Türkiye Erzincan İliç’te altın maden sahasında meydana gelen toprak kaymasının üzerinden 7 gün geçerken, 9 işçi hâlâ göçük altında.
Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Mert Batur, Çöpler Altın Madeni sahasında 10-20 santimlik kayma olduğunun tespit edilmesi üzerine dün itibarıyla arama kurtarma dahil tüm çalışmaların durdurulduğunu söyledi. Mert Batur, işçilere “Ya siyanürlü toprağı taşıyacaksınız ya da ücretsiz izine çıkacaksınız” dayatması yapıldığını da söyledi.
Akşam saatlerinde bir açıklama yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da “Risklerden dolayı sahada arama faaliyetlerini durdurmuş durumdayız” dedi.
“ÇALIŞMALAR DURDURULDU”
Bağımsız Maden İş Örgütlenme Uzmanı Mert Batur, arama kurtarma çalışmalarını taşeron şirket Çiftay işçilerinin yaptığını belirterek, “Çalışmalar devam ediyordu. Bir kısım işçinin de katılımıyla devam ediyordu. Dün akşam itibarıyla 10-20 santimlik kayma tespit edildiği için çalışmalar durmuş durumda arama kurtarma dahil olmak üzere. Bugün çalışma yok sahada alabildiğimiz son bilgiler” dedi.
Önlemlerin çok sınırlı olduğunu belirten Batur, arama kurtarma ekibinin siyanürlü toprakta çalıştırıldığını kaydetti.
“SİYANÜRLÜ TOPRAĞIN TAŞINMASIYLA GÖREVLENDİRİLDİLER”
ANKA’nın haberine göre Batur’un açıklamaları şöyle:
“Dün ve önceki günlerde Çiftay işçileri iş başı yapmaya çağrıldılar. Orada bir karışıklık oldu, önce arama kurtarmaya destek olmak üzere. Daha sonra siyanürlü toprağın taşınması başka bir yere nakledilmesiyle ilgili bir şey söylendi ama bu Çiftay işçilerinin normalde yaptığı iş değil, onlar dinamit patlatmaları sonrasında cevher de içeren taş ve toprağı alıp ayrıştırma yapılacak bölgeye nakletmekle görevliler. Doğal olarak siyanür ve hiçbir kimyasalla bir temasları yok. İş tanımlarında esaslı bir değişiklik yapılarak siyanürlü toprağın taşınması görevlendirmeye çalışıldılar. Bu sefer şirket göçük altında kalan arkadaşlarımız için bir fedakarlık, onları kurtarma çalışmalarına katılıyoruz gibi söylemlerde bulundu ama işçiler, ‘Bize yaptırılan iş arama kurtarma değil toprağın taşınmasıyla bizi de riske atıyorlar’ diyerek işten kaçınmaya çalışıyorlar. 10-20 santim civarında kaymalar devam ediyor ve başka kaymaları da tetikleyebilir korkusu var. İkincisi de özel ekipman hazırlık içerisinde o iş yapılabilir, bu arkadaşlarımızın bu konuda özel bir eğitimleri donanımları yok kimyasalla çalışmadıkları için.
Çok sınırlı önlemler var. İşin karşılığı olacak önlemlerin alınmasına uzak bir durum var. Zaten özel bir eğitim gerektiren bir şey kimyasalla çalışma işi. Normalde bu arkadaşlar kamyon şoförü taş toprağı yüklemede çalıştıkları için ancak o sınırda bir eğitime sahipler. Bu arkadaşların siyanürlü toprakla çalıştırılıyor olması iş sağlığı güvenliği açısından da önemli riskler yaratıyor. Hala hareketli olan bir alanda çalışmak da öyle eğitim donanımı olmadan yapılacak bir iş değil maalesef.
“ÜCRETSİZ İZNE ZORLANDILAR”
Çiftay işçileri, arama kurtarma ve iş arasında bir tanım yapılarak çağrıldılar ama yapılan iş siyanürlü toprağın taşınması gerçekten de. Arkadaşlar da çekimser yaklaşınca ‘Ya bu siyanürlü toprağın taşınma işini yapacaksınız ya da ücretsiz izne ayrılacaksınız. En az 3 ay olmak üzere.’ Ücretsiz izin işçinin kendi iradesi beyanı olmadan işverenin gönderebildiği bir şey değil. Dolayısıyla işçi arkadaşlar ücretsiz izne kendi iradeleri ile ayrıldıklarına dair kağıt imzalamaya zorlandılar. Bu tazminatsız çıkışın da önünü açan bir şey önümüzdeki süreç açısından. Şimdi orada iki seçenek bıraktılar, ‘ya çalışın ya da çıkın gidin.’ Bazı arkadaşlar istifa etmek zorunda kaldılar bu riske girmek yerine.”
BAYRAKTAR: ARAMA FAALİYETLERİNİ DURDURMUŞ DURUMDAYIZ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Erzincan’da meydana gelen toprak kaymasına ilişkin, maden ocağı sahasında gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Bakan Bayraktar göçük altında kalan 9 işçiyi arama-kurtarma çalışmalarının durdurulduğunu açıkladı.
