Hamas’ın üst düzey siyasi lideri İsmail Haniye’nin İran’ın başkenti Tahran’da ve Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür’ün de Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta öldürülmesinin ardından Orta Doğu’da gerilim had safhada. Bu ölümlerin ardından İran ve müttefiklerinin misilleme hazırlığında olduğu düşünülüyor.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa ülkelerinden ise bölgede gerilimin azaltılması için itidal çağrıları devam ediyor.

Görev süresi yakında sona erecek olan ABD’nin Türkiye Büyükelçisi Jeff Flake, İstanbul’da pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında gazetecilerle bir araya gelerek, Orta Doğu’daki mevcut durumu ve Türkiye ile ilişkileri değerlendirdi.

Flake, Washington’un, Türkiye ve İran’la ilişkisi olan diğer müttefiklerinden, Orta Doğu’daki gerilimi azaltması için İran’ı ikna etmelerini istediğini belirtti.

“İran ile ilişkisi olan tüm müttefiklerimizden, gerilimi azaltması konusunda İran’ı ikna etmelerini istiyoruz ve bu ülkelerin arasında Türkiye de yer alıyor.”

Washington’un Türk muhataplarına atıfta bulunan Flake, “Gerilimin tırmanmaması için ellerinden geleni yapıyorlar,” dedi.

Son yıllarda ABD-Türkiye ilişkileri, ABD’nin Suriyeli muhaliflere olan desteğini Halk Savunma Birlikleri’ne (YPG) yöneltmesi ve Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemlerini satın alması nedeniyle ABD’nin uyguladığı yaptırımlar ve ülkeyi F-35 programından çıkarması gibi konular nedeniyle gerilmişti. Ancak Flake, ABD-Türkiye ilişkilerinin şu anda “uzun zamandır olduğundan daha iyi bir durumda” olduğunu düşündüğünü söyledi.

Flake ayrıca, Türkiye’nin ağustos başında Soğuk Savaş’tan bu yana ABD ile Rusya arasındaki en büyük mahkum takasında oynadığı önemli role de değindi.

GAZZE KONUSUNDA FİKİR AYRILIĞI
Flake, haziran ayında Reuters ile yaptığı bir röportajda, Türkiye’nin Batı’ya sıkı sıkıya bağlı kaldığını ve ABD ile olan ortaklığının hiç olmadığı kadar güçlü olduğunu söylemişti.

Öte yandan pazartesi günü yaptığı açıklamada Flake, Gazze’deki durumun “çok zor” olduğunu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsrail karşıtı söylemlerinin Türkiye’nin arabulucu rolü oynamasını zorlaştırdığını belirtti. Washington’un ateşkes çağrısında bulunmaya başlaması ile Ankara ve Washington arasında Gazze konusundaki ayrılığın azaldığını ancak sürtüşmelerin halen devam ettiğini ifade etti.

Flake, ABD’nin, Türkiye’den Rusya’ya giden askeri bağlantılı donanımla ilgili endişelerinin de devam ettiğini belirterek, Ankara’ya bu tür ihracatları önlemek için işbirliğini artırma çağrısında bulunduğunu söyledi.

“Bu bizim için hala bir endişe kaynağı ve bunu sık sık ve tutarlı bir şekilde gündeme getiriyoruz,” diyen Flake, sözlerini şöyle sürdürdü: “Buradaki muhataplarımızla konuştuğumuzda, amacımızın Rusya’nın savaş yürütme yeteneğinden mahrum bırakılmasını sağlamak olduğunu vurguluyoruz.”

“Türkiye üzerinden hala önemli miktarda ürün geçtiğini görüyoruz,” diye ekledi.

“Bu konuda daha iyi bir işbirliği arıyoruz ve birçok açıdan bunu elde ediyoruz. Rusya’nın şikayet ettiğini biliyorum, bu da iyiye işaret.”