Uluslararası Filistinliler için Adalet Merkezi (ICJP) Direktörü Tayab Ali, İsrail’in Gazze’deki savaş suçlarına karşı hesap verebilirlik sağlamak amacıyla “Global 195” adlı uluslararası girişim başlattıklarını duyurarak, bağımsız hukuki gruplar aracılığıyla savaş suçları şüphelilerine dünya çapında yasal işlem yapılabileceğini bildirdi.
ICJP öncülüğünde, Gazze’de savaş suçları işlediği iddia edilen İsrailli ve çift uyrukluların dünya çapında yargılanması için “Global 195” adlı uluslararası hukuki koalisyon başlatıldı.
Söz konusu koalisyon, dört kıtada faaliyet gösteren küresel hesap verebilirlik ağı kurarak, savaş suçlarıyla suçlanan kişilerin peşine düşmek için ulusal ve uluslararası hukuki mekanizmaların kullanılmasını sağlamayı hedefliyor.
Böylelikle aynı zamanda savaş suçlarıyla ilişkilendirilen kişiler hakkında tutuklama emirleri çıkarılması ve hukuki süreçlerin başlatılması planlıyor.
“Global 195” girişimi, İsrail ordusu gibi askeri birliklerde yer alan, üst düzey İsrailli asker ve siyasetçiler ile uluslararası hukuku ihlal eden tüm kişileri kapsıyor. Koalisyon, bazı ülkelerde savaş suçlarıyla ilişkilendirilen şahıslara karşı özel kovuşturma başlatmayı da planlıyor.
ICJP, bu girişimle, çeşitli ülkelerdeki hukukçular ve kurumlarla işbirliği yaparak savaş suçları zanlılarının yargı önüne çıkarılmasını sağlamak için küresel hareket başlatmayı amaçlıyor.
İngiltere, Kanada, Türkiye, Norveç, Malezya ve Bosna Hersek gibi ülkelerden avukatlar ve sivil toplum kuruluşları da koalisyona destek veriyor.
DÜNYA ÇAĞINDA MEMNUNİYET
ICJP Direktörü Avukat Tayab Ali ve ICJP Kanada Direktörü İnsan Hakları Avukatı Shane Martinez, “Global 195” adlı uluslararası hukuki koalisyona ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Ali, ICJP’nin 18 aydan bu yana Gazze’deki savaş suçlarıyla ilgili deliller topladığını belirterek, halihazırda İngiltere ceza hukuku standardına uygun şekilde derlenmiş çok sayıda delile sahip olduklarını dile getirdi.
Bu delillerin, İsrail’in Gazze’de savaş suçları işlediğine dair çok net bir anlatı sunduğuna işaret eden Ali, bu nedenle, ikinci girişim olarak “Global 195” projesini başlattıklarını belirtti.
Bu projenin, dünyadaki her ülkede bağımsız ve bireysel hukuk grupları oluşturmayı hedeflediğini söyleyen Ali, dünya çapında 195 devlet olduğu gerekçesiyle projeye “Global 195” ismini verdiklerini ve bu girişimi dünya geneline yaymayı amaçladıklarını ifade etti.
Ali, “Bu girişim, hukuk gruplarının ya da organizasyonlarının, derlenen delilleri kullanarak yerel kolluk kuvvetlerine suç duyurusunda bulunmalarını sağlamak, eğer kolluk kuvvetleri soruşturma yapmaz ya da kovuşturma başlatmazsa, özel tutuklama emirleri almak, bireyleri özel olarak kovuşturmak amacıyla çalışmasını gerektiriyor.” dedi.
Buna karşın, bazı ülkelerin savaş suçları şüphelilerini korumayı sürdürebileceğine dikkati çeken Ali, şunları kaydetti:
“Örneğin, ABD’nin, şu anki yönetimle, İsrail’den birini ne olursa olsun kovuşturmayı düşünmesi imkansız. Ancak, bu durum tüm ülkeler için geçerli değil. ICJP olarak, dünya çapında birçok ülkeye gittik. Büyükelçi, Dışişleri Bakanı, Adalet Bakanı ve Devlet Başkanı seviyesindeki kişilerle görüştük. Size şunu söyleyebilirim ki, bir şeyler yapmak için bir istek var ama hükümetlerin bunu yapabilme kapasitesi her zaman mevcut değil. Bu yüzden, girişimimiz, dünya çapında birçok hükümet tarafından memnuniyetle karşılandı. Onlarla birlikte çalışarak sorumluluk arayışı içinde olacağız.”
SORUMLULUK ARAYIŞI
ICJP Kanada Direktörü Martinez de “Global 195” girişiminin amacının, hükümetlerin halihazırda harekete geçmeyi reddettiği bir alanda sorumluluk arayışında bulunduğunu anlattı.
Martinez, “İngiltere, Kanada ve diğer ülkelerden birçok yabancı uyruklu kişi, İsrail ordusunda görev yapmak üzere İsrail’e gidiyor ve bu kişilerin kendi ülkelerinin hükümetleri, savaş suçları işlediklerinden ya da diğer yasa dışı faaliyetlerde bulunduklarından şüphelenilen bu kişilerle ilgili yasal işlem başlatmıyor.” dedi.
İnsan hakları avukatı Martinez, bu girişimin, savaş suçları şüphelilerinin sorumlu tutulabilmesi için özel kovuşturmalara başvurmayı ve dünya genelindeki ortaklarla işbirliği yaparak, yaşananlar hakkında farkındalık yaratmayı ve şu ana kadar bunu yapmakta isteksiz kalan ülkelere baskı yapmayı hedeflediğini belirtti.
AA