Bugün Kıbrıs
Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) Genel Sekreteri Burak Maviş, eğitimin temel sorunlarının siyasi olarak üretilen suni gündemler nedeniyle görünmez kılındığını belirterek, “Asıl sorun nüfus ve vatandaşlık politikasının olmaması; bu nedenle eğitim ve sağlıkta kaynaklar yetmiyor” dedi.
KTÖS Genel Sekreteri Burak Maviş, Kanal T’de yayınlanan “Kuzeyin Nabzı” programında gazeteci Rahmican Çalışkan’ın sorularını yanıtladı. Programın başında eğitimin ülkede sürekli gündemde yer aldığını söyleyen Maviş, kamuoyunda eğitimin çoğu zaman eylemler, grevler ve eksiklikler üzerinden tartışıldığını, sistemin ise bütünlüklü biçimde ele alınamadığını ifade etti.
Maviş, ülkede “aşırı gündem yüklemesi” yaşandığını belirterek, siyasetin ürettiği suni gündemlerin, eğitimin temel ve yapısal sorunlarının konuşulmasını engellediğini söyledi. Maviş, “Asıl sorun; nüfus ve vatandaşlık politikasının olmaması nedeniyle kaynakların yetersiz kalmasıdır. Eğitim ve sağlık başta olmak üzere kamusal hizmetlere erişim bu nedenle zorlaşıyor” dedi.
“EĞİTİME YATIRIM POLİTİK TERCİHTİR”
Eğitimin en büyük yatırım aracı olduğunu vurgulayan Maviş, bugün eğitime yapılan her yatırımın yıllar sonra toplumsal refah olarak geri döneceğini söyledi. Çevre bilinci örneğini veren Maviş, “Bugün eğitimle farkındalık yaratılırsa 20 yıl sonra çok daha düşük maliyetlerle çok daha iyi sonuçlar alınır” görüşünü dile getirdi.
Hükümetin eğitimde yatırım ve denetim konusunda yetersiz kaldığını savunan Maviş, durumu şu sözlerle eleştirdi: “İyi bir kaptana sahip değiliz. İmkân olsa bile geminin dümenini kırabilecek beceri ve irade yok.”
“KONTEYNER SINIFLAR OLAĞANÜSTÜ HAL ÜLKELERİNE YAKIŞIR”
Maviş, eğitim sisteminin çağdaş sorunları tartışamadığını, çünkü hâlâ temel altyapı eksiklikleriyle mücadele edildiğini söyledi. Programda paylaştığı verilere göre; öğrencilerin yüzde 21’i konteyner sınıflarda, yüzde 18’i ise inşaat halindeki okullarda eğitim görüyor.
Bu durumun geçici olmaktan çıktığını vurgulayan Maviş, önümüzdeki yıllarda da aynı tablonun sürebileceğine işaret etti. Velilere de çağrı yapan Maviş, okul aile birliklerinin ve ailelerin okul koşulları için daha görünür ve talepkâr olması gerektiğini ifade etti.
“TOPLUMSAL SORUNLAR ŞİKÂYETLE DEĞİL, İRADEYLE ÇÖZÜLÜR”
Ülkede sorunların doğru biçimde tespit edildiğini ancak çözüm iradesinin ortaya konmadığını belirten Maviş, Balkan ülkelerinde yolsuzluğa karşı yapılan kitlesel protestolardan örnekler verdi. Toplumların kararlılık, liderlik ve güvenle sonuç alabildiğini söyleyen Maviş, Kıbrıslı Türkler için de benzer bir toplumsal iradenin mümkün olduğunu ifade etti.
“NİTELİĞİ KONUŞAMIYORUZ; ÇÜNKÜ VERİ YOK”
Eğitimin niteliğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Maviş, fiziksel eksikliklerin ve personel yetersizliğinin eğitim kalitesini gölgelediğini söyledi. Ayrıca Eğitim Bakanlığı’nın kamuoyuna düzenli, şeffaf ve erişilebilir veri sunmadığını dile getirdi.
