Gazeteciler Birliği ve Basın-Sen, Kıbrıs Gazetesi’ni kınadı

İskele'de işlenen kadın cinayetini aşk hikayesi şeklinde sunan, 16 yaşında katledilen Helin'in yerde yatan cansız bedenini fotoğraflarla veren ve detaylandırdığı bilgilerle neredeyse maktulü ve ailesini suçlu çıkaran Özer Kanlı yönetimindeki Kıbrıs Gazetesi'ne tepkiler sürüyor.

HABER MERKEZİ

Birçok sosyal medya kullanıcısı ve medya çalışanının tepki gösterdiği yayını protesto etmek için Kıbrıs Gazetesinin satın alınmaması ve takip edilmemesi çağrısı yapılıyor. Siyasilerin de tepki gösterdiği ön sayfanın kadınların katili olan zihniyetle aynı olduğu vurgulanıyor.
Gazeteciler Birliği ve Basın-Sen de gazetenin etik dışı yayını kınadı.

Gazeteciler Birliği açıklamasında şunları dile getirdi:
“16 yaşında bir genç kızın 21 yaşındaki bir başka genç tarafından hunharca öldürülmesi tüm toplum bireyleri gibi biz gazetecilerin de yüreğini yaktı.

Meydana gelen olayları hızlı ama doğru biçimde kamuoyuna ulaştırma, halkı bilgilendirme temel görevi olan basın mensuplarının, cinayet haberleri konusunda hassasiyet göstermesi, etik kurallar gereğidir.

Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği yıllarca sürdürdüğü çabayla, hem Medya Etik Kurulu’nun oluşumunu ve çalışmasını sağlamış hem de üyeleri için eğitimler düzenleyerek medya etik ilkeleriyle ilgili bir duyarlılık yaratmıştır.

Bu bağlamda, Kıbrıs Gazetesi’nin bugünkü sayısında cinayet haberi için kullandığı “Aşk cinayeti” manşetini ve öldürürlen genç kızın cansız beden fotoğraflarını yayımlamasının medya etik ilkeleri ile uzaktan yakından alakası yoktur, yanlıştır ve utanç vericidir.

Söz konusu gazete yöneticilerini bu yanlışı tekrarlamamaları için uyarırken, Medya Etik Kurulu’na da gerekli şikayeti yapacağımızı bildiriyor, tüm meslektaşlarımızı da meslek ilkeleri konusunda daha hassas olmaya çağırıyoruz.”

Basın-Sen ise açıklamasında basın etik kurallarını hatırlattı:
Basın-Sen Başkanı Ali Kişmir yaptığı yazılı açıklamada, böyle bir zihniyeti, düşünceyi, dili ve haberciliği kabul etmediklerini, bu vahşeti magazinsel bir içeriğe dönüştürme çabasını kınadıklarını bildirdi.

Basın-Sen Başkanı Kişmir gazetecilerin kadın cinayetlerini haberleştirirken nelere dikkat etmesi gerektiğini de, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin 2018 yılında hazırladığı “Toplumsal Cinsiyet Eşitlikçi Haber Kılavuzu”nda, kadın cinayetleri ile ilgili haberlerin nasıl işlenmesi gerektiğine dair ayrıntılı öneriler listesini paylaşarak hatırlattı.

Kişmir, kılavuzdan derlediklerini şöyle aktardı:

“1- Her ne gerekçeyle işlenirse işlensin, cinayetler trajikleştirilmemelidir. Romantik bir olguya dayandırılarak yapılan cinayet haberleri, konunun sorunun özünden çıkarılmasına sebep olmaktadır. Cinayet haberleri, magazin haberi değildir.

2- Haber verilirken söylentilerden, yakıştırmalardan, kalıplaşmış söylemlerden ve önyargılardan uzak durulmalıdır.

3- Cinayetin sorumlusu olarak cinnet, kıskançlık, öfke, namus, iflas, psikolojik sorun vb. gibi cinayeti ‘haklı’ gibi gösterecek, cinayeti meşrulaştırmaya çalışan ifadeler kesinlikle kullanılmamalıdır.

4- Melodramdan ve sansasyondan kaçınılmalı. Cinayetin ayrıntılarını pornografik olarak resmederek şiddetin pornografisi üretilmemelidir.

5- Haber metni, cinayeti dramatize eden unsurlar içermemelidir.

6- Şiddeti sıradanlaştıran olay mahalli fotoğrafları kullanılmamalıdır.

7- Fotoğraf ve görsel malzeme seçiminde ve kullanımında dikkatli olunmalı, maktulun fotoğrafı ya hiç kullanılmamalı veya olay sonrası değil öncesinde çekilmiş fotoğrafı, eğer gerek varsa kullanılmalıdır.

8- Meslek, davranış ya da yaşam tarzı kadınların erkekler tarafından öldürülmesinin bahanesi gibi sunulmamalıdır.

9- İşsizlik, ekonomik yoksulluk, kültürel yoksunluk kadınlara yönelik şiddette, suçun hafifletici nedeni olarak sunulmamalı.

10- Şiddet haberlerinin başlıklarına çok dikkat edilmeli; haber metni mağdurdan yana olsa da, düşünmeden atılan bir başlığın muhabirin niyetini belli ettiği unutulmamalıdır.

11- Bu tür haberlere konu olan kadınların kıyafetleri, davranışları, alışkanlıkları, zevkleri vb. suça zemin oluşturan sebepler gibi gösterilmemeli ve önyargı oluşturabilecek ifadelerden kaçınılmalı.

12- Haberlerde, şiddet mağdurlarına yol gösterecek somut bilgilere yer verilmelidir. Şiddete maruz kalındığında neler yapılabileceği, nereye başvurulabileceği, hangi telefon numaralarının aranabileceği şeklinde bilgiler kamuoyunun bilgisine getirilmelidir.

13- Görsel medyada cinsel saldırı olayı izleyiciye canlandırma yaparak anlatılmamalı, bu tür yayıncılığın kadının mağduriyetini artırması ihtimalinin yanı sıra aynı suçu işleme potansiyeline sahip olası kişileri özendirici, bu kişilere yol gösterici bir rehbere dönüşebileceği dikkate alınmalı ve bu yayınların şiddetin pornografisini ürettiği unutulmamalıdır.

14- Cinsel saldırı ve/veya cinayeti haberleri reyting/tiraj yarışından muaf tutulmalıdır.”