Kanada ve Meksika liderleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkelerine yüzde 25’e varan ek gümrük vergileri getirmesine misilleme hamlesi yaptı. Çin ise aynı nedenle Trump hakkında Dünya Ticaret Örgütü’ne şikayette bulunacağını bildirdi.

Kanada Başbakanı Justin Trudeau, dün gece televizyonda yaptığı konuşmada, 107 milyar dolar değerindeki Amerikan ürünlerine kademeli olarak uygulanacak yüzde 25’lik bir misilleme tarifesi de dahil olmak üzere somut önlemleri duyurdu. Trump’ın ABD tüketicilerinin ve endüstrilerinin petrol, enerji ve kereste gibi çok ihtiyaç duyulan Kanada’nın kritik minerallerine ve kaynaklarına erişimini riske attığını savunan Trudeau, Kanada eyaletleriyle birlikte ABD ile olan anlaşmaları gözden geçirmek için çalışacağını ifade etti.

Amerikalılara seslenen Trudeau şunları söyledi: “Kanada’ya uygulanan tarifeler işlerinizi riske atacak, potansiyel olarak Amerikan otomobil montaj fabrikalarını ve diğer üretim tesislerini kapatacak. Marketlerdeki yiyecek ve pompadaki benzin gibi sizin için maliyetleri artıracak. Bunlar, ABD güvenliği için hayati önem taşıyan nikel, potasyum, uranyum, çelik ve alüminyum gibi temel malların uygun fiyatlı tedarikine erişiminizi engelleyecek.”

Trump’ın ilk ABD başkanlığı döneminde önceki Kuzey Amerika serbest ticaret anlaşmasını (NAFTA) yırtıp atmasının ardından büyük ölçüde onun isteği üzerine hazırlanan ABD Meksika Kanada anlaşmasına (USMCA) atıfta bulunan Trudeau şunları ekledi: “Başkan ve benim Meksika ortağımızla birlikte birkaç yıl önce müzakere edip imzaladığımız serbest ticaret anlaşmasını ihlal edecekler.”

Buna göre, Kanada salı gününden itibaren ülkeye gelen 30 milyar Kanada doları değerindeki ABD mallarına yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulayacak. Gümrük vergileri daha sonra üç hafta içinde 125 milyar Kanada doları değerindeki ABD ithalatına eklenecek.

Trudeau, Kanada’nın petrol gibi endüstrilerinin “ABD üzerinde nüfuz sahibi olabileceğini” ancak hiçbir sektörün ABD gümrük vergileri ve Kanada’nın bunlara verdiği yanıttan dolayı diğer sektörlerden daha fazla yük taşımaması gerektiğini savundu. Kanada’nın sanayi ve ticaret merkezi Ontario eyaletinin başbakanı Doug Ford daha önce şunları söylemişti: “Kanada’nın artık karşılık vermekten ve sert karşılık vermekten başka seçeneği yok. Kanada, Amerika’nın ihtiyaç duyduğu şeylerin çoğuna sahip: yüksek kaliteli nikel ve diğer kritik mineraller, enerji ve elektrik, uranyum, potasyum, alüminyum. Etki noktalarımızı en üst düzeye çıkarmalı ve bunları maksimum etkiyle kullanmalıyız.”

Trudeau, Kanadalıları “daha az Amerikan ürünü satın almaya ve Amerikan ürünleri ve hizmetleri yerine Kanada ürünlerini ve hizmetlerini seçmeye” çağırdı. Eyaletler ise, mağazalarından Amerikan içkileri, likörleri ve alkolü kaldırmak gibi önlemler duyuruyor. Başbakan, Kanada’nın “Amerikalılar’ı bu tarifelerden vazgeçmeye teşvik etmek istediğini ve elimizdeki tüm araçları kullanacaklarını” kaydetti. Örnek olarak tarifelerin Amerikan birası, şarabı ve burbonunun yanı sıra Trump’ın memleketi Florida’dan gelen portakal suyu da dahil olmak üzere meyve ve meyve sularını etkileyeceğini belirtti. Kanada ayrıca giyim, spor ekipmanları ve ev aletleri gibi malları da hedef alacak.

Trudeau, “Bunu biz istemedik ama geri adım atmayacağız” diye konuştu.

Trump, Kanada ve Meksika’yı, ABD ile ticaretten haksız kazanç elde ederken sınırlarından yasadışı uyuşturucu ve kaçak göçmen geçirmekle suçluyordu. Trump, dün iki ülkeden gelen tüm mallara yüzde 25 oranında gümrük vergisi getiren üç yönetmelik imzaladı. Trump, Kanada’nın petrol ihracatına yüzde 10, Çin’den yapılan ithalata ise yüzde 10 oranında gümrük vergisi koydu.