Sendikanın sahadan elde ettiği bilgilere göre birçok okulda psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin yetersiz olduğunu belirten Maviş, özel eğitim hizmetlerinin her okulda standart olmadığını; teknolojik donanım, internet, bilgisayar ve sınıf içi destek ekipmanlarının okuldan okula değiştiğini kaydetti. Maviş, bakanlığın somut hedefler koyarak “5 yıl içinde yüzde 100’e çıkaracağız” diyebileceği net bir plan açıklaması gerektiğini söyledi.
“DİYALOG VAR AMA ETKİN DENETİM YOK”
Rahmican Çalışkan’ın “Bakanla görüşüyor musunuz?” sorusunu da yanıtlayan Maviş, bakanlık bürokrasisiyle asgari müşterekte temasın sürdüğünü, bazı sorunlarda kısmi çözümler üretilebildiğini ifade etti. Ancak sistemin bütününü toparlayacak güçlü bir yönetim enerjisinin ortaya çıkmadığını vurguladı.
BÜTÇE TARTIŞMASI: “ÖĞRENCİ BAŞINA YETERLİ DEĞİL”
Eğitim Bakanlığı bütçesine de değinen Maviş, toplam bütçenin kâğıt üzerinde büyük görünebileceğini ancak öğrenci başına düşen gerçek yatırımın, özellikle okul öncesi ve ilkokul düzeyinde yetersiz kaldığını söyledi. Bütçenin büyük bölümünün personel giderlerine ayrıldığını; okul yapımı, bakım-onarım, donanım, materyal ve sosyal destek kalemlerinin ise zayıf olduğunu ifade etti.
Ailelerin, okul aile birliklerinin, belediyelerin ve hayırseverlerin bu açığı kapatmasının sürdürülebilir olmadığını belirten Maviş, “Devletin rolünün bu şekilde ikame edilmesi doğru değil” dedi.
“GELECEĞİN MESLEKLERİNE HAZIRLIK MÜMKÜN DEĞİL”
Teknoloji ve yapay zekâ çağında eğitimin yönünün değişmesi gerektiğini vurgulayan Maviş, mevcut koşullarda meslek liselerinin bu hıza yetişmesinin zor olduğunu söyledi. Eğitimin yalnızca akademik bilgi değil; çocuğun potansiyelini ortaya çıkaran, yaşam becerisi kazandıran, sanat ve sporla dengelenmiş bir yapı gerektirdiğini belirtti.
AKRAN ZORBALIĞI VE ŞİDDET UYARISI
Maviş, eğitimdeki sorunların sadece bina ve donanım eksikliğiyle sınırlı olmadığını; akran zorbalığı, okul şiddeti ve ebeveynlik yetersizliği gibi sorunların da büyüdüğünü söyledi. Bazı vakalarda sosyal hizmetler ve psikolojik destek mekanizmalarının daha etkin devreye girmesi gerektiğini vurguladı.
ÖZEL OKULLAR: “KAÇIŞIN NEDENİ İHMAL”
Programın son bölümünde özel okul tercihleri de ele alındı. Maviş, ilköğretimde özel okullara yönelimin eskiye göre düştüğünü ancak hâlâ öğrenci nüfusunun yüzde 18,5’ine denk geldiğini söyledi. Bu tercihin nedeninin kamusal altyapı ve imkân eksiklikleri olduğunu ifade eden Maviş, özel okulların aileler için ciddi bir mali yük oluşturduğunu hatırlattı.
Maviş, “Kaçmanın ya da izole bir yaşam sürmenin çözüm olmadığını” vurgulayarak, kendi çocuğunu da devlet okuluna gönderdiğini söyledi ve şu ifadeleri kullandı: “Bireysel ilerleme değil, toplumsal kazanım istiyorsak; mahalleye, okula, sokağa sahip çıkmak gerekiyor. Sıkıntıları birlikte yaşayıp çözüm üretmek gerekiyor.”
“ÖZEL OKULLARDA DENETİM KÂĞIT ÜZERİNDE”
Özel okullardaki öğretmen koşulları ve denetimlere ilişkin soruya da yanıt veren Maviş, denetimin yasal çerçevede var olduğunu ancak uygulamada zayıf kaldığını söyledi. Öğretmen maaşları, sosyal sigorta yatırımları ve çalışma koşullarının etkin biçimde izlenmesi gerektiğini vurguladı.