Lahey’deki mahkemenin, Güney Afrika tarafından geçen Cuma günü yapılan başvuruyu 5 gün gibi kısa bir sürede içinde ele alması, daha önce pek de karşılaşılan bir durum değil.
“Gazze’deki Filistin halkına soykırım yaptığı” gerekçesiyle 29 Aralık 2023’te İsrail hakkında Uluslararası Adalet Divanı’na sava açan Güney Afrika, bölgede durumun giderek kötüleştiği gerekçesiyle, 6 Mart’ta ek önlem talebinde bulunmuştu.
Uluslararası Adalet Divanı, 28 Mart’ta İsrail’in engelsiz insani yardım konusunda gerekli ve etkin önlemleri bir an önce alması gerektiğine karar vermişti.
Güney Afrika, İsrail’in Refah’a yönelik saldırılar üzerine, Lahey’deki mahkemeye başvurarak saldırıların sona erdirilmesi ve sivillerin korunmadı için yeniden acil önlem talebinde bulundu.
Güney Afrika’nın başvurusunda, “Filistin halkının Soykırım Sözleşmesi kapsamında sahip olduğu hakların daha ciddi ve telafisi mümkün olmayan zararlara uğramasını önlemek” için acil geçici önlemlerin alınması istendi.
Uluslararası Adalet Divanı’ndaki duruşma, bugün Türkiye saati ile 15.00’te Lahey’deki Barış Sarayı’nda başlayacak.
Güney Afrika temsilcileri, özellikle Refah saldırısı sonrası Filistin’de “giderek artan insani felakete” işaret ederek, İsrail askeri operasyonlarının bir an önce durdurulmasını isteyecek.
İsrail tarafı ise yarın suçlamalara yanıt verecek.
Konunun aciliyeti nedeniyle uluslararası mahkemenin kısa sürede acil ek önlem talebine ilişkin kararını açıklaması bekleniyor.
Birleşmiş Milletler’e göre, İsrail’in saldırıları nedeniyle 6 Mayıs’tan bu yana Refah’tan yaklaşık 600 bin kişi kaçmak zorunda kaldı.
Uluslararası yardım kuruluşları, bölgede sivillere yönelik koşulların giderek daha da kötüleştiği uyarısında bulunuyor.
Uluslararası Adalet Divanı’nın kararları bağlayıcı ve temyiz edilemiyor. Ancak mahkemenin kararları uygulama gücü olmadığı için bu konuda sıkıntılar yaşanabiliyor.
Ancak uluslararası hukuk açısından emsal teşkil etmedi ve ülkelerin saygınlığı açısından Uluslararası Adalet Divanı karaları büyük öneme sahip.
Güney Afrika’nın acil ek önlem talebi, soykırım gerekçesiyle açılan davadan farklı.
Bu duruşmada mahkeme, Refah saldırılarının durdurulması, ateşkesin sağlanması ve sivillerin korunması talebini karar bağlayacak.
Uluslararası Adalet Divanı’nın esastan görüşmeyi kabul ettiği soykırım davasının ise uzun yıllar sürmesi bekleniyor.
Güney Afrika’nın açtığı soykırım davasına Nikaragua ve Kolombiya’nın ardından Libya da resmen müdahil oldu.
Libya, davaya katılma başvurusu yapan ilk Müslüman ülke.
Türkiye ve Mısır da, davaya müdahil olma kararı aldıklarını açıklamıştı.
BBC Türkçe