İsveç’teki Stokholm Üniversite’nden araştırmacılar Antarktika da dahil, yeryüzünün hemen her yerindeki yağmur sularında yok olmayan kimyevi maddelere rastlandığını ortaya çıkardı. Çalışma, dünyanın hiçbir yerinde yağmur suyunun içmek için güvenli olmadığı sonucuna ulaştı.
Kimyasal içeren, perflorlu ve poliflorlu alkil maddelerden (PFAS) 4 bin 700’ünü listeleyen araştırmacılar, insan yapımı kimyasallardan oluşan bu maddelerin insan vücudunda ve çevrede zamanla biriktiğini ifade etti. Yaygın olarak kullanılan bu maddelere, yeryüzünde yok olmamalarından dolayı “sonsuz kimyasallar” adı veriliyor.
Bu kimyasallar yapışkan ya da leke tutmayan özelikleri dolayısıyla gıda paketlemeden elektroniğe, kozmetikten yemek pişirmek için kullanılan eşyalara kadar birçok üründe sıklıkla kullanılıyor.
GÜVENLİK STANDARTLARI GERİLEDİ
Stokholm Üniversitesi’nden araştırmacılar yağmur sularındaki kirlenmeyi ise güvenlik standartlarındaki gerilemeye bağlıyor.
Üniversitenin Çevre Bilimleri Bölümü profesörlerinden ve çalışmanın baş yazarı Ian Cousins “Son 20 yıldır PFAS değerleri için standartlarda hayret verici bir gerileme var” diyerek bu durumun yağmur suyunun zehirli hale gelmesinde etkili olduğunu belirtiyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde kansere yol açtığı bilinen maddelerden perfloroaktonik asidin (PFOA) su standartlarındaki minimum değer 37,5 milyon kere azaltıldı. Prof. Cousins, ABD’deki içme suyundaki PFOA için son standartların temel alınması halinde, yağmur suyunu içmenin güvenli olmadığı uyarısı yapıyor.
Prof. Cousins “Her ne kadar sanayileşmiş dünyada yağmur suyu içmek için tüketilmese de, dünyanın bir çok yerinde insanlar bu suyun güvenli olmasını bekliyor ve içme suyu kaynağı olarak kullanıyor” diyor.
“SONSUZ KİMYASALLAR” SAĞLIĞIMIZI NASIL TEHDİT EDİYOR?
“Sonsuz kimyasallara” maruz kalmanın sağlığımıza olan etkisi geniş araştırmalara konu oldu. Bilim insanlarına göre bu kimyasallar üreme sorunlarından kanser riskinin artmasına ve hatta çocuklarda gelişim geriliğine kadar birçok önemli soruna yol açabiliyor.
Avrupa Çevre Ajansı ise, bu maddelerin karaciğer hasarı, tiroid hastalığı, obezite, doğurganlık sorunları ve kanser gibi sağlık sorunlarına yol açabildiğinin altını çiziyor.
Bazı bilim insanları bu kimyasallarla sağlık sorunları arasında bir ilişki bulunmadığını belirtse de, birçok kişi olası risklere karşı PFAS kullanımıyla ilgili daha sıkı kısıtlamalar getirilmesinden yana.
İsviçre’nin Zürih kentindeki Gıda Paketleme Vakfı Genel Müdürü Dr. Jane Muncke, bu yöndeki kısıtlamaları savunanlardan. Dr. Muncke, “Bazı kişiler ekonomik olarak fayda sağlayacak diye milyonlarca kişinin içme suyunu kirletmek ve sağlık sorunlarına yol açmak kabul edilemez” diyerek görüş bildiriyor.
Dr. Muncke, içme suyundaki PFAS’nin bilimsel olarak güvenli olduğu bilinen seviyeye düşürülmesi için maliyetin bu zehirli kimyasalları üreten ve kullanan endüstri tarafından karşılanması gerektiğinin altını çiziyor ve harekete geçme zamanının geldiğini vurguluyor.
Kaynak: Euronews Türkçe