2022 yılında silahlı saldırı sonucu öldürülen Kıbrıslı iş insanı Halil Falyalı’nın, bir dönem finans işlerini yürüttüğü öne sürülen Cemil Önal adadaki yasa dışı ilişkilerle ilgili bazı iddialarda bulundu.
Kıbrıs’ın kuzeyinde yayın yapan Bugün Kıbrıs gazetesinin 14, 15 ve 16 Nisan tarihlerinde yayımladığı söyleşide Önal, Türkiye’den bazı bürokratlar ve siyasetçiler ile bazı yakınlarının Falyalı ile yakın ilişki kurduğunu öne sürdü.
Önal, hakkındaki Türkiye merkezli suç örgütü davası devam eden Falyalı’nın, yaşarken çeşitli şantaj kasetleri hazırladığını ve Ankara’daki bazı yetkililerin bu kasetlerin elde edilmesi için çaba sarf ettiğini iddia etti.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel de bir açıklamasında iddialara yer verdi.
Türkiye’deki yetkililer ise iddiaları kesin bir dille reddetti.
Dışişleri Bakanlığı, “iddiaların tamamıyla gerçek dışı olduğunu” belirtti.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) isim vermeden bu habere değinerek “asılsız iddialara itibar etmeme” çağrısı yaptı.
Eski içişleri bakanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İstanbul Milletvekili Süleyman Soylu da iddialara sert tepki gösterdiği bir açıklama yayımladı.
Önal’ın iddialarını, bu iddialara verilen cevapları ve Falyalı’nın kurdurduğu iddia edilen yasa dışı bahis çarkı ile ilgili merak edilenleri derledik.
HALİL FALYALI KİMDİR?
Halil Falyalı, adanın kuzeyinde yıllarca, otel ve kumarhane işletmecisi olarak tanındı.
Sosyal medya paylaşımları, gösterişli bir hayata sahip olduğuna işaret ediyordu.
Organize suç örgütü lideri Sedat Peker’in 2021 yılında yayımladığı YouTube videolarında ortaya attığı iddialarla Falyalı, Türkiye’de de merak edilen bir isme dönüştü.
Peker, Falyalı’nın “uyuşturucu kaçakçılığından gelen para trafiğini yürüttüğünü ve elinde bazı şantaj kasetleri olduğunu” öne sürüyordu.
Peker, Türkiye’den bazı siyasetçiler ve yakınlarının Falyalı ile ilişkide olduğunu da iddia ediyordu.
Falyalı o dönem bu iddiaları reddetti.
Ankara merkezli olarak yürütülen “Halil Falyalı suç örgütünün yasa dışı bahis faaliyetleriyle” ilgili dava ise devam ediyor.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı ve 6 Aralık 2024’te kabul edilen iddianamede, 35’i örgüt yöneticisi 250 şüpheli yer alıyor.
İddianamede, yasa dışı bahis suçunun, internet üzerinden erişim sağlanan web siteleri aracılığıyla gerçekleştirildiği öne sürülüyor.
Para transferlerinde genellikle ATM’ler, mobil bankacılık ve internet bankacılığı gibi yöntemlerin kullanıldığı anlatılan iddianamede, son aşamada örgüt yöneticilerinde toplanan gelirlerin kripto varlıklara çevrildiği iddia ediliyor.
FALYALI CİNAYETİ KİM TARAFINDAN İŞLENDİ?
Falyalı, 8 Şubat 2022 yılında Girne’de, otomatik silahlı saldırganlar tarafından aracına düzenlenen saldırıda öldürüldü.
Olayda Falyalı’nın şoförü de hayatını kaybetti.
İstanbul’da yakalanan yedi sanık hapis cezasına çarptırıldı.
Sanıklardan Mustafa Söylemez’e iki kez ağırlaştırılmış müebbet cezası verildi.
CEMİL ÖNAL KİMDİR?
Cemil Önal, Falyalı’nın yakınında olan bir isimdi. Anlattığına göre bir dönem onun finans işlerini yürüttü.
Önal, Falyalı cinayetinden sonra şüpheli sıfatıyla aranmaya başladı ancak yurtdışına kaçtı.
Aralık 2023’te Hollanda’da yakalanan Önal, bu ülkede yargılanmaya başladı. Türkiye’ye iade edilmedi.
