İlk kadın şairlerimizden Urkiye Mine Balman unutulmadı

Urkiye Mine Balman, hayatının anlatıldığı ve şiirlerinin okunduğu bir panelle Yakın Doğu Üniversitesi Büyük Kütüphane Prof. Dr. Ümit Hassan Cumhuriyet Salonu’nda anıldı.

Kıbrıs Türk Edebiyatının ilk kadın şairlerinden Urkiye Mine Balman, ölümünün 5’inci yılında Yakın Doğu Üniversitesinde düzenlenen panelle ve okunan şiirlerle anıldı. Panle 27 Nisan 2023 tarihinde, saat 10.00’da Yakın Doğu Üniversitesi Büyük Kütüphane Prof. Dr. Ümit Hassan Cumhuriyet Salonu’nda düzenlendi. Panelin oturum başkanlığını Yakın Doğu Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Mustafa Yeniasır yaptı.

Panel öncesinde Urkiye Mine Balman’ın hayatını ve sanatını anlatan bir video gösterimi oldu. Türkçe Öğretmenliği ile Türk Dili ve Edebiyatı öğrencilerinin Urkiye Mine Balman’ın şiirlerini de okunduğu panelde Kıbrıs Araştırmaları Merkezi ve Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği Başkanı Prof. Dr. Şevket Öznur ve Girne Amerikan Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Elza Alışova Demirdağ da konuşmacı olarak yer aldı. Ayrıca Urkiye Mine Balman’ın torunu Mine Balman’da babaannesi hakkında katılımcılara kısa bir bilgi verdi.

YDÜ Kıbrıs Araştırmaları Merkezi ve Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği Başkanı Prof. Dr. Şevket Öznur, panelde şunları aktardı:

“Urkiye Mine Balman ülkemizin ilk kadın şairlerinden birisidir. İlk şiir kitabını elli yıl önce 1952 yılında çıkarmıştı. O yıllarda sanatla iç içe olan hocamız öğretmenlik mesleği ile şairliğini iç içe sürdürmüş, daha sonra öğretmenlik mesleğine daha sıkı bir biçimde sarılmış ve sanat ortamında pek görülmemişti, ama onun bu ortada görülmemesi onun şiirden koptuğu anlamına gelmez. O her zaman şiir yazmış fakat bu şiirleri pek ortaya çıkarmamıştı, çünkü Urkiye Mine Balman görüp tanılan insanlar içerisinde belki de en mütevazisi, kendisini hiçbir zaman ön plana çıkarmayan dünya iyisi bir hocamız ve şairimiz.

Gerçek anlamda ilk çağdaş şiir akımı olarak kabul edilen Hececi Romantik akımını 1940–1950 yılları arasında bizler görebilmekteyiz. Bu dönemin en etkili şairlerinden birisi olan Urkiye Mine Balman ilk olarak okuyucunun karşısına 1940 yıllarında çıkar. Özellikle ilk antoloji ve seçki diye kabul edebileceğimiz “Çığ seçkisi’nde” (1943) bizler şairin şiirlerini görebilmekteyiz.

Dönemin gazetelerinde ve dergilerinde şairin şiirlerini okumaktayız. Bunlar: Söz, Hürsöz Gazetesi, Gençlik ve Dünya Dergileridir. Urkiye Mine Balman’ın şiirlerini değerlendirirken veya okurken onun bu şiirleri yazdığı dönemi de çok iyi bilmek lazım çünkü her şair kendi döneminin ortamına göre yazar veya yazmaya çalışır. Şairimizin yaşadığı dönemde ada İngilizlerin Egemenliği altında idi ve insanlar bir baskı dönemi içerisinde yaşıyorlardı. O dönem kuşağı hemen hemen hepsi Kemalist, folklorik ve romantik şiirler yazarak duygularını dile getiriyorlardı.”

Doç.Dr.Elza Alışova Demirdağ ise : “Urkiye Mine Balman’ın ilk şiirleri okunduğunda Türkiye’ye duyulan özlem teması dışında tüm şiirlerinde insanı, doğayı, çevreyi seven, bu temaları şiirin içine yerleştiren, insanlarımızın duygularına inebilen bir şair olduğunu belirtmeliyiz. Urkiye Mine Balman’ın sözlerinden de kesit vermek isterim: Vatandan ayrı düşmek bahtsızlığına uğrayarak birçok haklarımız elimizden alınmış olmakla beraber, Türk yaratılmanın heyecanı içinde çırpınan kalbimiz her gün bir parça daha Vatan için çarpıyor. O vatan ki bizim için her şeyden aziz ve kıymetli; Türk milleti de en büyük en mukaddes varlıktır. Bundan kuvvet alarak milli gururumuzla, benliğimizi parçalamak isteyenlere karşı azim ve imanla korunmağa çalışmak en büyük ödevimizdir, diyen Urkiye Mine Balman’ı sevgi ve saygıla tekrardan anıyoruz”dedi.