kıbrıs

Kıbrıs Araştırmacı Habercilik Ağı (CIReN), Kıbrıslı Rum lider Nikos Hristodulidis’in Kıbrıs’ın 2026’da Schengen Bölgesi’ne katılacağı yönündeki açıklamasını mercek altına aldı. Ağın yaptığı doğruluk kontrolü, bu iddianın mevcut şartlar göz önüne alındığında yanıltıcı olduğunu ortaya koydu.

2004’te Avrupa Birliği’ne katılan Kıbrıs Cumhuriyeti, Schengen üyeliği için yasal yükümlülüğe sahip. Adaylık başvurusu 2019’da yapılırken, 2023’te Schengen Bilgi Sistemi’ne entegre oldu. Ancak 2025 yılı sonuna kadar teknik hazırlıkların tamamlanacağı yönündeki hükümet açıklamaları, sürecin yalnızca teknik değil aynı zamanda karmaşık siyasi ve yasal boyutları olduğunu göz ardı ediyor.

Avrupa Komisyonu yetkilileri, Kıbrıs’ın Schengen’e entegrasyonunun “özel durumu” nedeniyle ek güvenceler ve yasal düzenlemeler gerektirdiğini belirtiyor. Bu durum özellikle Yeşil Hat konusunda ciddi soru işaretleri yaratıyor. AB hukukunun askıya alındığı kuzeyle güney arasında geçişlerin sağlandığı bu hatta dair herhangi bir uyum planı henüz gündeme alınmış değil.

Ulusal Konsey üyeleriyle yapılan görüşmelerde, Schengen’e katılımın siyasi ve stratejik boyutlarıyla ilgili bir tartışma yaşanmadığı ortaya çıktı. Uzmanlara göre, Yeşil Hat’ın Schengen sınırı haline getirilmesi için yasal istisnalar ve altyapı yatırımları gerekecek. Ayrıca 29 Schengen ülkesinin oybirliğiyle onayı şart.

Geçiş noktalarındaki kontrol sistemlerinin Schengen standartlarına uygun hale getirilmesi de Kıbrıslı Türkler dahil 100 binden fazla kişinin günlük hayatını etkileyecek. Göçmen hareketliliği ve sığınmacı krizleri de Brüksel’in dikkatle izlediği unsurlar arasında yer alıyor.

Sonuç olarak CIReN, teknik hazırlıkların önemli bir ilerleme kaydettiğini kabul etmekle birlikte, sürecin tamamlanması için gereken yasal düzenlemeler, Yeşil Hat’a ilişkin çözümler ve AB içindeki siyasi uzlaşmanın hâlâ beklemede olduğunu vurguladı.

Cumhurbaşkanı’nın Schengen’e 2026’da tam katılım açıklaması, sürecin siyasi ve yasal gerçekliklerini yeterince yansıtmadığı için yanıltıcı bulundu.

Araştırmanın detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.