Bayraktar, “Sahada çalışma şartları çok zorlu, çok ciddi heyelan riskiyle karşı karşıyayız. Özellikle orada çalışan AFAD’daki kardeşlerimizi risk altına almadan, onlar için ilave bir tehlike oluşturmadan çalışma imkanınını sürdürmeye gayret ettik. Dün geceden itibaren heyelan riski biraz daha yoğunlaştı. O yığının kaymamış bölgelerinde ciddi bir hareketlilik var. Bu risklerden dolayı şu anda sahada arama faaliyetlerini durdurmuş durumdayız” dedi.
Suyun kontrol altına alınması için faaliyetin devam ettiğini sözlerine ekleyen Bayraktar “Bugün itibarıyla Çevre Şehircilik Bakanlığımızın buradaki laboratuvarlarında ve Ankara’ya gönderdikleri numunelerde endişe edilecek bir olumsuzluk söz konusu değil. Diğer günlerde olduğu gibi bugün de bu alanda çok şükür bu alanda henüz bir sıkıntı görmüyoruz. Baraj tarafındaki çalışmalarımızı yoğun bir şekilde devam ettiriyoruz” dedi.
Bayraktar “Heyelan risklerini nasıl ortadan kaldırırız, ona gayret ediyoruz. Bu konuda belki yarın öğlene kadar yapacağımız çalışmalarda daha net bir tablo önümüze koyacağız. Şu anda bu yoğun heyelan olmuş toprağın kaldırılması ve istifleneceği yeni alanla alakalı da birkaç alternatif üzerinde çalışıyoruz. Birkaç lokasyon var tespit ettiğimiz. Heyelan riski ortadan kalktığı anda bu toprağın oraya aktarılmasıyla ilgili süreci başlatacağız” ifadelerini kullandı.
YERLIKAYA: ORADAKI KÜTLE MAALESEF AKTIF
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya da kayıp işçilerin arandığı noktalardan biri olan manganez ocağındaki toprak kayması riskinin devam etmesi nedeniyle buradaki arama faaliyetlerini durduklarını bildirdi.
Yerlikaya, “Tüm arama kurtarma veya tüm arama faaliyetlerinde bizim olmazsa olmaz bir önceliğimiz var. O arama kurtarma veya arama faaliyetlerinde bulunan AFAD ile onların koordinasyonundaki tüm insan gücünün güvenliği, yani önce güvenlik” ifadesini kullandı.
Arama kurtarma çalışmalarının yapıldığı ve toprak kütlesinin bulunduğu Sabırlar Vadisi ile manganez ocağı bölgesindeki hakim tepelere yerleştirilen radarla sismik ölçümler yaptıklarından bahseden Yerlikaya, şöyle devam etti:
“Bir alarm sistemi de var. eğer toprak kütlesinin Sabırlar Vadisi ve manganez tarafına kayma ihtimali olursa aşağıdaki arama faaliyetindeki arkadaşlarımızın, çalışan kamyon, iş makineleri vesaire onların tamamıyla ilgili birçok hızlı çalışan uyarı mekanizmamız var. Şimdi açık konuştuğumuzu biliyorsunuz. Manganez ocağıyla ilgili az önce Sayın Bakanımız da söyledi, dün akşam ilk anından itibaren 6 gün önceki olayın olduğu günden bu yana oradaki duran kütlenin stabil değil maalesef aktif ama gittikçe de daha aktif hale gelme riskini görünce oradaki arama faaliyetini durdurduk.”
Sabırlar bölgesindeki aramayla ilgili durumdan bahseden Yerlikaya, “Oranın da tamamıyla ilgili yine onun üstünde duran liç alandaki kütlenin, bir bölümünün maalesef stabil değil orada da aktif olduğunu, bunun dışında kalan yerle ilgili de arama çalışmalarını yine baştan söylediğim gibi önce güvenlik duruşuyla, ilkesiyle devam ettiriyoruz” dedi.
Yerlikaya, şunları kaydetti:
“İlk günden itibaren hep olumlu haber vermek, iyi haber vermek gayretindeyiz ama böyle bir gerçek var. Eğer bu her iki kaymanın olduğu lokasyonun sırtlarındaki liç alanı da stabil olsa, biz her gün size kaç araç naklini geçici toplama alanlarına naklettiğimizle ilgili her gün kendimizi nasıl geliştirdiğimiz haberlerini verecektik ve bununla beraber buradaki toplam kütleyi ne kadarlık bir sürede aktaracağımızı söyleyecektik. Ama şu anda içinde bulunduğumuz durum her zaman ama her zaman anlık. Maalesef bu olumsuzluğu göz önünde bulundurmamız ve dolayısıyla manganez ocağının olduğu yerdeki kısmı dün akşam itibarıyla durdurduk.”
Yerlikaya, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın da bölgeye geleceğini ifade ederek, ulaştıkları noktayı gün boyu değerlendireceklerini aktardı.