Tunus’ta “Yasemin Devrimi” olarak adlandırılan 2011’deki sürecin ardından yarı parlamenter sistemi içeren 2014’teki anayasanın yerini alacak yeni anayasa, cumhurbaşkanına geniş yetkiler tanıyan 142 maddeden oluşuyor.
Tunus’un hür ve bağımsız devlet olduğu maddesiyle başlayan yeni anayasa taslağında, yönetim sisteminin cumhuriyet olduğu belirtiliyor.
Yeni anayasayla hükümetin veya herhangi bir hükümet üyesinin görevine başbakanın talebi üzerine ya da kendi kararıyla son verme hakkı verilen cumhurbaşkanı, görevini yerine getirmesi esnasında üstlendiği eylemlerden sorumlu tutulamayacak.
Cumhurbaşkanı Kays Said, 30 Haziran’da yeni anayasa taslağının duyulmasının ardından 5 Temmuz’da anayasa taslağına ilişkin yaptığı açıklamada, Tunusluları yeni anayasa için “evet” oyu kullanmaya çağırarak, hak ve özgürlükler ile hukukun üstünlüğünün halkın kontrolü altında olduğunu, bu yüzden herhangi bir korkuya yer olmadığını söyledi.
Seçim kampanyası sırasında Tunus kamuoyunda anayasa evet diyenler, anayasaya karşı çıkanlar ve referandumu boykot edenler olmak üzere 3 farklı görüş ortaya çıktı.
YENİ ANAYASA TASLAĞINDA ÖNE ÇIKAN MADDELER
Toplam 10 bölüm ve 142 maddeden oluşan anayasa taslağında sırasıyla genel hükümler, hak ve özgürlükler, yasama organı, yürütme organı, yargının konumu, yerel ve bölgesel yönetimler, Bağımsız Yüksek Seçim Kuruluna ilişkin hükümler, Yüksek Eğitim Kurulu, anayasa değişikliği ve geçiş sürecine ilişkin hükümler yer alıyor.
Anayasa taslağı hazırlama sürecinde tartışmalara neden olan, “Tunus’un dini İslam’dır” maddesi yeni anayasada yer almadı. Bunun yerine yeni anayasa taslağında, “Tunus İslam ulusunun bir parçasıdır.” maddesine yer verildi.
Cumhurbaşkanı Said, “Tunus’un dini İslam’dır.” maddesinin yeni anayasada yer almayacağına ilişkin tartışmaların üzerine yaptığı açıklamada, “Yeni anayasada İslam hukukunun amaçlarını gerçekleştirmek için çalışıyoruz. Anayasada dini İslam olan bir devletten değil, dini İslam olan bir halktan bahsediyoruz.” dedi.
Cumhurbaşkanına geniş yetkiler tanıyan yeni anayasa taslağına göre, Cumhurbaşkanı hükümet başkanını ve üyelerini atayacak.
Cumhurbaşkanının hiçbir şekilde görevden alınamaması ve herhangi bir denetim mekanizmasının olmaması tartışmaların merkezinde yer alıyor.
Yeni anayasa taslağına göre, Tunus Halk Meclisinin yanı sıra “Bölgesel ve Yerel Ulusal Konseyi” adıyla ikinci bir meclis daha kurulacak.
Kaynak: Euronews