Hollanda Adalet Bakanlığı BBC Türkçe’nin Önal’la ilgili bilgi talebine “Bireysel davalarla ilgili bilgi veremiyoruz” yanıtını verdi.
ÖNAL ULUSLARARASI KURULUŞA NELER ANLATTI?
Cemil Önal, geçen aylarda cezaevinden, küresel çapta faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu Organize Suç ve Rüşvet Kaydı Projesi’ne (OCCRP) konuştu.
Proje kapsamında yer alan kişiler Öcal ile 20 saati aşkın süren telefon röportajları yaptı.
Bunun sonucunda OCCRP, 13 Şubat 2025’te “Öldürülen Kıbrıslı Türk İşadamının Küresel Online Bahis İmparatorluğu” adlı bir araştırma yayımladı.
Araştırmada, Önal’dan “Falyalı’nın uzun süre finans müdürlüğünü yapmış kişi” olarak bahsedildi.
Araştırmada Önal’ın, Türkiye ve Kıbrıs’ın kuzeyindeki Türk yönetiminin kamu görevlilerine her ay yaklaşık 15 milyon dolarlık “sponsorluk” ödemesini şahsen ayarladığı iddiaları dile getirildi.
“Anlattığı sistemi patronu için kendisi kurduğunu” savunan Önal, cinayetle ilgisi olduğu iddiasını reddetti.
ÖNAL SON RÖPORTAJINDA HANGİ İDDİALARI ORTAYA ATTI?
Önal’ın son günlerde gündeme gelmesi ise Kuzey Kıbrıslı gazeteci Ayşemden Akın’la yaptığı söyleşi ile oldu.
Akın’ın Önal ile Hollanda’da yaptığı söyleşi, Bugün Kıbrıs gazetesinde “Halil Falyalı Yaşıyor” başlığıyla yazı dizisi olarak yayımlandı.
Dizide Önal’ın; Türkiye’deki bazı bürokrat ve siyasetçiler ile yakınlarının Falyalı ile ilişkiler geliştirdikleri, Falyalı’nın elinde şantaj kasetleri olduğu, Falyalı’nın merkezinde olduğu grubun Türkiye’de rüşvetle bazı soruşturma dosyalarından isim sildirdiği gibi iddialarına yer veriliyor.
Ayrıca Önal, yasa dışı bahisle elde edilen paranın aklanma yöntemlerine dair de iddialarda bulunuyor.
Önal söyleşide, bir dönem Lefkoşa Büyükelçiliği yapan Yasin Ekrem Serim ve bazı aile üyeleri ile Falyalı arasında yakınlık olduğunu da iddia ediyor.
Önal, Serim’in, Falyalı’nın kasetlerini ele geçirmesi için Kuzey Kıbrıs’ta görevlendirildiğini öne sürüyor.
Önal’ın bazı iddiaları arasında Hakan Fidan’ın yakınlarının da ismi geçiyor.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel 15 Nisan’daki grup toplantısında iddiaları gündeme getirirdi.
Özel, “Şimdi, bu adı geçenler üzerinden bir tane, her şeyi göze alan savcı arıyoruz” dedi.
ANKARA: SİSTEMATİK İFTİRA VE KARALAMA KAMPANYASI
Dışişleri Bakanlığı, “Bakanlığımıza ve sayın bakanımıza yönelik dile getirilen iddialar tamamıyla gerçek dışıdır” dedi.
Açıklamada iddialar, “sistematik iftira ve karalama kampanyası” olarak tarif edildi.
Bakanlık “herhangi bir somut delile dayanmayan bu asılsız iddialar karşısında” yasal yollara başvurulacağını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na bağlı DMM’den yapılan açıklamada ise “Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçiliği görev değişimi ile ilgili manipülatif haberler kurgulandığı tespit edilmiştir” cümlesine yer verildi.
Açıklamada, “Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın isimlerinin de geçtiği haberlerdeki sözde diyalog ve iddiaların tamamı hayal ürünüdür. Asılsız iddialara itibar etmeyiniz” ifadeleri yer aldı.
Eski içişleri bakanı ve AKP İstanbul Milletvekili Süleyman Soylu da yazı dizisinin ardından X hesabından bir açıklama yaptı.
