Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Turk, İran’daki durumun kritik olduğunu belirterek, yetkililerin son iki ayda 300’den fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan protestolara verdiği yanıtın daha da sertleştiğini bildirdi.
Cenevre’de İran’daki duruma dair düzenlenen basın toplantısında Volker Turk adına konuşan sözcüsü Jeremy Laurence, “Ülkedeki protestolarda, hafta sonu hayatını kaybeden iki çocuk da dahil olmak üzere, artan ölümler ve güvenlik güçlerinin tepkisinin giderek sertleşmesi ülkedeki kritik durumun vahametine işaret ediyor.” ifadesini kullandı.
Sözcü, “Yetkilileri, gösterileri bastırmak için gereksiz ve orantısız güç kullanmak yerine halkın eşitlik, onur ve hak taleplerine yanıt vermeye çağırıyoruz.” dedi.
Ayrıca Laurence,ülkedeki ‘ağır insan hakları ihlallerine ilişkin hesap verebilirlik eksikliğinin devam ettiğini’ bunun da artan şikayetlere yenilerini eklediğini aktardı.
İran İslam Cumhuriyeti, 22 yaşındaki Kürt kadın Mahsa Amini’nin eylül ayında “uygunsuz” kıyafet giydiği iddiası ile tutuklanması ve ardından “ahlak polisi” gözaltısında ölmesinden bu yana ülke çapına yayılan protesto gösterilerine sahne oluyor.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’ne göre protestoların başlamasından bu yana 40’tan fazlası çocuk olmak üzere 300’ün üzerinde insan öldürüldü.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları (IHR) isimli STK ise protestolarda 47’si çocuk olmak üzere en az 378 kişinin öldürüldüğünün kayda geçirildiğini ancak bildirilmeyenlerle beraber can kaybı sayısının daha yüksek olduğunu duyurdu.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’ne (OHCHR) göre bu hafta sonu öldürülen altı kişiden ikisi 16 yaşında erkek çocuklardı.
BM Sözcüsü, güvenlik güçlerinin İran’ın 31 eyaletinin 25’inde göstericileri öldürüldüğünü belirtti, bunların en az 100’ünün Sistan Belücistan eyaletinde meydana geldiği bilgisini paylaştı.
Keza BM’ye göre ülke genelinde binlerce kişi barışçıl protestolara katıldıkları gerekçesiyle tutuklandı.
OHCHR, “barışçıl toplanma hakkı dahil (temel) haklarını kullandıkları gerekçesiyle gözaltına alınan tüm kişilerin serbest bırakılmasını ve haklarındaki suçlamaların da düşürülmesini” istedi.
İlaveten Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Tahran’a idam cezasına derhal moratoryum (erteleme, askıya alma) uygulaması çağrısında bulundu.
İran’da geçtiğimiz günlerde milletvekilleri, göstericilerin idam edilmesi çağrısında bulunmuştu.