Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, savaşın başlamasından bu yana Ukrayna’ya yaptığı ilk ziyarette Türkiye’nin, ülkenin yeniden imarı için gereken desteği vermeye hazır olduğunu söyledi. Anadolu Ajansı ziyaret sırasında, Ukrayna’nın savaş nedeniyle tahrip olan altyapısının yeniden inşası amacıyla iki ülke arasında anlaşma imzalandığını duyurdu.
24 Şubat’tan beri Ukrayna’ya yaptığı ilk ziyaret için Erdoğan önce uçakla Polonya’nın Rzeszow kentine gitti, ardından karayoluyla Ukrayna’nın batısındaki Lviv kentine geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan önce, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile Lviv’deki Potoçki Sarayı’nda dün bir araya geldi.
Zelenskiy ve Erdoğan daha sonra BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile üçlü toplandı. Toplantının ardından ortak basın toplantısı düzenlendi.
Zelenskiy, Kiev ile Moskova arasındaki tahıl anlaşmasına Birleşmiş Milletler (BM) ile birlikte aracılık eden Erdoğan’ın Ukrayna’ya yaptığı ziyaretten memnuniyetini, “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Ukrayna ziyareti, güçlü bir ülkeden güçlü bir destek mesajıdır” sözleriyle dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ortak basın toplantısında da “Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine desteğimizi bu vesileyle bir kez daha vurguladım” ifadelerini kullandı.
Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın masada çözümleneceğine inandığını belirten Erdoğan, “Diplomatik sürecin canlandırılması için uluslararası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine özellikle işaret ettik” dedi.
Anadolu Ajansı, Ankara ve Kiev arasında, Ukrayna’nın savaş nedeniyle tahrip olan altyapısının yeniden inşası amacıyla anlaşma imzalandığını duyurdu.
Habere göre, anlaşma kapsamında yeniden inşa için iki ülke arasında bir Görev Gücü oluşturulacak.
Görev gücü ile Ukrayna’da yollar, köprüler, su ve elektrik altyapısı, hastane ve okul gibi tesislerin yeniden inşası için çalışmalar birlikte koordine edilecek.
ERDOĞAN: YENİ BİR ÇERNOBİL İSTEMİYORUZ
Görüşmelerin ana konularından biri, küresel bir nükleer felaket korkularını körükleyen, Zaporijya nükleer santrali çevresindeki askeri hareketlilik oldu.
Erdoğan ortak basın toplantısında “Zaporijya Nükleer Santrali etrafında devam eden çatışmalardan duyduğumuz endişeyi dile getirdik. Yeni bir Çernobil yaşamak istemiyoruz” dedi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy de Perşembe günü Birleşmiş Milletler’i Zaporijya nükleer santralinde güvenliği sağlamaya çağırdı.
BM Genel Sekreteri Guterres ile Lviv’de görüştükten sonra yaptığı açıklamada Zelenskiy, “BM, bu stratejik odağın güvenliğini, askerden arındırılmasını ve Rus birliklerinden tamamen kurtarılmasını sağlamalıdır” dedi.
Ukraynalı lider ayrıca tesise yönelik “kasıtlı” olduğunu söylediği Rus saldırılarını da eleştirdi.
BM Genel Sekreteri Guterres de Rusya’nın işgali altındaki Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki durumdan “büyük endişe duyduğunu” belirterek, buranın herhangi bir şekilde hasar görmesinin “intihar” olacağını ve askeri faaliyetlerden arındırılması gerektiğini söyledi.
Ukrayna ve Rusya birbirlerini, geçen Mart ayında Rusya’nın işgal ettiği Avrupa’nın en büyük nükleer santrali Zaporijya’ya saldırılar düzenlemekle suçluyor.
ERDOĞAN: 325 BİNE YAKIN UKRAYNALIYA GEÇİCİ OLARAK EV SAHİPLİĞİ YAPTIK
Cumhurbaşkanı Erdoğan basın toplantısı sırasında Türkiye’nin Ukrayna’ya yönelik insani yardımları hakkında da bilgi verdi:
“Savaşın başından bu yana Ukrayna halkının acil insani ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 98 tırlık insani yardım malzemesi sevk ettik, 325 bine yakın Ukraynalıya geçici olarak ülkemizde ev sahipliği yaptık.
“Ukrayna’daki şartlar normale dönünceye kadar misafir etmek üzere 1099 yetim ve 408 refakatçisinden oluşan toplam 1507 kişiyi ülkemizde kabul ettik.”
TAHIL İHRACATI
Guterres, BM’nin kış gelmeden Ukrayna’dan tahıl ihracatını arttırmak istediğini söyledi.
Tahıl ihracatı için Türkiye ve BM’nin aracılık ettiği Ukrayna ve Rusya arasındaki anlaşmayı öven Guterres, “Önümüzdeki kışa karşı, operasyonlarımızı büyütmek için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Kiev’den Perşembe günü yapılan açıklamada anlaşma kapsamında tahıl taşıyan 25. kargo gemisinin Ukrayna’dan ayrıldığı bildirildi.
TÜRKİYE, UKRAYNA VE RUSYA ARASINDA ‘DENGELİ SİYASET’ YÜRÜTÜYOR
Erdoğan daha önce, 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgale başlayan Rusya’ya giderek Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile görüşmüştü.
Rusya ile Türkiye arasında savunma sanayi alanı başta olmak üzere birçok stratejik alanda yakın iş birliği var. İki ülke ticari ilişkileri ve Rusya’nın Türkiye’deki yatırımları da birçok alanda yaptırımlarla karşı karşıya olan Moskova için bir nevi nefes borusu oldu.
Erdoğan, bu süreçte Zelenskiy ile de defalarca telefon görüşmesi yaptı.
Birçok NATO üyesi ülkenin aksine Rusya’ya yaptırım uygulamayan Türkiye, Ukrayna ile de insansız hava aracı sevkiyatı dahil yakın bir iş birliği içinde.
“Dengeli siyaset” olarak açıklanan bu siyaset sonucu iki ülke arasında arabuluculuk yapan Ankara, savaşın ilk haftalarında Rus ve Ukraynalı dışişleri bakanlarını bir araya getirdi. Ancak henüz krizin diplomatik yollarla çözümü için bir ilerleme sağlanamadı.
Ancak küresel bir gıda krizinin yaklaşmakta olduğu bir dönemde, BM’nin ve Türkiye’nin arabuluculuğu, tahıl koridorlarının açılmasını sağladı.
Erdoğan-Zelenskiy ikili görüşmesinde ve Guterres’in de katılacağı üçlü görüşmede Ukrayna tahılının dünya pazarlarına ihracı amacıyla teşkil edilen mekanizmanın faaliyetlerinin artırılarak sürdürülmesi ile Ukrayna-Rusya savaşının diplomatik yollarla sona erdirilmesine yönelik olarak atılabilecek adımların ele alınması bekleniyordu.
Guterres’in Ukrayna’da Cuma günü Karadeniz kıyısındaki Odessa Limanı’nı, Cumartesi günü de İstanbul’da tahıl sevkiyatının yönetildiği Müşterek Koordinasyon Merkezi’ni ziyaret etmesi planlanıyor.
Erdoğan’a Lviv ziyaretinde, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik ile Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar eşlik ediyor.
Kaynak: BBC Türkçe