Geçmişte kendisi hakkında, Halil Falyalı ile bağlantılı bazı iddialar gündeme gelmiş olan Soylu, son açıklamasında şunları söyledi:
“Bu cinayetin, başka bir ülkeye kaçan, hakkında kırmızı bülten çıkarılan ve iadesi beklenen bir numaralı şüphelisinin bir yıl önce ortaya attığı hayal ürünü iftiraları sürekli tekrar edenlere biz ‘operasyon çocuğu’ dedik, haklı çıktık.
“Her türlü dış istihbaratın oyuncağı hâline gelen bu kişilerin, konu ne olursa olsun, ellerinde belge, bilgi ve kanıt varsa ortaya koymamaları namertliktir.”
Son röportajda doğrudan Soylu ile ilgili bir iddia bulunmuyor.
YASİN EKREM SERİM KİMDİR?
Önal’ın röportajında bahsettiği Yasin Ekrem Serim, Ağustos 2024 ve Mart 2025 arasında Lefkoşa Büyükelçisi olarak görev yaptı.
Serim, son dönemde ise Dışişleri Bakan Yardımcılığı görevinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yakın isimlerden biri olarak bilinen babası Maksut Serim, geçmişte Vakıfbank’ta genel müdür yardımcılığı da dahil çeşitli görevler aldı.
Maksut Serim ayrıca 2003-2016 yılları arasında başbakanlık bünyesinde basın ve halkla ilişkiler müşavirliği ve başbakanlık başmüşavirliği görevlerini yürüttü.
Bir dönem cumhurbaşkanlığı başdanışmanlığı de yapan Maksut Serim, Halkbank’ın yönetim kurulu üyeliğinde de bulundu. Serim halen Halkbank’ın kredi komitesi yedek üyesi.
Yasin Ekrem Serim’le ilgili bazı iddialar geçmişte de gündeme gelmişti.
Ocak 2024’te CHP İstanbul Milletvekili Yunus Emre, TBMM’de, Serim’in Halil Falyalı ile hakkında yakalama kararı varken bir şirkete ortak olduğunu iddia etmişti.
Bunun ardından Serim’in avukatı Muhammed Kerim Karadağ, iddialarla ilgili kapsamlı bir açıklamada bulunmuştu.
Karadağ, “Müvekkilim Yasin Ekrem Serim, bahsi geçen şahısla [Halil Falyalı] hiçbir şekilde şirket kurmamış, ortak ticari faaliyette bulunmamıştır” demişti.
“Esasen bahsi geçen satış̧, taşınmaz satışına ilişkin olup şirkete bağlı bir taşınmazın satışı, şirket hisselerinin devri üzerinden yapılmıştır” diyen Karadağ şunları eklemişti:
“Bir gayrimenkul satışının yasa dışı kişilerle ortaklık olarak kamuoyuna servis edilmesi, açıkça suç teşkil etmektedir. Müvekkilimizin geçmişe dönük tüm işlemleri devlet kayıtlarında mevcut olup mal beyanı olarak da devlet kayıtlarında bulunmaktadır.”
İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez de 16 Nisan’da benzer iddialarda bulundu.
KIBRIS KARA PARANIN VE KİRLİ İLİŞKİLERİN MERKEZİNE DÖNÜŞTÜ
BBC Türkçe’ye konuşan gazeteci Ayşemden Akın, “Önal’ın ortaya attığı iddiaların bireysel suçlamalar olmanın ötesinde, Kıbrıs’ın kuzeyinin nasıl bir dönüşüm geçirdiğini gözler önüne serdiğini” söylüyor.
Akın, yüzeyden bakıldığında Kıbrıs’ın hâlâ bir turizm adası gibi görünebildiğini ancak perde arkasında ise “kara para, yasa dışı bahis, mafya savaşları, faili meçhul cinayetler ve yozlaşma” olduğunu savunuyor.
Adada, geçim sıkıntısındaki gençlerin, “kolay paranın peşine düştüğünü ve bu yolun ucunun da çoğu zaman yasa dışı şebekelere, kara para trafiğine ve suç örgütlerine çıktığını” belirtiyor.
Önal’ın iddiaların bu nedenle önemli olduğunu savunan Akın, “Kıbrıs artık sadece bir ada değil; suçun, kara paranın ve kirli ilişkilerin merkezine dönüşmüş durumda. Biz bu düzene itiraz ediyoruz” diye konuşuyor.
BBC Türkçe