2018 yılında gerçekleştirilen referandum ile geçilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ardından çok sayıda yurttaş, TCK’nin 299 ve 301’inci maddeleri uyarınca soruşturma geçirdi. TCK’de, “Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenen ve “İfade özgürlüğünün önündeki en büyük engel” olarak değerlendirilen 299 ve 301’inci maddeleri, adeta iktidarın muhalifleri cezalandırma aracına dönüştürüldü.
BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik darboğaza karşı sesini yükselten yurttaşlar dahi adeta suç uydurularak baskı altına alındı. Adalet Bakanlığı’nın 2023 yılı verileri de TCK 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında açılan dosyalardaki çarpıcı artışı gözler önüne serdi.
BİNLERCE YENİ DOSYA
Adalet Bakanlığı’nın 2023 yılına yönelik istatistikleri, genç yaşlı çok sayıda yurttaş hakkında TCK’nin 299 ve 301’inci maddeleri uyarınca soruşturma açıldığını ortaya koydu. İstatistiklere göre, Cumhuriyet başsavcılıklarında hemen her yıl binlerce yurttaş hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret” gerekçesiyle dosya açıldığı öğrenildi.
TCK’de, “Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçları” tanımlayan ancak AKP’li yıllarda, “Muhalefeti cezalandırma aracı” haline dönüştürüldüğü belirtilen 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında Cumhuriyet başsavcılıklarında yalnızca 2023 yılında 25 bin 520 dosya açıldığı bildirildi. Dosyalardaki şüpheli sayısı ise 18 bin 856 ile ifade edildi. Cumhuriyet başsavcılıklarında TCK 299-301 kapsamında açılan toplam dosya sayısı, 2022 yılından 2023’e devredilenlerle birlikte 55 bin 583’e ulaştı.
BİNLERCE MAHKUMİYET
Soruşturma aşaması tamamlanan ve ceza mahkemelerine taşınan TCK 299-301 kapsamındaki dosya sayısı da Adalet Bakanlığı’nca paylaşıldı. Buna göre, 2023 yılında TCK 299-301 kapsamındaki 7 bin 491 dosya ceza mahkemelerine taşındı. Sanık sıfatıyla hakim karşısına çıkarılan kişi sayısı ise kayıtlara, 6 bin 879 olarak yansıdı.
2023’te ceza mahkemelerinde TCK 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında yargılanan sanıklardan bin 602’si hakkında mahkumiyete hükmedildi. Toplam bin 982 sanık hakkında ise “Hükmün açıklanmasının geri bırakılması” kararı verildi. Beraat sayısı ise kayıtlara, bin 774 olarak geçti.
ELEŞTİRİYE TAHAMMÜL YOK
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ‘suç’undan halkın neredeyse bütün kesimleri payını aldı. Aralarında sanatçılar, siyasetçiler, gençler, kadınların da olduğu binerce kişi Erdoğan’ı eleştirdiği için hakim karşısına çıkarıldı.
Ceza mahkemelerinde TCK 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında 2019 ve 2022 yıllarını da kapsayan dört yıllık dönemde yargılanan kişi sayısı, yıllara göre şöyle sıralandı:
2019: 13 bin 731
2020: 9 bin 560
2021: 12 bin 304
2022: 16 bin 753
2023: 15 bin 791
ÇOCUKLARA DA SOPA GÖSTERİLDİ
TCK 299-301 kapsamında 2023 yılında hakkında dosya açılan çocuk sayısı da dikkati çekiyor. 2023 yılında, 18 yaşın altında 552 çocuk hakkında Cumhuriyet başsavcılıklarında TCK 299-301 maddeleri kapsamında toplam 673 dosya açıldığı belirtiliyor.