22 Ekim’de İstanbul’da başlayan “SAHA EXPO 2024” isimli savunma sanayi fuarı, ağırladığı firmalarla tartışma konusu oldu.
“Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, 6 bakanlık ve Savunma Sanayii Başkanlığı’nın (SSB) destekleriyle” düzenlendiği duyurulan fuara 120 ülkeden 1478 firma katıldı. Türkiye’deki neredeyse bütün silah satıcıları ve yan sanayiciler de fuarda yerini aldı.
Savunma, denizcilik, havacılık ve uzay sanayinde faaliyet gösteren şirketlerin katıldığı fuarı 150 binden fazla kişinin ziyaret edeceği tahmin ediliyor.
Fuara bugün AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan da katıldı. Erdoğan konuşmasında “Fuar boyunca 4,6 milyar doları ihracat sözleşmesi olmak üzere 6,2 milyar dolarlık anlaşmaların imzalanacak olması dikkate değerdir. Sadece 2024 yılı içerisinde savunma sanayi şirketlerimiz 178 farklı ülkeye ürün ihraç ederek ciddi bir rekora imza attı” dedi.
Erdoğan’ın konuşması öncesi Kuran okundu. Erdoğan, “Terörsüz Türkiye hedefimizle aramıza kimse giremez” dedi.
SAHA İstanbul Başkanı ve BAYKAR Genel Müdürü Haluk Bayraktar, geçen yıl Türk savunma ve havacılık sektörünün 5,5 milyar dolar düzeyinde ihracat yaptığını belirterek, “Bu fuarda 1 yıllık ihracatımıza yakın seviyede ihracat anlaşmalarına imza atıyoruz” dedi. Bayraktar Türkiye’nin 15,8 milyar dolarlık savunma harcamasıyla dünyada 22. sırada yer aldığını hatırlattı.
Yarın sona erecek fuarda savunma sanayii ürünleri tanıtımları ve anlaşmalar dışında bir dizi işbirliği anlaşması, ülkelerin resmi heyetlerinin ziyareti ve bakanlar arası ikili görüşmeler de gerçekleştirildi.
Kurumlar arasında anlaşmalar imzalandı. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler çok sayıda ülkeden bakanla bir araya geldi. Karadağ, Kosova, Fildişi Sahili, BAE ile askeri işbirliği protokolleri imzaladı.
Türkiye ile Kuzey Makedonya arasında Askeri Çerçeve Anlaşması imzalandı.
İSRAİL’İN ÖNEMLİ SİLAH TEDARİKÇİLERİNDEN
Fuarın iki gündür dikkat çekmesininse başka bir nedeni var.
BAE Systems’ın fuara katıldığını X hesabından duyuran Metin Cihan’ın paylaşımı üzerine, gözler şirketin İsrail’le ilişkilerine çevrildi.
İngiliz şirket İsrail’e satılan F35 savaş uçakları ve MK 38 Mod 2 makineli tüfek sistemi gibi ağır silahların önemli bileşenlerinin üretimini gerçekleştiriyor.
İsrail’in F35 siparişlerinin neredeyse yüzde 15’inin bileşenlerini üretiyor. Şirket aynı zamanda İsrail’in zırhla donattığı Tip 26 fırkateynlerinin de üreticisi.
İngiltere’deki şirketin merkez ofisinin ve Rochester kentindeki fabrikasında önünde sık sık İsrail karşıtı protestolar düzenleniyor. Üstelik yandaş medya da bu protestoları geçtiğimiz aylarda pek çok kez haberleştirmişti.
ŞİRKETLERİN KARLARI SAVAŞLA KATLANDI
İsrail ordusunun en büyük silah tedarikçilerinden olan İngiliz savunma şirketi BAE Systems’ın İsrail’in Gazze’ye saldırılarının başladığı 7 Ekim 2023’ten sonra hisselerinde yüzde 12’lik artış kaydedildi.
BAE Systems, 2023 yılında 25,3 milyar sterlinlik rekor satışla 2,7 milyar sterlin faiz ve vergi öncesi kâr elde etti. Şirketin İcra Kurulu Başkanı Charles Woodburn, silah üreticisinin “önümüzdeki yıllarda sürekli büyüme” beklediğini söyledi.
İngiltere’de bir kamu kuruluşu olan ulusal ekonomik kalkınma ajansı da şirkete maddi destek sağlıyor.
Fuarda başka savaş suçlusu şirketler de bulunuyor. Şirketlerin tamamı zaten İsrail’le silah satışı yapabilen şirketler. Aslında bunları doğrudan İsrail’e göndermelerine gerek yok. ABD, İngiltere, Almanya veya NATO aracılığıyla zaten ilişkiler sürdürülüyor.
Sikorsky’nin tedarikçisi Alp Havacılık ve ABD’nin işgal ettiği Irak’ta en büyük kampı yapan Dorçe Prefabrik de katılımcılar arasında.
Manisa’da fabrikası olan ve zırh çeliği üreten “Millux OY” de aslında OYAK tarafından satın alınmış bir Finlandiya firması.
Katılımcılar arasında geçen Assan yetkilisi de verdiği röportajda silahları doğrudan Rusya pazarına göre ürettiklerini anlatıyor.