Bugün Kıbrıs

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) milletvekili Ürün Solyalı, Meclis’te yaptığı konuşmada, karma evliliklerden doğan çocukların yaşadığı insan hakları ihlallerine dikkat çekerek, Cumhurbaşkanlığı’nı bu konuda sorumluluk almaya çağırdı. Solyalı, Güney Kıbrıs yönetiminin siyasi kaygılarla hak sahibi bireylere vatandaşlık hakkı tanımamasını eleştirerek, “Bu sorun, yalnızca gazetelerden takip edilecek bir konu değildir. Cumhurbaşkanlığı’nın ısrarla ve kararlılıkla bu durumu uluslararası platformlara taşıması gerekmektedir” dedi.

“10 BİNLERCE KİŞİ HAKLARINDAN MAHRUM”
Solyalı, karma evlilik mağdurlarının vatandaşlık taleplerinin 17 yıldır siyasi gerekçelerle reddedildiğini belirterek, “Bu, yalnızca seyahat ve eğitim hakkının engellenmesi değil, aynı zamanda bir insan hakkı ihlalidir. Güney Kıbrıs yönetimi, 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası ve uluslararası sözleşmelerle bağlayıcı olan yükümlülüklerine aykırı davranıyor” ifadelerini kullandı.

Anayasa’nın 198. maddesine göre, 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlığına sahip bireylerin soyundan gelenlerin de otomatik olarak vatandaşlık hakkına sahip olduğunu vurgulayan Solyalı, “Bu hak, siyaseten gasp edilmiştir. Kıbrıs Cumhuriyeti, 2007’de aldığı bir kararla, uluslararası hukuka aykırı olarak, karma evliliklerden doğan çocukların vatandaşlık başvurularını keyfi kriterlerle engellemektedir” dedi.

“SİYASİ KAYGILARLA HAK İHLALİ YAPILIYOR”
Solyalı, Güney Kıbrıs’ın 2007’de getirdiği düzenlemeyle, birçok yasaya bağlayıcı uluslararası sözleşmelere aykırı olarak, vatandaşlık hakkını, “20 Temmuz 1974’ten önce doğmuş olmak; anne veya babanın Türk vatandaşı olmaması; ebeveynlerin evliliğinin 20 Temmuz 1974’ten önce gerçekleşmiş olması; karma köylerde yaşayan ebeveynlerin çocukları olmak” koşullarına bağladığını kaydetti.

Bu kriterlerin, hem Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’na hem de Avrupa Birliği’nin vatandaşlıkla ilgili yükümlülüklerine aykırı olduğunu söyleyen Solyalı, “Karma evlilikten doğan çocuklara, vatandaşlık hakkı verilmemesi, insan hakları evrensel beyannamesine, Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi’ne ve Avrupa Birliği’nin bağlayıcı direktiflerine de aykırıdır” dedi.

CUMHURBAŞKANLIĞI’NA ÇAĞRI
Solyalı, Cumhurbaşkanlığı’nı bu konuyu uluslararası platformlara taşımaya davet ederek, “Cumhurbaşkanlığı, yalnızca gazeteleri takip eden bir pozisyonda kalamaz. Güney Kıbrıs’ın hukuksuz uygulamaları konusunda Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlar nezdinde girişimlerde bulunmalıdır” dedi. Solyalı, özellikle 20 Ocak’ta gerçekleşecek liderler toplantısında bu konunun gündeme getirilmesi gerektiğini vurguladı.

SİVİL TOPLUM VE CTP’NİN ÇABALARI
Solyalı, Kimliksizler Derneği ve Karma Evlilik Çözüm Hareketi gibi sivil toplum örgütlerinin bu konuda ciddi bir mücadele verdiğini belirterek, “Bu dernekler, uluslararası kuruluşlara dilekçe yazma, görüşmeler düzenleme ve farkındalık yaratma gibi girişimlerde bulunuyor. Ancak, bu çabaların Cumhurbaşkanlığı düzeyinde desteklenmesi gerekiyor” dedi.

CTP’nin de bu konuda uluslararası alanda temaslarını sürdürdüğünü ifade eden Solyalı, “Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler gibi muhataplarımızla her görüşmemizde bu konuyu gündeme getiriyoruz. Ancak bu sorun, yalnızca parti düzeyinde değil, devlet düzeyinde çözüm gerektiren bir meseledir” diye konuştu.

“ULUSLARARASI ZEMİNDE HAREKETE GEÇİLMELİ”
Güney Kıbrıs Ombudsmanı’nın 2011 ve 2015 raporlarında bu uygulamaların “ırkçı” olarak değerlendirildiğine dikkat çeken Solyalı, Avrupa Konseyi’nin de bu uygulamaları eleştiren raporlar yayımladığını hatırlattı. “Cumhurbaşkanlığı, bu hukuki zemini kullanarak uluslararası arenada Güney Kıbrıs yönetimine karşı adım atmalıdır” dedi.

“DAHA FAZLA SESSİZ KALINAMAZ”
Solyalı, karma evlilik mağdurlarının birçoğunun 7 yılı aşkın süre vatandaşlık başvurularına yanıt alamadığını belirtti. Güney Kıbrıs Yüksek Mahkemesi’nin bu konuda makul sürede yanıt verilmemesini hukuka aykırı bulduğunu hatırlatarak, “Cumhurbaşkanlığı bu davaları desteklemeli, hukuki ve siyasi zeminde mağdurların haklarını savunmalıdır” dedi.

Karma evlilik mağdurlarının durumunu “kabul edilemez” olarak nitelendiren Solyalı, tüm paydaşların, özellikle Cumhurbaşkanlığı’nın bu sorunu çözmek için harekete geçmesi gerektiğini belirterek sözlerini tamamladı.