Türkiye’de merkezi yönetim bütçe açığı 2024 yılı Ocak-Ekim döneminde 1 trilyon 703 milyar TL olarak açıklandı. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde rakam 608,1 milyar TL’ydi. İlk 10 ayda bütçe açığı geçtiğimiz yıla göre yüzde 180 arttı.
Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, bütçe dengesi Ekim’de 167,3 milyar TL açık verirken, faiz dışı denge (eksi) -41 milyar TL olarak kayda geçti. Tabloya göre 10 ayda yapılan toplam faiz ödemesi 976 milyar TL’yi aştı.
Merkezi bütçe açığı, devletin bir yıl içinde elde ettiği toplam gelirlerin, yaptığı toplam harcamaları karşılamadığı durumda ortaya çıkan fark olarak tanımlanıyor. Yani devletin toplam geliri, toplam giderini karşılamıyor…
Son verilere göre ilk 10 ayda bütçe giderleri 8 trilyon 775 milyar lira olarak gerçekleşirken; bütçe gelirleri ise 7 trilyon 65 milyar olarak kayda girmiş… Aradaki fark (1 trilyon 703 milyar TL) ‘bütçe açığı’ olarak tanımlanıyor.
Faiz dışı bütçe açığı ise 734,1 milyar lira olarak hesaplanmış. Yani faize yapılan ödemeler dikkate alınmadığında bile bütçe bu kadar açık vermiş. Düşünün, Türkiye hiç faiz ödemesi yapmasa bile bütçe 734,1 milyar TL açık veriyor.
Geçtiğimiz yıl 10 aylık bütçe açığı 608,1 milyar lira olarak gerçekleşmişti. Yukarıda aktardık; bu yıl aynı dönemde açık yaklaşık 1,7 trilyon lira…
Bu arada bir önceki yılın, yani 2022’nin tamamında faize ödenen toplam paranın 310 milyar lira idi.
İktidarın ‘nas’ ekonomisi diyerek başlattığı ekonomi modeli nedeniyle faize ödenen para her yıl katlanarak artıyor. 2022 yılının tamamında faize 310 milyar lira ödenmişti. Bu yılın ilk 10 ayında ödenen miktar ise 976 milyar TL! Yıl sonunda faize ödenen para muhtemelen 1,1 trilyon liranın üzerinde olacak.
Son olarak geçtiğimiz yılın toplam rakamlarını da verelim; 2023 yılında merkezi bütçe açığı 1,375 milyar TL, faiz dışı açık 700 milyar TL olarak açıklanmıştı. 2023’te faize ödenen para tam 675 milyar TL olarak kayıtlara girmişti.