MESİKA’DAN DA MİSİLLEME KARARI
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum da, ekonomi bakanına Meksika’nın çıkarlarını korumak için gümrük vergisi ve gümrük vergisi dışı önlemler uygulamasını emrettiğini açıkladı. Sheinbaum, ülkesinin “soğukkanlılıkla” ve planlı bir misilleme tepkisiyle ilerlemesi gerektiğini kaydetti. Trump’ın gümrük vergileri haberinin duyulmasından dakikalar sonra, bir etkinlikte yaptığı konuşmada Sheinbaum tabanını harekete geçirmiş gibi göründü. Sheinbaum, “Başka ülkelerle müzakere ettiğimizde, başka ülkelerle konuştuğumuzda bunu her zaman başımız dik, asla başımız öne eğik olarak yapmıyoruz” dedi.

Trump’ın ofisi, Çinli yetkililerin uyuşturucu aracıların Meksika’ya gönderilmesini ve karteller tarafından kullanılmasını engelleyemediğini öne sürdü. Trump, ayrıca Meksikalı uyuşturucu kaçakçılarının “Meksika hükümetiyle tahammül edilemez bir ittifakı” olduğunu iddia etti.

Sheinbaum, sosyal medyada yayınladığı açıklamada, “Beyaz Saray’ın Meksika hükümetinin suç örgütleriyle ittifak yaptığına dair iftirasını kesinlikle reddediyoruz” dedi. Trump ile Meksika ile yaşadığı sorunları çözmek için bir işgücü kurmayı öneren Sheinbaum, “Sorunlar gümrük vergileri koyarak çözülmez” ifadelerini kullandı.

ÇİN’DEN TEPKİ: DTÖ KURALALRINI İHLAL EDİYOR
Çin Ticaret Bakanlığı da, bugün yaptığı açıklamada, ABD tarafından gümrük vergilerinin uygulanmasının Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını “ciddi şekilde ihlal ettiğini” vurguladı ve ABD’yi “dürüst diyaloğa girmeye ve iş birliğini güçlendirmeye” çağırdı.

Trump, Çin içerikli yasadışı uyuşturucu fentanilden kaynaklanan ABD sokaklarındaki yıkımı örnek gösterirken, Pekin’deki dışişleri bakanlığı karşılığında şunları söyledi: “Fentanil Amerika’nın sorunudur. Çin tarafı, ABD ile kapsamlı bir uyuşturucu karşıtı iş birliği yürüttü ve kayda değer sonuçlar elde etti.”

TRUMP, MİSİLLEMELERE KARŞI DAHA DA EK TARİFE GETİRECEK
Trump’ın eylemleri, ABD ile üç önemli ticaret ortağı arasında bir ticaret savaşının zeminini hazırladı. Trump ayrıca Avrupa Birliği ülkelerine de gümrük vergileri koymakla tehdit etmişti.

Trump’ın gümrük vergilerinin salı günü yürürlüğe girmesinin planlandığı ve Meksika, Kanada veya Çin’in buna karşılık kendi vergilerini koymaya çalışması durumunda vergileri artıracak bir misilleme maddesi de hazırladığı bildirildi.

Trump, gümrük vergilerini Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası kapsamında uyguluyor. ABD Başkanı, imzaladığı kararnamede, ABD’deki opioid krizini örnek göstererek uyuşturucu kaçakçılığının sorumluluğunun büyük bir kısmını Kanada’ya yükledi.

Trump, Truth Social’daki bir gönderide şunları söyledi: “Amerikalılar’ı korumamız gerekiyor ve başkan olarak herkesin güvenliğini sağlamak benim görevim. Kampanyamda, sınırlarımızdan akan yasadışı göçmen ve uyuşturucu akışını durdurma sözü verdim ve Amerikalılar ezici bir çoğunlukla bu sözümün lehinde oy kullandılar.”

‘ENFLASYONA NEDEN OLAMZ’
Trump’ın Kanada enerji ürünlerine yüzde 10 tarife oranı koyma kararın, tarifelerin daha yüksek fiyatlara yol açabileceğine bir işaret olarak görülüyor. Beyaz Saray’sa, tarifelerin enflasyonun ateşini körüklemeyeceğini iddia ediyor.

Ekonomistler, daha yüksek tarifelerin Amerikalılar için tüketim mallarının fiyatlarını artıracağı ve artan yaşam maliyetini daha da kötüleştireceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Trump’sa, önceki cuma günü tarifelerinin “kısa vadeli sıkıntılara” yol açabileceğini kabul etti.

Amerikalıların neden bunları uyguladığını anlayacaklarını umduğunu söyleyen Trump, “Tarifeler enflasyona neden olmaz. Başarıya neden olurlar” iddiasında bulundu.